Elektrolit məhlulları və onların elektrik keçiriciliyi .Kolrauş qanunu
.
Məhlulların elektrik keçiriciliyi həlledici və həllolan maddənin təbiətləri,
temperatur, təzyiq, qatılıq və s. amillərdən asılıdır. Elektrolit məhlulları ikinci növ
naqillərdir. Bunlarda elektrik keçiriciliyini ionlar təmin edir. Elektrolit
məhlullarının xüsusi və molyar elektrik keçiricikləri fərqləndirilir.
Xüsusi elektrik keçiriciliyi κ (kappa) sahələri 1m
2
olan bir-birindən 1m
məsafədə paralel yerləşmiş elektrodlar arasında qalan 1m
3
məhlulun elektrik
keçiriciliyidir. Vahidi Sm
m
-1
–dir (Simens Sm=Om
-1
). Xüsusi elektrik
keçiriciliyi xüsusi müqavimətin (
) tərs qiymətidir:
𝜅 =
1
𝜌
. Xüsusi müqavimət
aşağıdakı tənliklə müəyyənləşir:
𝑅 = 𝜌
𝑙
𝑆
burada R – naqilin müqaviməti (Om) ; l – naqilin uzunluğu (m) ; S –
naqilin en kəsiyinin sahəsidir (m
2
) .
Temperatur artdıqca κ artır. Bu onunla izah olunur ki, temperatur artdıqca
məhlulun özlülüyü və ionların solvatlaşma dərəcəsi azalır, həmçinin zəif
elektrolitlərdə dissosasiya dərəcəsi artır.
Elektrolit məhlulları üçün molyar elektrik keçiriciliyi
(lyamda) daha
böyük əhəmiyyətə malikdir. Bir-birindən 1m məsafədə paralel yerləşdirilmiş
elektrodlar arasında qalan və tərkibində bir mol həll olan maddə saxlayan
məhlulun elektrik keçiriciliyi molyar elektrik keçiriciliyi adlanır. Xüsusi və
molyar elektrik keçiricikləri arasında əlaqə aşağıdakı kimidir
Λ =
𝜅
𝑐
𝑚
Burada vahidlər Beynəlxalq Vahidlər Sistemində (BS) verilmişdir (
κ
=Sm
m
-1
,
=Sm
m
2
mol
-1
,
c
m
=mol
m
-3
).
Ancaq praktikada aşağıdakı törəmə vahidlərdən daha geniş istifadə olunur:
κ
=Sm
sm
-1
,
=Sm
sm
2
mol
-1
,
c
m
=mol
l
-1
. Bu halda xüsusi və molyar
elektrik keçiricikləri arasında əlaqə aşağıdakı kimi olur:
Λ =
1000𝜅
𝑐
Qatılıq azaldıqca
artır və c
0 olduqda
0
(və ya
).
və ya
Dostları ilə paylaş: 
