N. A. Egamberdieva

M avzuni mustahkamlovchi savollar:
1. Skiflar to‘g ‘risida qaerlarda ma’lumotlar saqlanib qolgan?
2. Skiflar nim aga e ’tqod qilishgan?
3. M ozor-qo‘rg ‘onlarni qaysi halqlarda boMgan?
4. Rossiya hududida qanday yodgorliklar boMgan?
5. Sayan va O ltoy yodgorliklari qaerdan topilgan?
Yodda tuting!
• QozogMston choMlari va Qora dengiz bo‘ylari dashtlarida 
ko‘chmanchi chorvador qabilalar iste’qomat qilishgan.
• moddiy yodgorlik sifatida m ozor-qo‘rg‘onlar saqlanib qolgan.
• Temir davrida ko‘chmanchi qabilalar orasida mulkiy tabaqalanish 
boshlangan.
• Skiflar o ‘q-y o y n i ishlatishda juda moxir boMishgan.
• Skif podsholarining m ozor-qo‘rg‘onlari Gerrida boMgan
• Mil.av.II asrgacha skiflarda matriarxat tuzumi boMgan.
• Mil.av VII—11 asrlarda Dyakovo yodgorligi aholisi ertoMalarda 
yashagan.

---

• Ananno yodgorligidan katta urug‘ iste’qom at qilgan uzun solingan 
uylar qoldig‘i topilgan.
• Sibiming tem ir davri yodgorliklaridan Sayan va Oltoy yodgor- 
liklari keng o‘rganilgan
• Ilk temir davrida Sharqiy Evropa, 0 ‘rta Osiyo va Sibir o ‘rtasida 
mustakam aloqalar boMgan.
3-§. Ilk o‘rta asrlar m adaniyati
0 ‘rta asrlarda erga egalik m unosabatlam ing shakllanishi jam iyatda 
tubdan o'zgarishlarga olib keldi. 0 ‘zbekiston tarixida o‘rta asrlar davri 
mil. 
V-XVIII 
asrlarni 
o‘z ichiga olgan. Rivojlanishi jihatidan 3 ta 
bosqichga boMinadi:
1 b o s q ic h -ilk o ‘rta asrlar, mil. V-IX asrgacha davom etgan.
2 bosqich - rivojlangan o‘rta asrlar, IX-XVI asrgacha davom etgan.
3 bosqich - so‘nggi o ‘rta asrlar, XVI-XVIII asrlarni o ‘z ichiga oladi.
Ilk o‘rta asrlarda 
er egaligining vujudga kelishi 
dehqonchilikning
rivojlanishiga, ko‘plab yangi hududlarni o ‘zlashtirilishiga va aholining 
yirik er egalari atrofida to‘planishiga, y a’ni k o ‘plab qishloqlar bunyod 
qilinishiga olib keldi. Yirik er egalari -