Musayev nihal valeh oğlu magistr dissertasiyasi

Logistika prinsipləri
Logistika prinsipləri logistika sistemlərinin qurulması və fəaliyyətinin həyata keçirildiyi ilkin müddəalardır.
1. Ardıcıllıq prinsipi istehsal və marketinq sistemi çərçivəsində material axınlarının idarə olunması üçün vahid sistemin formalaşmasını nəzərdə tutur. Bu prinsip məhsulların alınması, istehsalı və bazara çıxarılması mərhələlərində istehsal sifarişlərinin yerinə yetirilməsi üçün vahid texnoloji prosesin işlənib hazırlanmasında və praktikada tətbiqində özünü göstərir.
2. Əks əlaqə prinsipi logistika sisteminin məqsəd və vəzifələrinin məhsul və xidmətlər bazarının tələbləri ilə müəyyən edilməsini nəzərdə tutur. Gözlənilən sifarişlər əsasında tələb olunan keyfiyyət və çatdırılma müddəti, məhsulların miqyası və çeşidi müəyyən edilir, materiallara sifarişlər formalaşdırılır. Öz növbəsində qəbul edilmiş satınalma strategiyasına uyğun olaraq cari və tələb olunan ehtiyatın dəyəri müəyyən edilir və s. Əks əlaqə prinsipinin həyata keçirilməsi logistika sistemində nəzarət sisteminin effektivliyi və əmtəə bazarının tələbləri haqqında məlumat toplayan və emal edən müvafiq blokun ayrılmasını tələb edir.
3. Optimallıq prinsipi əmtəə dövriyyəsi prosesinin mərhələləri ilə iştirakçıların hərəkətləri arasında belə ardıcıllığa nail olmaqdan ibarətdir ki, bu da müəssisənin istehsal və marketinq sistemi kimi fəaliyyətinin ən böyük səmərəliliyini təmin edir.
4. Çeviklik prinsipi logistika sisteminin iş şəraitinə və istehlakçıların xüsusi tələbatlarına yüksək dərəcədə uyğunlaşmasını nəzərdə tutur.
Çeviklik prinsipinin həyata keçirilməsi xarici iqtisadi mühitin vəziyyətində tendensiyaların proqnozlaşdırılması və adekvat tədbirlərin hazırlanması üzrə iş tələb edir.
5. Təchizatın etibarlılığı maddi-texniki təminat prinsipi kimi müəssisənin lazımi maddi resurslarla fasiləsiz təminatını və hazır məhsulun tədarükü qrafikinin qeyd-şərtsiz yerinə yetirilməsini təmin edəcək elə təşkilati-iqtisadi şəraitin yaradılmasını nəzərdə tutur. Təchizatların etibarlılığı prinsipi malların hərəkətinin bütün mərhələlərinin sinxronlaşdırılması, tədarük və daşınmaların idarə edilməsi üzrə hərəkətlərin əlaqələndirilməsi, istehsal və ehtiyat ehtiyatlarının yaradılması zərurətini nəzərdə tutur.
6. Kompüterləşdirmə prinsipi ondan ibarətdir ki, bütün logistik funksiyalar və bütövlükdə malların bölüşdürülməsi prosesi maksimum avtomatlaşdırma dərəcəsi ilə yerinə yetirilməlidir. Avtomatik sistem materialların hərəkətinə nəzarət etmək və yarımfabrikatların mövcudluğu, hazır məhsulların buraxılışı, ehtiyatların vəziyyəti, tədarüklərin həcmi, sifarişlərin yerinə yetirilmə dərəcəsi və s. haqqında məlumat toplamaq üçün nəzərdə tutulmuşdur. “vaxtın sıxılması” effekti və yüksək keyfiyyətli xidmətin təminatı istehlakçılara materialın alındığı andan hazır məhsulun sifarişçi tərəfindən qəbuluna qədər malların hərəkətinə nəzarət edən və tənzimləyən informasiya idarəetmə sistemləri ilə təmin edilir.