N. X. Ermatov, N. M. Avlayarova, D. G’. Azizova, A. T. Mo’minov, M. X. Ashurov
Quduqlarni ishlatishda texnologik chegaralash
Yüklə 4,36 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
2.3. Quduqlarni ishlatishda texnologik chegaralash Quduqlarni ishlatishning texnologik rejimlari tabiiy faktorlarni va yer qatlamini himoya qilish talablarini hisobga olish bilan bog‘liq. Ba‗zi bir texnologik rejimlar gaz va gazkondensat konlarini ishlash strategiyasi talablariga ham javob beradi. Ya‗ni tabiiy gaz konlarini ishlashini boshqarish usullari (xuddi shuningdek quduqlarni ishlatishning texnologik rejimi) bir vaqtda kompressorsiz ishlash davrini uzaytirish, quduqlarning barvaqt suvlanishini oldini olish, SKS va sun‗iy sovuqlik beruvchi qurilmalarning kerakli quvvatini kamaytirish masalalarini hal etadi. Shu bilan birga 148 quduqlarni ishlatishning texnologik rejimini asoslashda texnologik jihatdan aniq cheklanishlarni ham e‗tiborga olish kerak. Bular quyidagilar: 1. Gazning drossellanish effekti natijasida quduq tubi zonasida gazning noizotermik sizishi yuzaga keladi.Kichik qatlam harorati sharoitida quduq tubi zonasida gidrat hosil bo‘lish xavfi tug‘iladi, buning oldini olish uchun qatlamga gidrat hosil bo‘lishini oldini oluvchi ingibitorlar (metanol) ni davriy ravishda haydab turish mumkin. Ikkinchi usuli – quduqlarni ishlatishning qatlamda gidratsiz dipressiyani ushlab turishli texnologik rejimi ( V.S.Smirnov). 2. SHimoldagi gaz konlarida ba‗zi bir ishlatish rejimlarida quduq stvolida gidrat hosil bo‘lishi mumkin. Ishlatiladigan NKQlarning har bir diametri uchun debit diapazoni belgilangan bo‘ladi va unda gidrat hosil bo‘lmaydi. Kichik debitda gidratning hosil bo‘lishi atrofdagi tog‘ jinslari bilan issiqlik almashinishning ta‗siri natijasida bo‘ladi. Katta debitda gazning harorati Joul-Tomson effekti natijasida pasayadi. Shuning uchun Yu.P.Karataev, B.L.Krivoshein ilmiy ishlarida quduqlarni ishlatishning gidratsiz debitini hisoblash metodi keltirilgan. 3. NKQ larida gazning ma‗lum bir harakati tezligida, agar tarkibida nordon gaz bo‘lsa, quvurlarning muftali birikmalarida korroziyali yemirilishlar kuzatiladi. NKQ lari uchun kerakli metallarni qo‘llash yuqoridagi salbiy ta‗sirlarni oldini oladi. Yoki NKQ da gazning harakat tezligini ruxsat etilganidan oshirmasdan texnologik rejimni ushlab turish kerak. 4. Gaz va gazkondensat quduqlari tubida suyuqlik paydo bo‘lganda quduq tubida minimal darajada suyuqlik ajraladigan debitda quduqlarni ishlatish zarur. Aks holda quduq tubidagi suyuqlikni chiqarib olish uchun plunjerli liftdan yoki SFM lardan foydalanish kerak bo‘ladi. Yüklə 4,36 Mb. Dostları ilə paylaş:
|