Mühazirələri tərtib edən: dosent Əliyev Mahir Əlişah baki-2014

Franko-zavod (göstərilmiş yer) məhsulgöndərmə şərti (EXW - Ex Works).

Məhsulun göndərilmiş hesab edilməsi. Məhsul satıcı müəssisənin ərazi­sində və yaxud həmin ərazidə göstərilmiş başqa yerdə ixrac və gömrük rəsmiləşdiril­mə­si həyata keçirilmədən, həmçinin nəqliyyat vasitəsinə yüklənmədən alıcıya və ya onun təyin etdiyi şəxsə təhvil verildiyi andan göndərilmiş hesab edilir.

Məhsulun kontrakt qiymətinin tərkibi. Bu məhsulgöndərmə şərtində məhsulun kontrakt qiymə­ti­nin tərkibinə məhsulun dəyərilə yanaşı onun göstərilmiş yerə çatdırılması ilə əla­qədar xərclər (həmin yerdə boşaltma xərcləri də daxil olmaqla), həmçinin məhsulun yoxlanması, adi qablaşdı­rılması və markalaşdırılması xərcləri daxildir.

Risklərin keçməsi anı. Məhsulun məhv olması və zədələnməsi riski və onunla əlaqədar olan xərclər razılaşdırılmış tarixdə və ya müddətdə göstə­rilmiş yerdə alıcı­nın və ya onun təyin etdiyi şəxsə verildiyi andan satıcıdan alıcıya keçir.

Franko-daşıyıcı (göstərilmiş yer) məhsul göndərmə şərti (FCA - Free Carrier .... named place).

Risklərin keçməsi. Məhsul razılaşdırılmış tarixdə və ya müddətdə alı­cının göstərdiyi limanının körpüsündə gəminin göyərtəsi boyunca düzüldüyü andan onun məhv olması və ya zədələnməsi riski satıcıdan alı­cıya keçir.

Franko-göyərtədə (göstərilmiş yüklənmə limanı) məhsulgöndərmə şərti (FOB - Free On Board ....named port of shipment).

Məhsulun göndərilmiş hesab edilməsi. Məhsul göstərilmiş yüklənmə limanın­da gəmiyə yükləndiyi andan göndərilmiş hesab edilir.

Məhsulun kontrakt qiymətinin tərkibi. Bu halda məhsulun kontrakt qiymətinin tərkibinə aşağı­da­kılar aiddir:

• 
  məhsulun dəyəri;
  
• 
  məhsulun göndəriş limanına çatdırılması ilə əlaqədar olan nəq­liyyat xərcləri;
  
• 
  məhsulun gəminin göyərtəsinə yüklənməsi xərcləri;
  
• 
  ixrac və gömrük rəsmiləşdirilməsi xərcləri, rüsumları və vergiləri;
  
• 
  məhsulun yoxlanması, adi qablaşdırılması və markalaşdırılması xərcləri.
  

Risklərin keçməsi. Məhsulun təsadüfi məhv olması və ya zədələnməsi riski razılaş­dırıl­mış tarixdə və ya müddətdə göstərilmiş yüklənmə lima­nında gəminin göyərtəsinə keçdiyi andan satıcıdan alıcıya keçir.

Dəyər və fraxt (göstərilmiş təyinat limanı) məhsulgöndərmə şərti (CFR - Cost And Freigh ....named port of destination).

Məhsulun göndərilmiş hesab edilməsi. İxrac və gömrük rəsmiləşdiril­məsinin həyata keçirilməsi, rüsumlarının və vergilərinin ödənilməsi şərtilə razılaşdırılmış tarixdə və ya müddətdə məhsul göndərmə limanında gəmi­nin tutacağından göyər­tə­sinə keçdiyi andan göndərilmiş hesab edilir.

Məhsulun kontrakt qiymətinin tərkibi. Bu məhsulgöndərmə şərtində məhsulun kontrakt qiymə­tinə aşağıdakı xərc elementləri daxildir:

• 
  məhsulun dəyəri;
  
• 
  məhsulun təyinat limanına çatdırılması ilə əlaqədar olan nəqliyyat xərcləri;
  
• 
  məhsulun təyinat limanında boşaldılması xərcləri (daşıma müqa­vilə­­sində təyi­nat limanında məhsulun boşaldılması nəzərdə tutul­madığı halda boşaltma xərcləri məhsulun qiymətinə daxil edilmir);
  
• 
  ixrac və gömrük rəsmiləşdirilməsi xərcləri, rüsumları və vergiləri;
  
• 
  məhsulun yoxlanması, adi qablaşdırılması və markalaşdırılması xərcləri;
  
• 
  zəruri hallarda, məhsulun başqa ölkələrin ərazilərindən tranzitlə keçməsilə əlaqədar olan gömrük rəsmiləşdirilməsi xərcləri.
  

Risklərin keçməsi. Məhsul razılaşdırılmış tarixdə və ya müddətdə göndəriş limanında gəminin tutacağından göyərtəsinə keçdiyi andan satıcı­dan alıcıya keçir.

Dəyər, sığorta və fraxt (göstərilmiş təyinat limanı) məhsulgöndərmə şərti (CIF - Cost, Insurance and Freight .... named port of destination).

Məhsulun göndərilmiş hesab edilməsi. İxrac və gömrük rəsmiləşdiril­məsinin həyata keçirilməsi, rüsumlarının və vergilərinin ödənilməsi şərtilə razılaşdırılmış tarixdə və ya müddətdə məhsulgöndərmə limanında gəminin göyərtəsində alıcıya və onun təyin etdiyi şəxsə təhvil verildikdə göndərilmiş hesab edilir.