Muqobil energiya manbalari

Zamonaviy invertorlar funksiyasi

• 
  O‗lchash. Invertor displeyida kuchlanish, tok, chastota va quvvat tasvirlanadi.
  
• 
  Generatorni avtomatik qo‗shish imkoniyati. Invertorda AB kuchlanishga bog‗liq ravishda rezerv generatorni to‗xtatish yoki avtomatik qo‗shish uchun qo‗shimcha rele mavjud. Bu funksiya ko‗pchilik hollarda invertorga alohida blok ko‗rinishida biriktiriladi. Zamonaviy invertorlar tarmoqdan AB aniq vaqtda zaryadlay olish mumkin, generatorni qo‗shish kunduzi bajarilishi maqsadga muvofiq (shovqin tufayli).
  
• 
  Tarmoq bilan parallel ishlay olishi. Tarmoq invertorlari to‗g‗ridan to‗g‗ri quyosh batareyasidan energiyani AB siz tarmoqqa o‗zgartirib yo‗naltiradi. Bu anchagina tizimning tannarxini kamaytiradi, ya‘ni elektr energiyasini arzonlashtiradi.
  
• 
  O‗rnatilgan zaryad qurilmasi. Bunday invertorlar generatordan yoki tarmoqdan foydalanib AB ni zaryadlashi mumkin. Bir vaqtda ular energiyani bevosita iste‘molchilarga ham uzatishi mumkin.
  
• 
  Parallel ulash. Ba‘zi invertorlar quvvatni oshirish uchun parallel ulanishi ham mumkin.
  

Fotoelektrik batareyalarning asosiy parametrlariga quyidagi kattaliklar kiradi: salt yurish kuchlanishi, qisqa tutashuv toki, pik (maksimal) quvvati, nominal quvvat, foydali ish koeffitsiyenti, maksimal quvvatdagi tok, maksimal quvvatdagi kuchlanish, volt-amper xarakteristikasini to‗ldirish koeffitsienti, qisqa tutashuv toki zichligi. Fotoelektrik batareyalarning xarakteristikalariga esa spektral xarakteristika, volt-amper va volt-vatt xarakteristikasi kiradi.
Laboratoriya stendi 9-rasmda keltirilgan. Eksperimental qurilma
50 Vt quyosh fotoelektrik batareyasi, 2 ta multimetr (ampermetr va voltmetr o‗rnida qo‗llash uchun), uzib ulagich, ulovchi simlar va
qarshiliklar magazinidan tashkil topgan. Quyosh fotoelektrik moduli laboratoriya stolining chetki qismida joylashgan bo‗lib gorizontga nisbatan 3 xil burchak holatda joylashtirish mumkin.

9. 
   rasm. Fotoelektrik batareyaning volt-amper va volt-vatt xarakteristikasini olish stendi.
   

9. 
   rasm. Fotoelektrik batareyaning volt-amper va volt-vatt xarakteristikasini olishning prinsipial sxemasi
   

Fotoelektrik batareyaning VAX ni aniqlashda muhim omillar bu harorat va quyosh nurlanishining oqim zichligidir. Quyosh nurlanishi oqim zichligini (Vt/m²) o‗lchash uchun muhim o‗lchov asboblaridan foydalaniladi.

Quyosh fotoelektrik modulining standart test sharoitida asosiy texnik ko‗rsatkichlari 1-jadvalda ko‗rsatilgan.
1-jadval

№