Mühazirə MÖvzu 1 Epidemiologiya fənni, üsulları və inkişaf tarixi MÖvzu 2

Document Outline

• MÖVZU 1
• Epidemiologiya fənni, üsulları və inkişaf tarixi
  • O dövrün alimləri arasında yoluxucu  xəstəliklərin  təbiətini  izah  edən  biri- birinə zidd 2 fikir tərəfdarları mövcud idi:
  • Müəllif  epidemiya  məfhumunu yoluxucu   xəstələnmə  ilə  məhdudlaşdırır   və onu 2 hissəyə bölür:
  • 2. Təsviri-qiymətləndirici metod aşağıdakıları nəzərdə tutur:
  • d) Hirpotenzin yaranması.
  • Yoluxucu xəstəliklərin törədicilərinin infeksiya mənbəyindən yeni həssas orqanizmə yoluxması prosesi mürəkkəb proses olub, 3 mərhələdən ibarətdir:
• MÖVZU 3
  • İnsanların və heyvanların xəstəliklərə qarşı həssaslığı və rezistentliyi:
  • Törədiciyə olan  münasibət,  həssaslıq  səviyyəsi  (və  ya  qeyri-həssaslıq) aşağıdakı əsas amillərlə şərtlənir:
  • Epidemik prosesin hərəkətverici qüvvələri:
• MÖVZU 4
  • Erkən diaqnostika üçün aşağıdakı laborator üsullardan geniş istifadə etmək lazımdır:
• MÖVZU 5
  • Vaksinlərin hazırlanması zamanı əsas tədbirlər bunlardır:
  • Vaksinoprfilaktikanın növləri:
  • Ümumi ağırlaşmalar qrupunu təşkil edir:
  • Heteroloji antitoksik preparatlara aiddir:
  • Heteroloji virusəleyhinə preparatlara aiddir:
• MÖVZU 6
• MÖVZU 7
  • İnsanın yoluxucu xəstəliklərini L.V.Qromaşevski 5 qrupa bölür:
• MÖVZU 8
  • HİB infeksiyası
  • Xəstəliklə aşağıdakı yoluxma risk qrupları var:
• MÖVZU 9
• Göyöskürək
• Skarlatina
• MÖVZU 12
  • Epidemioloji xüsusiyyətləri:
• MÖVZU 13
• MÖVZU 14
• MÖVZU 15
• Vərəm
  • Törədicilərin 4 növü var:
• MÖVZU 17
  • Meningitin fəsadları:
• MÖVZU 18
  • Ağırlıq dərəcəsinə görə leginelyoz yüngül, orta ağır və ağır formalarına bölünür .
• MÖVZU 19
  • Xəstəliyə, onun yayılmasına qarşı mübarizə epidemik prosesin 3 şərtinə qarşı: infeksiya mənbəyi, yoluxma mexanizmi və sağlam həssas orqanizmi yoluxmadan qorumaq istiqamətində aparılır.
• MÖVZU 20
  • Sonuncu Beynəlxalq təsnifata görə şigellalar 4 növə bölünür:
• MÖVZU 21
• MÖVZU 22
• Balantidiaz (Balantidiasis)
• Bağırsaq eşerixiozları (Escherichioses)
  • Bağırsaqda patoloji proses törədən bağırsaq çöpləri arasında 4 qrup ayırd edilir:
• Qida toksikoinfeksiyaları
  • Toksiki infeksiyaları etioloji xüsusiyyətlərinə görə 3 yerə bölürlər:
• MÖVZU 26
• MÖVZU 27
• MÖVZU 28
• MÖVZU 29
  • Viruslu A hepatiti (Hepatites A)
  • Viruslu E hepatiti (Hepatites E)
• MÖVZU 30
• MÖVZU 31
• Ornitoz
• MÖVZU 33
• İersinioz
  • Etiologiyası.
• MÖVZU 35
  • Vəbanın klinik - patogenetik təsnifatı xəstənin susuzlaşma dərəcəsinə əsaslanmışdır:
• Kampilobakterioz (Campylobakteriosis)
• MÖVZU 37
  • Geohelmintozlar, təmas (kontagioz) və biohelmintozlar
  • Beləliklə, bütün helmintlər 3 sinfə bölünür:
    • 1. Trematodozları törədən sorucu qurdlar
• MÖVZU 38
• Fassiolyoz
  • İnsanda qaraciyər sorucusunun 2 növü parazitlik edir:
• MÖVZU 40
• Şistosomozlar
• Difillobotrioz
• Himenolepidoz
• Sestodlar sinfi: Teniarinxoz və Tenioz
• Tenioz
• Sestodlar sinfi: Exinokokk və Alvekokk
• Alveokokkoz
• Nematodlar sinfi: Askaridoz və Trixosefalyoz
• Anizakidoz
• Trixoseffalyoz
• Enterobioz
• Nematodlar sinfi: Strongiloidoz. Trixinelyoz
• Trixinelyoz
• Ankilostomidoz
• MÖVZU 55
• MÖVZU 56
• MÖVZU 57
  • Malyariyanın törədicisi 2 inkişaf dövrü keçirir:
    • a. Qaraciyər hüceyrələrində (toxuma və ya eritrositlərdən kənar şizoqoniya);
  • Mübarizə tədbirləri əsasən 5 hissədən ibarətdir:
• MÖVZU 58
  • 1. insanı gənələrin hücumundan qorumaq;
• MÖVZU 59
  • Etiologiyası
• MÖVZU 60
  • Epidemioloji xüsusiyyətlərinə görə HQ dörd qrupa bölünür:
  • Böyrək sindromlu hemorragik qızdırma (BSHQ)
  • N.b Törədici, nuklein turşusu, əsas serotipləri.
• MÖVZU 61
• MÖVZU 62
  • Tulyaremiya ilə xəstələnmə qeyr-peşəkar və ya peşə xarakterli ola bilər.
• MÖVZU 63
  • Beləliklə, Hepatit  B  virusu  (HBV)  üçün  aşağıdakı  yoluxma  yolları səciyyəvidir:
  • HB virusu (HBV) ilə yoluxma təhlükəsi olan kollektivlər:
  • Diaqnostikası.
  • Viruslu  C Hepatit (VCH)
  • Hepatit  D (Delta-infeksiya)
• MÖVZU 64
  • Qara yaraya qarşı ən geniş yayılmış daha perspektiv vaksinlər bunlardır:
• MÖVZU 65
• MÖVZU 66
• MÖVZU 67
  • HİV-in əsas ötürülmə yolları:
  • Cinsi yolla:
  • Anadan uşağa:
  • HİV ötürülmür:
  • ÜST ekspertləri aparılan tədbirləri 4 əsas qrupa bölürlə r:
• Dabaq
• MÖVZU 69
• Keçəllik
• Trixofitiya  - Saçqıran
• Mikrosporiya
• Qoturluq
• MÖVZU 70
• MÖVZU 1 (1)
• Epidemik prosesin sxeminin tərtibi və təhlili
  • Dərsin planı:
  • a. infeksiya mənbəyi;
  • Epidemik prosesin 2-ci amili
  • Epidemik prosesin 3-cü amili
• MÖVZU 2
  • Dərsin planı:
  • Dərsin qısa məzmunu:
  • Epidemioloji təhlükə törədən ağcaqanadlar aşağıdakılardır:
  • Birələr epidemioloji əhəmiyyətə görə aşağıdakı qruplara bölünür:
  • Aşağıdakı şəxslər pedikulyoza görə müayinə olunurlar:
• Sahədə yoluxucu xəstələrin üzə çıxarılması, qeydə alınması və xəstə haqqında xəbərdarlıq
  • Dərsin planı:
• MÖVZU 4 (1)
  • Dərsin planı:
    • a. xəstənin əlverişsiz şəraitdə yaşaması (yataqxana, kommunal rahatlıqların olmaması və s.);
  • Taun əleyhinə kostyumun tərkibinə aşağıdakılar daxildir:
• MÖVZU 5 (1)
  • Dərsin planı:
  • Dərsin qısa məzmunu:
    • Xaricdən alınan immunubioloji preparatlar aşağıdakı sənədlərlə müşahidə olunmalıdır:
    • 1. “Soyuq zəncir”in pozulması faktları (dəlilləri) aşkar edildikdə;
• Profilaktik peyvənd təqvimi
  • Dərsin planı:
  • Dərsin qısa məzmunu:
• MÖVZU 7 (1)
  • Dərsin planı:
  • “Soyuq zəncir”i təmin etmək üçün aşağıdakılar vacibdir:
  • “Soyuq zəncir” sistemində aşağıdakı avadanlıqlardan istifadə edirlər;
  • Peyvənd aparan tibb müəssisələrində soyuducu kameranın tutum həcmi aşağıdakı tələblərə cavab verməlidir:
  • Hər bir tibb müəssisəsində soyuduculara cavabdeh olan şəxs və onun olmadığı vaxtlar üçün “əvəzedici“si təyin edilməlidir. Bu əməkdaşın vəzifəsinə daxildir:
  • Məişət soyuducuları 2 kameradan ibarət olur:
  • Soyuducular aşağıdakı kimi doldurulmalıdır:
  • Əgər vaksin  uzun  müddət  yüksək  temperaturda  saxlanılmışdırsa  flakonda olan nəzarət indikatorunun oxunması (qiymət verilməsi) aşağıdakıları göstərir:
  • Donma indikatorunun oxunması aşağıdakıları göstərir:
  • Soyuducunun temperaturuna  daim nəzarət etmək üçün aşağıdakılara riayət etmək lazımdır:
  • Epidemioloji məsələ
• MÖVZU 8 (1)
  • Dərsin planı:
    • İnyeksiyanın təhlükəsiz aparılmasını təmin etmək üçün aşağıdakı şərtlərə riayət etmək məsləhətdir:
    • Beləliklə,aşağıdakı hallarda inyeksiya təhlükəsiz sayıla bilər:
    • Vaksinlərin inyeksiya vasitəsilə yeridilməsi üçün istifadə edilən ləvazimat aşağıdakılardır:
    • ÖMOŞ üstünlükləri aşağıdakılardır:
    • İynə ilə zədələnmələrin qarşısının alınması üçün aşağıdakılara riayət etmək lazımdır:
    • Təsadüfi zədələnmələrin qarşısının alınması üçün əsas üsul əldə şpris və  iynənin saxlanılması vaxtının minimuma endirilməsidir. Bunun üçün aşağıdakıları etmək məsləhətdir:
    • İnyeksiya vaxtı gözlənilməz hərəkətlər iynə ilə təsadüfi zədələnmələr ə səbəb ola bilər. Bunun qarşısını almaq üçün uşağı düzgün vəziyyətdə saxlamaq lazımdır. Bunun üçün aşağıdakılara riaət etmək lazımdır:
    • Dolmuş TQ aşağıdakı üsullarla məhv edilir:
    • 4. Metal  çəlləkdə və  ya konteynerdə yandırılma.
• MÖVZU 9 (1)
  • Dərsin planı:
  • Peyvəndlərin vurulma qaydası.  Bunun  üçün  aşağıdakıları  təmin  etmək lazımdır:
  • Peyvənd otağında aparılmış peyvəndlərin  və  peyvənd olunmalı kontingentin dolğun, dəqiq və  vaxtında qeydiyyatının aparılması üçün aşağıdakı tibbi sənədlər olmalıdır:
  • Profilaktik peyvəndləri aparmaq üçün peyvənd otağı aşağıdakılarla təchiz olunmalıdır. Avadanlıq:
  • Peyvənd otağında olan tibbi ləvazimat:
• MÖVZU 10
  • Dərsin planı:
  • Dərsin qısa məzmunu
  • Epidemioloji   müayinənin  aparılmasında məqsəd:
  • Epidemioloji müayinə aşağıdakı qaydada aparılır:
• MÖVZU 11
  • Dərsin planı:
  • YXK-nin əsas məsələləri aşağıdakılardır:
• MÖVZU 12 (1)
  • Dərsin planı:
  • Rayon Gigiyena Epidemiologiya Mərkəzinin quruluşu. GEM-in baş həkimi:
  • Rayon GEM-nin əhaliyə əksepidemik xidmətinin  əsas  məsələləri aşağıdakılardır:
  • Epidemioloq köməkçisinin işinə aşağıdakılar daxildir:
  • Sanitar-epidemioloji işin vacib məsələlərindən biri sanitar-maarifi işlərinin aparılmasıdır. Əksepidemik təbliğatın əsas məsələləri aşağıdakılardır:
  • Cədvəl 1
    • Göstəricilər 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000
  • 2. Əhalinin 100000 nəfərinə ölüm göstəricisi aşağıdakı düstür üzrə hesablanır:
  • 3. Letallıq göstəricisi aşağıdakı düstür üzrə hesablanır:
• Rayon xəstəxanasının poliklinika şöbəsinin apardığı əksepidemik iş
  • Dərsin planı:
  • İşin əsas bölmələri aşağıdakılardır: yoluxucu xəstələrin tam və vaxtında üzə çıxarılması, hospitalizasiyası və ya evdə təcrid edilməsi; epidemik ocaqda aparılan iş:
• MÖVZU 14 (1)
  • Dərsin planı:
  • Sərbəst iş
• Uşaq poliklinikasında əksepidemik iş
  • Dərsin planı:
• MÖVZU 16
  • Dərsin planı:
  • İlkin qəbul aşağıdakı sənədlər əsasında aparılır:
    • Uşaq müəssisəsinin planlaşdırılmasının yoluxucu xəstəliklərin yayılmasının xəbərdarlıq edilməsində müəyyən rolu var. Buna görə uşaq müəssisəsinin müayinəsi zamanı aşağıdakı iki cəhəti qeyd edirlər:
  • Sahə:
  • Otaqların planı:
• Məktəbdə aparılan əksepidemik iş
  • Dərsin planı:
• MÖVZU 18 (1)
  • Dərsin planı:
  • Dərsin qısa məzmunu
  • ÜST alınan məlumatın tezliklə yayılması üçün məsuliyyət daşıyır.
  • Qaydalara əsasən, sərhədi keçdikdə SKŞ və SKM aşağıdakı tədbirləri görür:
• MÖVZU 19 (1)
  • Dǝrsin planı:
• MÖVZU 20 (1)
  • Dǝrsin planı:
  • Epidemioloji mǝsǝlǝ
• Skarlatina xəstəliyinin profilaktikası
  • Dǝrsin planı:
  • Bura adddir:
  • Epidemioloji mǝsǝlǝ
• MÖVZU 22 (1)
  • Dǝrsin planı:
  • Epidemioloji  mǝsǝlǝ
• MÖVZU 23
  • Dǝrsin planı:
  • Peyvǝndlǝr 2 üsulla aparılır:
  • Epidemioloji mǝsǝlǝ
• Məxmərək xəstəliyinin profilaktikası
  • Dǝrsin planı:
  • İnfeksiya mǝnbǝyi ola bilǝr:
• MÖVZU 25
  • Dǝrsin planı:
  • I. Vǝrǝm xǝstǝsinin aşkar edilmǝsi vǝ onların dispanserizasiyası.
• MÖVZU 26 (1)
  • Dərsin planı:
  • Uşaq müəssisələrində su çiçəyi alovlanmalarının epidemioloji müayinəsinə aşağıdakı məsələlər aiddir:
  • İnfeksiyanın iki əsas yayılma imkanını nəzərə almaq lazımdır:
• Epidemik parotitin profilaktikası
  • Dǝrsin planı:
  • Uşaq müǝssisǝlǝrindǝ epidemik parotit ocağının müayinǝsinǝ aşağıdakı mǝsǝlǝlǝr aiddir:
• MÖVZU 28 (1)
  • Dǝrsin planı:
  • Bunların arasında ǝsas variantlar ayrıla bilǝr:
  • Epidemioloji mǝsǝlǝ
• MÖVZU 29 (1)
  • Dərsin planı:
  • Alınan məlumatlar əsasında ocağın ləğv edilməsi üzrə tədbirlər  planı  tərtib edilir:
  • Epidemioloji məsələ
• MÖVZU 30 (1)
  • Dərsin planı:
  • Ocaqda aparılan tədbirlərin düzgün və tamdəyərliliyini yoxlayan zaman aşağıdakı vəziyyətləri nəzərə alırlar:
  • Epidemioloji məsələ
• MÖVZU 31 (1)
  • Dərsin planı:
  • Dərsin qısa məzmunu
  • İnsan orqanizmində dizenteriya amöbü 3 formada olur:
• MÖVZU 32
  • Dərsin planı:
  • Epidemioloji məsələ
• MÖVZU 33 (1)
  • Dərsin plan:
  • Epidemioloji məsələ
• MÖVZU 34
  • Dərsin planı:
  • Epidemioloji məsələ
• MÖVZU 35 (1)
  • Dərsin planı:
  • Epidemioloji məsələ
• MÖVZU 36
  • Dərsin planı:
  • Ocağın ləğv edilməsi üzrə əsas konkret tədbirlər aşağıdakılardır:
  • Epidemioloji məsələ
• MÖVZU 37 (1)
  • Dərsin planı:
  • Epidemioloji məsələ
• MÖVZU 38 (1)
  • Dərsin planı:
  • Epidemioloji məsələ
• GEM-də parazitoloji xidmət
  • Dərsin planı:
• Laborantın şəxsi gigiyenası və laboratoriyadaxili yoluxmanın xəbərdarlıq edilməsi
  • Dərsin planı:
• Müayinə üçün materialların yığılması, göndərilməsi və onunla işləmə qaydası
  • Dərsin planı:
• Trematodozların profilaktikası
  • Dərsin plan:
• MÖVZU 43
  • Dərsin planı:
• MÖVZU 44
  • Dərsin planı:
• MÖVZU 45
  • Dərsin məqsədi:
  • Dərsin planı:
  • Yoluxma göstəricisi invaziyalıların faizini göstərir:
    • invaziyalıların sayı                  müayinə olunanların sayı x 100
• MÖVZU 46
  • Dǝrsin planı:
  • Epidemioloji müayinǝ zamanı aşağıdakı mǝsǝlǝlǝr hǝll edilir:
  • Bu zaman aşağıdakı tǝlǝblǝri hǝll etmǝk lazımdır:
  • Epidemioloji mǝsǝlǝ
• Malyariyanın profilaktikası
  • Dǝrsin planı:
  • Dǝrsin qısa mǝzmunu - Malyariya ilǝ mübarizǝdǝ GEM-in parazitoloji şöbǝsinin planı 5 ǝsas hissǝdǝn ibarǝtdir:
• İksoid gənə borreliozunun profilaktikası
  • Dərsin planı:
  • Bu xəstəliyin profilaktikası əsas iki istiqamətdə aparılır:
  • Laborator diaqnostikası
• Hemorragik qızdırmaların profilaktikası
  • Əsasən 3 növ hemorragik qızdırma epodemioloji nöqteyi nəzərcən böyük əhəmiyyət kəsb edir.
  • Krım hemorragik qızdırması (KHQ)
  • Profilaktika tədbirləri
  • Omsk hemorragik qızdırma (OHQ)
• MÖVZU 50
  • Dǝrsin planı:
    • a. Gǝmirici vǝ onun ektoparazitlǝrinǝ qarşı müayinə aparılır.
  • Epidemioloji mǝsǝlǝ
• Tulyaremiyanın profilaktikası
  • Dǝrsin planı:
  • Epidemioloji mǝsǝlǝ
• MÖVZU 52
  • Dərsin planı:
  • Vaksin aşağıdakı ardıcıllıqla vurulmalıdır:
    • 1. Uşaq anadan olanda (12 saat ǝrzindǝ);
  • Epidemioloji mǝsǝlə
• Gənə ensefalitinin profilaktikası
• MÖVZU 54
  • Dǝrsin planı:
  • 1. Hansı heyvan vǝ ya heyvan mǝhsulları infeksiya mǝnbǝyi ola bilǝr?
  • Qara yaraya qarşı ən geniş yayılmış vaksinlər aşagıdakılardır:
  • Epidemioloji mǝsǝlǝ
• MÖVZU 55 (1)
  • Dǝrsin planı:
  • Epidemioloji mǝsǝlǝ
• Tetanus
  • Dərsin planı:
• QİÇS-in profilaktikası
• Dermatomikozların və qoturluğun profilaktikası
  • Dǝrsin planı:
  • Aktiv olaraq:
• Leyşmaniozlar
• MÖVZU 60 (1)
  • Dərsin planı:
  • XDİ yoluxucu xəstəlikləri 2 böyük qrupa bölünür:
  • Hər bir xəstəxanada iki izolə edilmiş şöbə olmalıdır:
    • 1. Septik;
  • XDİ-nin profilaktikasında aşağıdakı sanitar gigiyenik qaydalara riayət etmək lazımdır:
  • Tədqiqatlar göstərir ki, XDİ qarşı mübarizə işinin efektliyi işlərin düzgün təşkilindən asılıdır.