N. X. Ermatov, N. M. Avlayarova, D. G’. Azizova, A. T. Mo’minov, M. X. Ashurov
Optimal quduqlarni ishlatishni texnologik rejimi
Yüklə 4,36 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
2.4. Optimal quduqlarni ishlatishni texnologik rejimi Ilgari asosiy e‗tibor tabiiy va texnologik faktorlarga qaratilgan. Lekin ko‘p hollarda iqtisodiyot asosiy rolni o‘ynaydi. 149 QITR – gaz konini ishlatish sistemasi va konni jihozlashning asosiy qismidir. Shuning uchun optimal quduqlarni ishlatishning texnologik rejimini asoslash konni optimal ishlash va jihozlash ko‘rsatkichlarini asoslashga olib keladi. Iqtisodiy taxlil va hisoblarning ahamiyatini quyidagi misolda ko‘rib chiqamiz. Aytaylik, kollektor mustahkam va quduq xarakteristikasining aniq cheklanishi yo‘q bo‘lsin. Lekin bu yerda har qanday debit yoki dipressiya ratsional emas. Quduq debiti qancha katta bo‘lsa rejalashtirilgan gaz miqdorini qazib olish uchun kerakli quduqlar soni shuncha kam bo‘ladi. Quduq debitini qanchalik oshirilsa qatlamda dipressiyaning, shuningdek quduqda va gaz yig‘ish kollektorlarida bosim yo‘qotilishining oshishiga olib keladi. Quduqlar sonining kamayishi mahsuldor qatlamni notekis sizdirish darajasini oshiradi, bu esa umumiy dipressiya voronkasining chuqurroq hosil bo‘lishiga olib keladi. Natijada muddatidan oldin bosh va siquv kompressor stantsiyalarining ishga tushirilishini talab qiladi. Shuning uchun mustahkam kollektorli uyumni ishlatishda qatlamdagi ratsional dipressiyani tanlash uchun texnik-iqtisodiy hisob kitoblardan foydalaniladi. Quduqning oqilona texnologik rejimini tanlash – gaz va gazokondensat konlarini ishlashini loyihalashtirishning asosiy masalalaridan biridir. Quduq ish rejimiga ta‘sir qiluvchi qator sharoit va omillar maqsadli ishlashda majmuaviy yondoshishni talab qiladi. Uni tanlash geologik, kon-geofizik, gidrodinamik va laboratoriya tadqiqotlari ma‘lumotlari asosida amalga oshiriladi.Ko‗p hollarda, texnologik rejim ikki va undan ortiq omillarga bog‗liq bo‗ladi. Masalan, aniqlovchi omil kollektorning mustahkamligi bo‗lsa, unda tiqinlarni buzish jarayoni, quduq konstruksiyasi, shuningdek, ba‘zi hollarda, gidrat hosil bo‗lishi va yemirilish o‗rtasida bog‗liqlikni o‗rnatish kerak. Tanlangan rejimga qo‗shimcha omillar ta‘sir qilishidan qat‘iy nazar, quduqning oqilona texnologik rejimini tanlashda aniqlovchi omilni belgilash va asoslash muhim masalalardan biri hisoblanadi. So‗ng, aniqlovchi omil uchun yaroqli bo‗lgan mezonlarni tanlash kerak. Ko‗rib chiqilgan qator omillar quyidagilarga asoslangan: 1) quduq tubidagi doimiy bosim gradiyenti rejimi; 150 2) qatlamga berilayotgan doimiy depressiya rejimi; 3) doimiy quduq tubi bosimi rejimi; 4) doimiy debit rejimi; 5) doimiy sizilish tezlik gradiyenti rejimi; 6) gidratsiz rejim; 7) doimiy quduq usti bosimi rejimi; 8) yemirilish sharoitida doimiy oqim tezligi rejimi. Yüklə 4,36 Mb. Dostları ilə paylaş:
|