Mülki müdafiə anlayışı, yaranma tarixi, rolu və vəzifələri

Q 
V 
B 
A 
. 
50MT-N 
10:00-25.08.2009 

---

T= L/V 
Burada L- partlayış mərkəzindən obeyktədək (adamlar yerləşən rayonadək) 
məsafə km: 
V-küləyin orta sürətidir, km/saat. 
Hər cür proqnozlaşdırmada oluğu kimi,radioaktiv zəhərlənmənin proqnozuda 
xeyli nisbidir. Təbidir ki, proqnozlaşdırma vaxtı partlayış yerinin koordinatları, onun 
gücü, küləyin orta istiqaməti sürəti təyin edilərkən bəzi qeyri dəqiqlik ola 
bilər.Proqnozlaşdırma radioaktiv zəhərlənmə barədə ancaq təxmini məlumat verir. 
Proqnozun nəticələrinə əsasən qabaqcadan, yəni radioaktiv maddələr əraziyə 
çökənədək, belə təhlükə yaranan yaşayış məntəqələrində və təsərrüfat obeyktlərində 
radiasiya səviyyəllərini lazımi dəqiqliklə təyin etmək olmaz.
Buna görə də proqnozlaşdırılan radiasiya şəraiti kəşfiyyatı məlumatları vastəsilə 
yəni 
ərazidə ölçülmüş faktiki radiasiya səviyyələri əsasında hökmən 
dəqiqləşdirilməlidir. 
Faktiki radiasiya şəraitinin aşkar edilməsi və kəşfiyyat məlumatlarını toplanması 
işləri obeyktin MM rəhbərini və onun qərargahını obeyktin ərazisində, dəstələrin 
yerləşdiyi sahələrdə, hərəkət marşurutlarında və şəhərdənkənar zonada baş vermiş 
radioaktiv zəhərləmə barədə məlumatlarla təmin etmək üçün yerinə yetirilir.Belə 
məlumatlar isə zəhərli sahələrdə fəhlələrin, qulluqçuların , MM dəstələri heyətinin 
radiaktiv şüalanmasının qarşısını almaq ,heyətinin radioaktiv şüalanmasının qarşısını 
almaq və ya təsirini azatmaq, onların daha məqsəd yönlü və təhlükəsiz faliyyət 
qaydasını müəyyən etmək məqsədi ilə lazımi mühafizə tədbirlərin götürülməsi üçün 
vacibdir. 
Radiasiya kəşfiyyatı əraziyə radioaktiv maddələr çökəndən sonra fasiləsiz 
olaraq müşahidə postları , xususən hazırlıqlı kəşfiyyat qrupları və manqaları, habelə 
bütün hərbiləşmiş MM dəstələri tərəfindən aparılır. 
Radiasiya kəşfiyyatı aparmaq üçün kəşfiyatçılar dozimetrik cihazlarla təchiz 
edilir. 

---

Radiasiyanın səviyyələrini əvvəlcədən göstərilən yerlərdə (“ nöktələrdə”) 
hərəkət marşutlarında isə hər 50-100 m məsafədə ölçürlər. Ölçümələr aparılan 
nöktələrin (yerlərin) koordinatlrı, radiasiya səviyyələrinin kəmiyyətləri və onların 
ölçülməsi vaxtları barədə hər dəfə mülki müdafiə qərargahına məlumat verilir. 
Radiasiya səviyyələri və onların ölçülməsi vaxtı haqqında kəşfiyyat qrupları və 
manqalarından MM qərargahına verilən məlumatlar radiasiya kəşfiyyatı və müşahidə 
jurnalına yazılır( bax: sxem № 1) 
Sıra № 
Səbəb olmuş nüvə