Mühazirələr Müəllimlər: Babayev E. A, Rzayeva T.İ. Sumqayit 2020 f ə nnin m ə qs ə

Düz xətlə çevrə qövsünün və iki düz xəttin verilmiş radiusla qoşulması. 
İki düz xətt bir-biri ilə iti bucaq , kor bucaq və düz bucaq əmələ gətirə bilər 
(paralel də ola bilər) İti və kor bucağın qoşulması belə aparılmışdır. Verilmiş 

---

qoşma radiusu məsafəsində bucaqların tərəflərinə paralel xətlər cəkilir və O qoşma 
mərkəzi tapılır.O nöqtəsindən bucaqların tərəflərinə perpendikulyar xətlər endirilir 
və A,B qoşulma nöqtələri təyin edilir.Bundan sonra O nöqtəsindən verilmiş 
radiusla iki düz xəttin qoşulması yerinə yetirilir. 
Qoşulma yeri lazım olan məsafədə qalınlaşdırılır.Bir-birinə perpendikulyar
olan iki düz xəttin qoşulması bir qədər fərqlidir.Yəni verilmiş radiusla təpə 
nöqtəsindən bucağın tərəflərində məsafələr ayrılır və bu nöqtələrdən (A,B) kəsişən 
qövslər çəkilir. O nöqtəsini mərkəz qəbul edib və qoşulma yerinə yetirilir. İki düz 
xəttin qoşulmasi yolların kənarlarının dəyirmilənməsində , detalların konturlarının 
çəkilməsində və s.tətbiq edilir.Çevrə qövsünün düz xətlə qoşulması da eyni qayda 
ilə aparılır. 
R
1
= 10 mm 
10
0 
A 
B 
R
1
10 
A 
B 
R
1
20 
00 
2
0 
A 
B 
20 
R
1
10 
R
1
+R
2
R
2

---

İki çevrənin verilmiş radiuslu qövslə qoşulması. 
İki çevrənin verilmiş radiusla qoşulması üçün iki hal mümkündür: daxildən 
qoşulma və xaricdən qoşulma. 
Daxili qoşulma
– üçün O
1
mərkəzindən ( R – R
1
), O
2 
mərkəzindən isə (R – 
R
2
) radiuslu qövs çəkilir. Bu qövslərin kəsişdiyi O nöqtəsi – qovuşma mərkəzi 
olur. Şəkil 1 
ş
ə
kil 1 Ş
ə
kil 2
 

---

Qovuşma nöqtələrini müəyyən etmək üçün O
1
ilə O və O
2
ilə O mərkəzləri 
birləşdirilir və verilən verilən çevrələrlə kəsişdiyi N
1
və N
2
nöqtələrinin yerləri 
müəyyən edilir. Pərgarın iti ucunu O qoşulma mərkəzində yerləşdirərək N
1
və N
2
qoşulma nöqtələrindən keçən qövslə iki çevrə daxildən qoşulur.