Müxt r kinci n r b dilind n t rcüm ed n lixan Musayev
Yüklə 8,62 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
1138. vay t edilir ki, bu Z rr demi dir: “M n Pey mb rd n soru dum: “Hans l daha f zil tli say r?” O buyurdu: “Allaha iman g tirm k v Onun yolunda cihad etm k.” M n soru dum: “Hans köl ni azad etm k da- ha yax
r?” O buyurdu: “ n bahal v sahibi üçün n d rli olan .” M n soru dum: “ r bunu ed bilm m?” O buyurdu: “Bir i gör n adama kö- k et v ya i i bacarmayan adam n i ini gör.” M n soru dum: “ r bunu da ed bilm m?” O buyurdu: “ nsanlara pislik etm kd n ç kin. Bel ets n, bu, s nin özün verdiyin bir s olar.” ( l-Buxari, 2518)
: » « . ] : [
hih l-Buxari Köl azad etm kitab . 426
r vay t edir ki, Pey mb r demi dir: “H r kim öz rikli köl sini azad ed rs , özünd d köl nin d ri q
r pul varsa, kö- ni dal tli kild qiym tl ndirm li, sonra da rikl rin onlar n paylar öd kl köl ni tam azad etm lidir. ks t qdird is onun yaln z öz pay na dü n hiss sini azad etmi olur. 1 ” ( l-Buxari, 2522) 4-cü f sil. S hv n v ya unudaraq köl azad etm k, qad bo amaq ya ba qa bu kimi i r görm k - : - : : » «. ] : [
bu Hureyra r vay t edir ki, Pey mb r demi dir: “Allah m (v d
etmi dir ki,) ümm tim (mü yy n) bir l etm yinc v ya bir söz dan ma- nca, q lbl rin g n v sv gör onlar c zaland rmayacaqd r.” ( l- Buxari, 2528)
: » « . . : ] : [ 1141. vay t edilir ki, bu Hureyra öz köl si il birlikd müs lman olmaq üçün (M din ) ged rk n yolda bir-biril rini itirdil r. (Bir müdd t) sonra bu Hureyra Pey mb rin yan nda oturark n köl si g lib ç xd . Pey m- r dedi: “Ey bu Hureyra, xidm tçin g lib ç xd !” bu Hureyra dedi: “S ni ahid tuturam ki, o, azadd r.” min vaxt bu Hureyra dedi: uzun, nec d a r bir gec idi, Küfr m ml tind n, o bizi xilas etdi. l-Buxari, 2530) 1 1132-ci h dis bax. 427 6-c f sil. Mü riki azad etm k - : - : : » « . ] : [ 1142. vay t edilir ki, H kim ibn Hizam cahiliyy t dövründ yüz köl azad etmi v yüz d paylam
1 . Habel müs lman olduqdan sonra da yüz paylad v yüz köl azad etdi. (H kim) demi dir: “M n Pey mb dedim: “Ey Allah n elçisi! M - nim cahiliyy t dövründ etdiyim yax qlar bar n dey bil rs n?” Pey- mb r buyurdu: “S n olub-keç n yax qlarla b rab r müs lman ol- dun!
” ( l-Buxari, 2538) 7-ci f sil. bl r aras nda köl sahib olan kims r - : - . ] : [
r vay t etmi dir ki, Pey mb r (müs lmanlar n üstün hücum etm haz rla an) B ni Müst liq q bil sin , onlar x rsiz
ik n hücum etdi. H min vaxt onlar n mal-qaras suvatda 2 su içirdi. Pey m- r onlar n döyü çül rini öldürdü, qad nlar v u aqlar sir götürdü. Cuveyriyaya da m hz bu döyü sahib oldu. 3 ( l-Buxari, 2541) - : : » « . : » « . . : » «. ] : [
vay t edilir ki, bu Hureyra demi dir: “Pey mb rin B ni T mim bil si haqq nda dediyi üç eyi e itdiyim günd n b ri m n bu q bil ni sevi- m. M n onun bel dediyini e itdim: “Ümm tim içind d ccala qar n s rt
müqavim t göst n onlar olacaq.” H mçinin onlar n verdiyi s g tirildi- yi zaman Pey mb r demi dir: “Bu, bizim adamlar n s sidir.” (Üçün- cüsü d budur ki,) Ai nin bu q bil n olan bir cariy si var idi. Pey mb r (Ai ) buyurmu du: “Onu azad et. Çünki o, smailin n slind ndir!” ( l- Buxari, 2543) 1 H kim ibn Hizam bu d ri insanlara onlar n müv qq ti istifad si üçün ver rdi. 2 Çaydan, arxdan v s.-d n su götürül n, habel mal-qaran n su içdikl ri dayaz yer. 3 Cuveyriya bint l-Haris Pey mb rin zövc sidir.
hih l-Buxari Köl azad etm kitab . 428
: » «. ] : [ 1145. bu Hureyra r vay t edir ki, Pey mb r demi dir: “Sizl rd n heç k s (köl ): “R bbin yem k ver”, “R bbin d st maz alma a köm k et”, “R b- bin su ver”– dem sin; qoy: “m nim a am”, “m nim himay dar m”– desin. Habel heç k s: “qulum”, “k nizim”– dem sin; qoy: “o lum”, “q m”, “ay aq”– desin 1 ”. ( l-Buxari, 2552) 9-cu f sil. (Sizl rd n birinin) xidm tçisi ona yem k g tir rs - : - : » «. ] : [ 1146. bu Hureyra r vay t edir ki, Pey mb r demi dir: “Birinizin xidm t- çisi ona yem k g tirdiyi zaman r onu yan nda oturtmasa, qoy ona bir v ya iki loxma yem k versin. Çünki bunu o haz rlam r.” ( l-Buxari, 2557) 10-cu f sil. Köl ni vurduqda onun üzün vurmamaq haqq nda - : - : » «. ] : [ 1147. bu Hureyra r vay t edir ki, Pey mb r demi dir: “(Bir adam ) vurdu- unuz zaman üzün vurmay n!” ( l-Buxari, 2559)
. 1 Bütün bunlar köl il a a aras ndak müraci tl aiddir. 429 : » « . : » « . ] : [ 1148. vay t edilir ki, B rir Ai nin yan na g lib, ondan vv lc n yaz l-
müqavil sas n a as na mü yy n m bl pul öd yib onu köl lik- n azad etm sini xahi etdi. H min vaxt o, (mü yy n edilmi puldan) h heç bir ey öd mi di. Ai ona dedi: “A alar n yan na qay t, (gör) r onlar, müqavil yaz lm m bl i öd yim t qdird a al q hüququnu verm raz rlarsa, (pulu) öd yim.” B rir (Ai nin t klifini) a ala- na bildirdikd onlar raz q verm dil r v dedil r: “ r o, savab qazan- maq m qs dil s nin yerin pul verm k ist yirs , versin; (lakin) s a al q
etm k yen biz aid olacaq.” Ai bunu Pey mb x r verdikd , Pey- mb r ona buyurdu: “S n onu al v azad et! A al q etm k ancaq (köl ni) azad ed n kims aiddir.” Sonra Pey mb r (camaat n qar nda) aya a qalx b dedi: “N üçün b zi adamlar Allah n Kitab nda olmayan rtl r qo- yurlar. H r kim Allah n Kitab nda olmayan bir rt qoyarsa, bu rt keç rli say lmaz. H tta yüz d rt k ss bel . Allah n rtl ri daha do ru v daha etibarl r.” ( l-Buxari, 2561)
hih l-Buxari diyy etm yin f zil ti v buna t viq etm k kitab . 430
- 51 – H diyy etm yin f zil ti v buna t viq etm k kitab 1-ci f sil. diyy etm yin f zil ti - : - : » « . ] : [
bu Hureyra r vay t edir ki, Pey mb r demi dir: “Ey müs lman qa- nlar! Qoy heç bir qad n öz qon usuna qoç d rna olsa bel (h diyy ver- yi) ay b hesab etm sin.” ( l-Buxari, 2566)
. . ] : [ 1150. vay t edilir ki, Ai Urvaya demi dir: “Bac m o lu! Olurdu ki, biz bir hilal görür, sonra yen bir hilal görür, h tta iki ayda üç hilal 1 görürdük, (lakin bu müdd t rzind ) Pey mb rin evl rind od qalanm rd . 2 ” (Urva dedi:) “M n soru dum: “Xalacan, b s n il dolan rd z?” O dedi: “Xurma su il . Bundan ba qa Pey mb rin nsardan olan qon ular var idi. On- lar n da sa mal d ri v qoyunlar var idi. Onlar bu heyvanlar n südün- n Pey mb
h diyy ed r, o da onu biz içird rdi.” ( l-Buxari, 2567) 2-ci f sil. Balaca bir h diyy - : - : » «. ] : [ 1151. bu Hureyra r vay t edir ki, Pey mb r demi dir: “M ni qoyun aya yem d
m; m qoyun aya h diyy ets r, q bul ed m.” ( l-Buxari, 2568) 1 Y ni üç ay rzind . 2 Ai
dem k ist mi dir ki, aylarla Pey mb rin evl rind isti yem k bi irilm zdi. 431 3-cü f sil. Ovlanm (heyvan) h diyy verils , onu q bul etm k - : - - . : . ] : [
vay t edilir ki, s demi dir: “(Bir d ) biz M rruz-Z hranda 1 olar-
n bir dov an hürküdüb qaç rtd q v camaat onun dal nca qaçma a ba la- , lakin (onu tuta bilm yib) yorulub ld n dü dül r. M n ona çat b onu tut- dum, sonra da onu bu T lh nin yan na g tirdim. O, dov an k sdi v arxa ayaqlar (v ya budunu) Pey mb gönd rdi. O da bu (h diyy ni) q - bul etdi.” Dig r r vay td deyilmi dir: “.... o da ondan yedi.” ( l-Buxari, 2572)
. . ] : [ 1153. vay t edilir ki, ibn Abbas demi dir: “(Bir d ) ibn Abbas n xalas Pey- mb qurut, ya v bir neç k rt nk h diyy gönd rdi. Pey mb r qurutu v ya yedi, k rt nk ri is xo lamad na gör q ra a qoydu.” bn Abbas dedi: “(B zil ri) Pey mb rin süfr si ba nda k rt nk ri yedil r. r haram olsayd , onlar Pey mb rin süfr si ba nda yeyilm z- di.” ( l-Buxari, 2575) - : . . . « . ] : [ 1154. bu Hureyra r vay t edir ki, (h r d ) Pey mb yem k g tirildikd o bunun h diyy , yoxsa s oldu unu soru ard . “S dir”– des ydi- r, o, shab rin : “Yeyin!”– dey r, özü is yem zdi. “H diyy dir”– des y- dil r, lini uzad b shab ri il birlikd yey rdi.” ( l-Buxari, 2576) - : : » « . ] : [ 1155. vay t edilir ki, s ibn Malik demi dir: “(Bir d ) Pey mb t tirdil r v : “(Bu,) B rir s olaraq verilmi dir”– dedil r. Pey m- 1 309-cu h disin qeydl rin bax. hih l-Buxari diyy etm yin f zil ti v buna t viq etm k kitab . 432
r buyurdu: “Bu, onun üçün s , bizim üçün is h diyy dir.” ( l-Bu- xari, 2577)
. . . . . . . : » « . . . . : » « . . . . . . . : » «. ] : [ 1156. Ai n r vay t edilir ki, Pey mb rin zövc ri iki d st ayr lm - lar. Bir d st Ai , H fs , S fiyy , S ud , o biri d st is Ummu S - v Pey mb rin dig r zövc ri idi. Müs lmanlar Pey mb rin Ai ni çox sevdiyini bilirdil r. Odur ki, birisi Pey mb h diyy verm k ist dikd , Pey mb r Ai nin evind gec yi gün yeti k gözl -
r, n hay t, Pey mb r Ai nin evin g ldikd h diyy ni ona gönd r- di. Bel olduqda Ummu S nin d st sind ki qad nlar ona dedil r: “Pey- mb rl
dan , camaata desin ki, kim Pey mb h diyy verm k is- yirs , (bunu t xir salmas n), – Pey mb rin zövc rind n hans birinin evind olursa olsun, – (h diyy ni ona) gönd rsin.” Ummu S onlar n dediyini Pey mb çatd rd , lakin o heç n dem di. Onlar Ummu S - n (onun n cavab verdiyini) soru duqda o dedi: “O m heç n dem - di.” Onlar Ummu S : “Onunla (bir d ) dan !”– dedil r. Pey mb r Ummu S
nin yan na g ldikd o yen (bu haqda) onunla dan , lakin
o yen heç n dem di. Onlar Ummu S n (onun n cavab verdiyini) 433 soru duqda o dedi: “O m heç n dem di.” Onda onlar dedil r: “O s -yoxunu bildir k ondan l ç km !” Pey mb r Ummu S nin
yan na g ldikd o yen (bu haqda) onunla dan . (Bu d ) Pey mb r ona dedi: “Ai gör m
ziyy t verm yin! H qiq n, Ai n ba qa
heç bir zövc min yan nda m v hy nazil olmam r.” Ummu S de-
di: “S ziyy t verdiyim gör Allaha tövb edir m, ya R sulullah!” Sonra o qad nlar Pey mb rin q Fatim ni ça b onu Pey mb - rin yan na gönd rdil r ki, (ona) desin: “Zövc rin s ni Allaha and verib xahi edirl r ki, onlarla, bu B krin q il davrand n kimi davranasan.” Fatim bunu Pey mb dey nd o dedi: “Q m, m n sevdiyimi s n sevmirs nmi?” Fatim : “ lb tt (sevir m)”– dey cavab verdi, sonra da qa- nlar n yan na qay b (Pey mb rin dediyini) onlara x r verdi. Onlar (Fatim
): “Onun yan na qay t!”– dedil r. Lakin o qay tmad . Bel olduqda onlar Zeyn b bint C i onun yan na gönd rdil r. Zeyn b onun yan na g - lib çox s rt kild : “Zövc rin s ni Allaha and verib xahi edirl r ki, onlar- la, ibn bu Quhaf nin q il davrand n kimi davranasan”- dedi, sonra da sini qald raraq Ai a r sözl r dem ba lad . H min vaxt Ai (bir q - raqda) oturmu du. Pey mb r ona bax rd ki, görsün onun cavab ver - k, ya yox. Ai onun cavab verm ba lad v n hay t, onu susdurdu. Onda Pey mb r Ai bax b dedi: “O, h qiq n d , bu B krin q - r!” ( l-Buxari, 2581) 6-c f sil. Veril n h diyy n imtina etm k - : - . ] : [
s r vay t edir ki, Pey mb r heç vaxt tird n imtina etm zdi. ( l- Buxari, 2582) 7-ci f sil. H diyy ver bir ey z verm k - : - : . ] : [ 1158. vay t edilir ki, Ai demi dir: “Pey mb r h diyy ni götür r v (onu ver n adama) bir ey h diyy ed rdi.”( l-Buxari, 2585) 8-ci f sil. diyy verdikd ahid tutmaq - : - .
hih l-Buxari diyy etm yin f zil ti v buna t viq etm k kitab . 434
. : » « . . : » « . . ] : [
vay t edilir ki, Nom n ibn B ir minb rd ik n demi dir: “(Bir d ) atam m bir h diyy verdi. Lakin (anam) Amra bint R vaha (ona): “S n Pey mb ri ahidlik etm ça rmay nca m n buna raz q ver n deyi- m”– dedi. Onda atam Pey mb rin yan na g lib dedi: “M n Amra bint vahadan olan o luma h diyy verdim. Lakin (yolda m) m nd n s ni bu- na ahid tutma ist di, ya R sulullah.” Pey mb r soru du: “O biri öv- ladlar na da bu cür h diyy verdinmi?” (Atam): “Xeyr!”– dey cavab verdi. Onda Pey mb r buyurdu: “Allahdan qorxun v övladlar za (olan mü- nasib td ) dal tli olun!” Bundan sonra (atam) qay b h diyy sini geri gö- türdü. ( l-Buxari, 2587)
: : » «. ] : [
r vay t edir ki, Pey mb r demi dir: “Verdiyi h diyy ni geri götür n adam, qusduqdan sonra qay b qusdu unu yey n it b nz - yir.” ( l-Buxari, 2589)
: » « . . : » « . ] : [ 1161. vay t edilir ki, Meymun bint l-Haris Pey mb rd n izn almam bir k niz azad etdi. Pey mb r Meymun nin evind gec yi gün onun yan na g ldikd , o, Pey mb dedi: “X rin var, ya R sulullah, m n öz nizimi azad etmi m?” Pey mb r soru du: “Do rudan bel etmis n?” O: “B li!”– dedi. Onda Pey mb r buyurdu: “H rgah s n onu öz day lar - na 1
1 Burada Meymun nin day lar n rd tutulur. 435 - : . ] : [ 1162. vay t edilir ki, Ai demi dir: “Pey mb r s ç xmaq ist dikd zövc ri aras nda pü k atard . Pü k kim dü ydi, onu özü il s apa-
rard . Habel , h r bir qad üçün bir gün v gec ay rm . 1 ” (H disi dan an ravi demi dir): “Yaln z S ud bint Z m'adan ba qa – o, Pey mb rin raz qazanmaq üçün öz növb sini Pey mb rin zöv- si Ai h diyy etmi di.” ( l-Buxari, 2593) 11-ci f sil. (H diyy veril n) kö- ni v mlak nec q bul etm li - : - : . . : » « . . ] : [ 1163. vay t edilir ki, Misv r ibn M xr demi dir: “(Bir d ) Pey mb r kaftanlar 2 ( shab
) paylad v M xr heç bir ey verm di. M x- (m ) dedi: “O lum, ged k Pey mb rin yan na.” M n onunla bir- likd (Pey mb rin yan na) getdim. (Atam m ): “ ri gir, onu ça r”- de- di. M n Pey mb ri ça rd m v o, ynind h min kaftanlardan biri ata- n qaba na ç xd v : “Bunu s nin üçün saxlam q”– dey buyurdu. (M x- ) kaftana baxd v : “M xr raz qald 3 ”– dedi.” ( l-Buxari, 2599) 12-ci f sil. Geyinilm si b nil- n geyimi h diyy etm k - : - : : » « . : » « . . . . ] : [ 1164. vay t edilir ki, ibn Öm r demi dir: “(Bir d ) Pey mb r q Fati- nin evin g ldi, lakin iç ri daxil olmad . li ev g ldikd Fatim bunu ona bildirdi, o da Pey mb rd n (bunun s bini) soru du. (Pey mb r ) buyurdu: “M n onun qap nda r ngb ng nax p rd gördüm.” Sonra da lav edib dedi: “Dünya hara, m n hara?!” Bundan sonra li g lib (onun dedikl rini) Fatim x r verdi. Fatim dedi: “Qoy o m buna dair n is- 1 Y ni günd lik olaraq h r gec bir zövc sinin yan nda qalard . 2 Uzun kli q dim k ndli paltar . 3 Yaxud ehtimal edilir ki: “...Pey mb r ona bax b: “M xr raz qald ?”- dey soru du.” hih l-Buxari diyy etm yin f zil ti v buna t viq etm k kitab . 436
yirs , onu mr etsin, (m n onun dediyi kimi ed m).” Pey mb r buyur- du: “Bunu filank – ail sinin ehtiyac olan birisin gönd r.” ( l-Buxari, 2613) Yüklə 8,62 Mb. Dostları ilə paylaş:
|