Mutaxassislarini qayta tayyorlash va malakasini oshirish instituti

 
Mayda matorika degani nima ? 
Mayda yoki qòl matorikasi bu
-qo'l yoki oyoq kaftlari va barmoqlar 
bilan turli mayda predmetlar bilan xarakatlarni aniq va davomiy amalga 
oshirishdir. Qo'l matorikasi bolaning erta davridayoq o'yiboqlarni ushlash 
bilan kòrina boshlaydi. Oldiniga kaftlar keyinchalik barmoqlar xarakati 
rivojlanadi 
sòngra 
nutq
shakllanadi. 
Nutq qòl matorikasi orqali 
rivojlanadi.Bunga sabab miyadagi nutq va matorikaga javobgar nerv 
oxirlarining yonma- yon joylashganida. Mayda matorikaning asosiy 
funksiyasi 
nutqni 
rivojlantirish 
bòlsada 
bir 
qator 
psixologik 
jarayonlarga 
xotira, fikrlash, tasavvur qilish, to'g'ri mo'ljal
olishga ta' sir 
kòrsatadi

---

8 
MAYDA MOTORIKA 
Qanday rivojlantiramiz? 
Bola qo‘lidagi mayda motorikani qachondan rivojlantirish kerak? Bu 
savolga javob sifatida mutaxassislar hatto beshikdagi bola barmoqchalarini 
uqalab gimnastika qildirishni boshlash kerakligini aytishadi. Shu yo‘l orqali 
biz bolaning miyasiga ta’sir o‘tkazib, barmoqlarni rivojlantirish orqali 
miyadagi nutq markazlariga ijobiy ta’sir o‘tkaza olamiz.Ba’zida bolalar tufli 
bog‘ichini bog‘lashni, tugmani qadashni eplolmaydilar. Bu esa o‘sha bolada 
mayda motorika yaxshi rivojlanmayotganligini bildiradi. Shunday ekan, 
farzandingiz tugma qadashga qiynalayotganini ko‘rdingizmi, u bilan har 
kuni shug‘ullaning.Masalan, “
Barmoqlar so‘rashadi” mashqini
bajaring. 
Bunda o‘ng qo‘lning ikkinchi barmog‘i chap qo‘lning barcha barmoqlari 
bilan salomlashib chiqadi. Keyin chap qo‘lning ko‘rsatkich barmog‘i o‘ng 
qo‘lning barcha barmoqlari bilan so‘rashib chiqadi. So‘rashish asnosida bola 
nafaqat qo‘lini qimirlatadi, balki gapirib, so‘zlar bilan ham qo‘llab-quvvatlab 
turadi.