Mustaqil 0 ‘zbekistonimizda bugungi kunda olib borilayot-gan izchil islohotlar xalqimizning hayot farovonligini ta’min-lashga xizmat qilmoqda

2.5-rasm. Bog‘-parklarda drenaj tizimini qurish.

Bog‘-parklarda ko‘pchilik holatlarda yopiq drenajlar barpo etiladi.

Drenaj muhandislik inshootlari hisoblanib, ma’lum maydon-dagi yer osti sizot suvlarini chiqarib yuborish tizimi hisoblanadi.

23

2.6-rasm. Ochiq drenaj tizimining ko‘rinishi.

Ushbu qurilish inshootini barpo etishda Rote formulasidan va o‘lchash-hisoblash ishlaridan foydalanamiz:

i= 2 (H -S )K iP

ushbu formulada:

£-drenajning asosiy kanali va suv yo‘nalishi ariqlari orasi-dagi masofa, m.

H -yer osti sizot suvlarining balandligi ,m.
5-yer osti sizot suvlari sathining ma’lum bir me’yorda tushib turishi, m
ft'-tuproqning filtrlanishi, m/sut.

P-tuproqda suvning qoldiq miqdorining koeffltsiyenti, m/sut.

Bog‘ va parklardagi o‘simliklarni sug‘orish uchun sug‘orish shoxobchalari quriladi.

24

v) bog‘ tizimidagi sug‘orish.

2.7-rasm. Bog‘-parklarda sug‘orish tizimlari.

Ushbu suv shoxobchalari asosiy suv kelish manbalari: tabiiy manbalarga, artezian quduqlariga va shahami suv bilan ta’minlash shoxobchalariga borib ulanadi, ya’ni bog‘lanadi.

2.8-rasm. Bog‘-parklarda ochiq drenajlar qurish.


2.9-rasm. Bog‘-parklarda yopiq drenajlar qurish.

26

Nazorat savollari

1. 
   Bog‘-park qurilishida yer maydonlari qanday tayyorla­
   

nadi?

2. 
   Yer maydonlarini tayyorlashdagi chiqindi miqdori (m3 hisobida).
   

3. 
   Yer maydonlarini tayyorlashdagi asosiy texnika vosi-
   

talari.

3. 
   Drenaj tizimi haqida ma’lumot bering.
   

3. 
   Sug‘orish shoxobchalarini tushuntiring.
   
4. 
   Drenaj tizimini qurishdagi Rote formulasining aha-
   

miyati.

3. 
   Yer osti va usti kommunikatsion tizimlari nima?
   

3. 
   Bog‘-parklardagi sug‘orish tizimlarini tushuntiring.