MühaziRƏ MİkrobiologiYA, sanitariya və GİGİyenanin iNKİŞAF tariXİ VƏ VƏZİFƏLƏRİ

Tara və qablaşdırma materiallarına sanitar-gigiyenik tələblər 
Qablaşdırma materialları qida məhsullarını xarici mühitin zərərli təsirindən, o 
cümlədən  havanın  qazaoxşar  və  mexaniki  qatışıqlarından,  mikrobdan  müdafiə 
etməlidir.  Bundan  başqa,  onlar  qida  məhsullarına  toksiki  maddələr  verməməli  və 
onların orqanoleptiki göstəricilərini dəyişdirməməlidir.  
Qablaşdırıcı  material  kimi  əsasən  perqament  kağızından,  sellofandan, 
alüminium vərəqlərdən, polimer materiallardan istifadə edilir. 
Perqament  kağızı  nəmliyi,  yağı  və  havanı  nisbətən  az  keçirir.  Onu  yağlı 
materialları  qablaşdırmaq  üçün  tətbiq  edirlər.  Sanitar  qaydalarına  görə 
perqamentdə qurğuşun və arsenin olmasına yol verilməməlidir.  
Sellofan  –  bu  sellülozadan  hazırlanmış  nazik,  parıltılı,  şəffaf  materialdır.  O, 
yağı və havanı keçirmir. Sellofan ən çox ət məhsullarını qablaşdırmaq üçün tətbiq 
edilir. 
Alüminium  və  qalay  zərvərəqləri  qənnadı  məmulatlarını,  çayı  qablaşdırmaq 
üçün kifayət qədər geniş istifadə olunur. Bundan başqa, alüminium zərvərəqlərdən 
süd butulkası üçün qapaq hazırlanır. Alüminium zərvərəqlərində qurğuşun və sink 
miqdara 0,1%, mis 0,05%-dən çox olmamalıdır.  
Son  zamanlar  qablaşdırma  materialı  kimi,  polimer  material-lardan  geniş 
istifadə  olunur.  Belə  ki,  yüksək  təzyiqli  polietilen  torbadan  dondurulmuş 
giləmeyvə  və  tərəvəzin  saxlanmasında,  polixlorvinilli  pərdədən  (B-118)  –  quru 
məhsulların,  çörəyin  saxlanması  üçün  istifadə  edilir.  Penopolistrolla  «Yantar» 
pendiri  qablaşdırılır.  Mayonezi,  quru  meyvələri,  povidlo,  mürəbbə,  cemi  və  çayı 

---

235 
 
qablaşdırmaq üçün istifadə olunan PÇ-2 nazik polietilen-sellofan materiallarının da 
böyük gələcəyi vardır. 
Son illər ağac, polad, alüminium taraları tədricən polimer materiallar əvəz edir. 
Hazırda  tara  hazırlamaq  üçün  viniplast  «A»  (yeşiklər),  zərbəyə  davamlı  polistirol 
(yeşiklər,  məhlulu  saxlamaq  üçün  irihəcmli  qablar),  yüksək  təzyiqli  polietilen  (əti 
dondurmaq  üçün  həcmli  qab),  meyvələri  daşımaq  üçün  aşağı  təzyiqli  müxtəlif 
markalı polietilen (lotkalar) və digər polimer materiallarından geniş istifadə edilir. 
 
 
 
 

---

236