Mundarija kirish 1-bob. Adabiyot sharhi

3.2. Drotaverin va furosemidning qon zardobi oqsillari bilan bog‘lanishini baholashning analitik usulini ishlab chiqish.
Adabiyot ma'lumotlariga ko'ra, albumin va boshqa asosiy qon tashuvchi oqsillarning asosiy qismi qon zardobida koagulyatsiyalangan qon ivishidan keyin qoladi. Shuning uchun analitik usulni ishlab chiqish uchun biz inson qon zardobini tanladik. Bu tanlov, shuningdek, qon zardobi bilan ishlash tahlil qilish jarayonini sezilarli darajada soddalashtirishi bilan bog'liq edi, chunki u qon plazmasidagi kabi antikoagulyant tizimdan foydalanishni talab qilmaydi.
Biz ishlab chiqilgan analitik usulning quyidagi sxemasini tanladik:
1. Bemordan qon namunasini olish,
2. Qon zardobini ajratib olish.
3. Qon zardobining alikvotini tritiy bilan nishonlangan farmakologik birikma bilan inkubatsiya qilish.
4. Erkin bog'lanmagan tritiy bilan nishonlangan farmakologik birikmadan qon zardobi oqsillarini ajratish.
5. Qon zardobi oqsillari bilan bog'liq tritiy radioaktivligini o'lchash.
Ushbu sxemani amalga oshirish uchun ikkita uslubiy muammoni hal qilish kerak:
a) qon zardobi oqsillarini erkin bog'lanmagan tritiy bilan nishonlangan farmakologik birikmadan ajratishning optimal usulini tanlash.
b) biologik namunalardagi tritiy faolligini sintillyatsion o'lchashning optimal tizimini tanlash.
Tadqiqot usullari, reaktivlar, jihozlar.
Toshkent tibbiyot akademiyasi (ToshTA) Klinik farmakologiya kafedrasida qondan namuna olish, qon zardobini tayyorlash va umumiy oqsil va albumin miqdorini aniqlash ishlari olib borildi. Bizning tadqiqotimiz uchun qon namunalari 20 yoshdan 39 yoshgacha bo'lgan sog'lom odamlardan olingan. Steril shprits bilan venadan och qoringa qon olindi va probirkaga qo'shildi. Qon ivishidan so'ng, namunalar 20 daqiqa davomida 6000 aylanish tezligida sentrifuga qilindi va supernatant, qon zardobi yig'ildi. Qon zardobi namunalarida umumiy oqsil miqdori va albumin miqdori standart laboratoriya biokimyoviy usullari bilan aniqlangan. Qon zardobi namunalari muzlatgichda -200C da muzlatilgan va tajribalargacha shu sharoitda saqlanadi. Tajribadan oldin darhol qon zardobi namunalari eritildi va tadqiqot uchun alikvotlar olindi.
Bemorlarning qon zardobidagi umumiy oqsil va albumin miqdorini aniqlash standart klinik laboratoriya usullari bo‘yicha ToshMAda o‘tkazildi.
Bizning usulimiz oldingi tadqiqotlarga asoslangan edi. Tadqiqotimizning maqsadi ikkita tritiy bilan nishonlangan farmakologik preparatlar: drotaverine va furosemid yordamida inson qon zardobidagi transport oqsillarini bog'lash qobiliyatini baholashga imkon beruvchi murakkab radiokimyoviy usulni ishlab chiqish edi. Klinik farmakologiya nuqtai nazaridan, ushbu usulni qo'llash oqsillarni tashish tizimining ikki xil past molekulyar og'irlikdagi kimyoviy birikmalar uchun bog'lanish qobiliyatini baholashga imkon beradi.
Ishlab chiqilgan usul uchun biz ishlatiladigan qon zardobi namunasining mumkin bo'lgan minimal hajmini tanladik - 20 mkl. O'lchash uchun tritiy bilan belgilangan preparatlarning optimal miqdori tanlandi - har bir namuna uchun 1 mkg. Qon zardobidagi oqsillarni erkin bog‘lanmagan tritiy bilan nishonlangan oqsillardan ajratish uchun biz SephadexG-25 bilan mikrokolonkalarda gel filtrlashdan foydalandik. O'lchovlar uchun bir martalik plastik ustunlar tayyorlandi, ularga 100 mg quruq SephadexG-25 smolasi qo'shildi. SephadexG-25 smolasini bir necha soat davomida oldindan namlangan va 10 mM Tris-HCl, 0,14 M NaCl, pH 7,4 bufer eritmasi bilan muvozanatlashtirilgan. Muvozanatdan keyin smola hajmi 300 mkl ni tashkil etdi.
O'lchovlar uchun biz namuna bilan reaksiya aralashmasining quyidagi optimal hajmini tanladik: 20 mkl qon zardobi + 10 mkl (1 mkg) tritiy bilan nishonlangan preparat + 270 mkl 10 mM Tris-HCl, 0,14 M NaCl, pH 7,4.