Fənn: Tibb bacısının iĢi ġöbə: “Mamalıq iĢi” 2 nömrəli Bakı Baza Tibb Kolleci 86 sayırlar. Sağlam adamın nǝbzi sakitlikdǝ dǝiqǝdǝ 60-80-dir. Ürǝk yığılmalarının sayının artması
taxikardiya, azalması isǝ bradikardiya adlanır. Nǝbzin gǝrginliyini tǝyin etmǝk üçün mil arteriyasını elǝ
sıxırlar ki, onun nǝbz dalğası dayansın. Arterial tǝzyiq normal olduqda nǝbz orta gǝrgin, yüksǝk arterial
tǝzyiqdǝ gǝrgin vǝ ya bǝrk, aşağı arterial tǝzyiq zamanı isǝ nǝbz yumşaq olur. Nǝbzin dolğunluğu dövran
edǝn qanın miqdarından asılıdır. Mil arteriyasından ǝlavǝ nǝbzi gicgah, yuxu, bud, dizaltı arteriyalarda da
tǝyin etmǝk olar. Arterial tǝzyiq Qanın arteriya divarına etdiyi tǝzyiqǝ deyilir. Sistolik (maksimal) vǝ
diastolik (minimal) tǝzyiq olur. Normal arterial tǝzyiq 140 / 90-100 / 60 mm civǝ sütunu arasında olur.
İnsan yaşa dolduqca arterial tǝzyiq artır. Arterial tǝzyiqin artmasına hipertenziya, azalmasına hipotoniya
deyilir Ürǝk-damar sisteminin xǝstǝliklǝri zamanı ǝsas simptomlar aşağıdakılardır:ürǝk nahiyǝsindǝ ağrı,
tǝngnǝfǝslik, boğulma (ürǝk astması), baş ağrıları, ödemlǝr. Ürǝk nahiyǝsindǝ ağrılar bir çox ürǝk
xǝstǝliklǝri zamanı rast gǝlinir. Kǝskin koronar çatmamazlıq zamanı ağrıları tac damarların spazmı vǝ ya
trombozu ǝmǝlǝ gǝtirir.
Yadda saxlamalı! Kǝskin koronar çatmamazlıq zamanı aĢağıdakı ǝlamǝtlǝr xarakterikdir: -Tutma şǝkilli ağrı;
-Ağrının döş sümüyü arxasında lakolizǝ olunması;
-Ağrının sol qola, kürǝyǝ, çiyinǝ irradiasiya etmǝsi;
-Ağrının nitroqliserin qǝbulundan sonra keçmǝsi;
-Ağrını ǝmǝlǝ gǝtirǝn şǝraitin eyni cür olması (mǝs:tez-tez gǝzmǝk, pillǝkǝnlə qalxmaq, gecǝ ağrıları vǝ s)
Miokard infarktı zamanı ağrı 20-30 dǝqiqǝdǝn bir neçǝ saata qǝdǝr davam edǝ bilǝr. Bu zaman ağrı
daha intensiv olub, ancaq narkotik analgetik qǝbulundan sonra keçir.
Ürǝk nahiyǝsindǝ ağrılar olduqda, tez hǝkimi çağırmaq vǝ o gǝlǝnǝ qǝdǝr tibb bacısı xǝstǝyǝ
