N. X. Ermatov, N. M. Avlayarova, D. G’. Azizova, A. T. Mo’minov, M. X. Ashurov
a) ko’p kolonnali b) bir kolonnali
Yüklə 4,36 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Gaz quduqlari konstruksiyalari xususiyatlari.
|
a) ko’p kolonnali b) bir kolonnali 5.7-rasm. Konstruksiya turlari Sho‗rtan koni, № 8 quduq konstruksiyasi: - Yo‗naltiruvchi quvur - 5 m tosh bilan kotirilgan. - Uzaytirilgan yo‗naltiruvchi quvur 426 mm - 37 m - sement quduq ustigacha ko‗tarilgan. 143 - Konduktor 299 mm - 499 m - sement quduq ustigacha ko‗tarilgan. - Texnik kolonna 219 mm - 2819 m - sement ko‗tarilishi – 706 quduq ustidan; - Ishlatish kolonnasi 140 mm x 3290 m - sement ko‗tarilishi 885 quduq ustidan. Gaz quduqlari konstruksiyalari xususiyatlari. Quduq konstruksiyasini tanlash bir qator faktorlarga bog‘liq: • uyum chuqurligiga; • qatlam bosimiga; • qatlam haroratiga; • gaz va kondensat debitiga; • qatlam gazi xususiyatlariga. Quduq konstruksiyalarini tanlashda uyumning boshlang‘ich parametrlari bilan bir qatorda ularning konni ishlatish jarayonida o‘zgarishi ham hisobga olinadi. Neft, suv va haydovchi quduqlardan farqli ravishda gaz quduqlarida kolonnalar mustahkamligiga va zichligiga katta talab qo‘yiladi. 2 §. Gaz va gazokondensat quduqlarini ishlatishning texnologik rejimini o’rnatish 2.1. Quduqlarni ishlatishning texnologik rejimi tushunchasi Quduqlarni ishlatishning texnologik rejimi (QITR) deb quduqning tubida (ustida) bosimni ma‗lum bir ko‘rsatkichda ushlab turish, yuqoridagi qurilmalarda ma‗lum bir bosim yoki debitni ushlab turishga aytiladi. Karataev ta‗rifiga ko‘ra, quduqlarni ishlatishning texnologik rejimida atrof- muhitni ifloslamaslik, yer bag‘rini himoya qilish va quduqni avariyasiz ishlatish ko‘zda tutilishi kerak. SHirkovskiy ta‗rifi: quduqlarni ishlatishning texnologik rejimi (QITR) deb debitni, bosimni, haroratni, gaz tarkibini oldindan hisob kitob qilingan ravishda ushlab turishga aytiladi. Quduqlarni ishlatishning ba‗zi bir texnologik rejimlarini matematik formulalar bilan ifodalash mumkin. Boshqa bir quduqlarni ishlatishning texnologik rejimlari aniq bir printsiplarga, ya‗ni debitni yoki quduq tubi bosimini cheklash bilan asoslanadi. 144 Qatlamdan qancha gaz olish loyiha hujjatlari orqali belgilangan bo‘ladi. Shunga qarab har bir quduqdan olinishi lozim bo‘lgan mahsulot belgilanadi. Demak, har bir quduqdan olinadigan gaz miqdori qatlamning imkoniyatlariga qarab belgilangan va u loyiha ko‘rsatkichlariga mos kelgan bo‘lishi lozim. Gaz quduqlari ishining texnologik rejimi har uch oydan to bir yilgacha belgilangan bo‘lib (bu qoida vazirlik yoki kompaniya bo‘yicha qabul qilingan maxsus qo‘llanma asosida belgilanadi), muddati o‘tgan quduq maxsus tadqiqot asosida tekshiriladi va uning natijalari har tomonlama tahlil qilingach, yana ma‘lum muddatga quduqning ish rejimi belgilab qo‘yiladi. Bunda quduqning beradigan mahsulot miqdori, quduq tubidagi va qatlamdagi bosim hamda ular o‘rtasidagi farq miqdori, quduq og‘zidagi bosim va harorat, quduq mahsulotida suyuqlik (suv va kondensat)ning mavjudligi, undan tashqari quduqdan chiqadigan gaz bilan chiqishi mumkin bo‘lgan tog‘ jinsi donalarining mavjudligi ularning hammasi juda aniqlik bilan puxta o‘rganiladi va texnologik rejimni belgilashda o‘sha holatlar albatta inobatga olinadi. Quduqning ish rejimini belgilash muddati ham quduqning qanday joyda joylashganligiga (suv - gaz chegarasiga yaqinmi - yo‘qmi), quduq tubidagi kollektorlarning mustahkamligiga quduq tubidagi qatlam qanday tog‘ jinslaridan tashkil topgan va ularning yemirilishga moyilligi) qarab belgilanadi va bu ham uning ishini boshqarishning muhim omilidir. Gaz quduqlarini ishlatishda muayyan sharoitlarga qarab bir qancha rejimda ishlashni belgilash mumkin. Chunonchi, bosim farqining barqarorligi, quduq tubi zonasidagi filtratsiya tezligining barqarorligi, quduq og‘zidagi bosimning barqaror- ligi holatlari shular jumlasidandir. Qatlam o‘zgaruvchan xususiyatga ega bo‘lgan holda har xil holatga qarab quduqlarning ish rejimi muddati o‘zgartirilishi mumkin. Gaz konlarini gaz rejimida ishlatilganda quduqlarning suv bosish xavfi yo‘q. Undan tashqari sharoit shuni taqozo etsa, ulardan eng unumli foydalanish yo‘llarini (eng ko‘p miqdorda gaz olish shuni hisobga oluvchi quduqlar sonini kamaytirish imkoni mavjud, kompressorsiz ishlatish muddatini cho‘zish va h. k.) axtarish va ulardan unumli foydalanish maqsadga muvofiqdir. 145 Gaz konlarini ishlatishda esa butun e‘tibor iloji boricha kondensatning yo‘qolish yo‘llarini kamaytirish va shunday qimmatli xom-ashyoni qo‘lga kiritilishiga qaratilishi kerak. Gaz va gaz kondensat quduqlarining samarali ish rejimini belgilash barcha hollarda ham gidrodinamik hisob kitoblar orqali bajariladi, bunda albatta tajriba uchun qilingan ishlatish natijalari asosiy manba bo‘lishi lozim. Past bosimda va oz mahsuldorlik holatlarida ishlatilgan quduqlarda gidratlar hosil bo‘lishi ishlatishni izdan chiqaradi. Bu hollarning oldini olish choralarini ko‘rish asosiy maqsad bo‘lmog‘i kerak. Yüklə 4,36 Mb. Dostları ilə paylaş:
|