Naftion kislota (natriyli tuzi)

3. Etil spirtining KMnO
4
 bilan oqsidlanishi.
Pipetka yordamida shtativga mahkamlangan probirka devorlariga 
tekkizmasdan ehtiyotkorlik bilan 5ml konsentrlangan HCl kiritiladi. Shundan 
so’ng boshqa pipetka yordamida idish devorlaridan etil spirti kiritiladi. (2qatlam 
hosil bolishi kerak) 1-1,5g KMnO
4
probirkaga solinadi. Bir qancha vaqt o’tgandan 
song ikki suyuqlik chegarasida yorqin chaqnashlar yuz beradi. Sirka aldegidning 
hidi tarqaladi. Etil spirting KMnO
4 
ishtirokida sirka aldegidga aylanish 
tenglamasini yozing.
 4. Mis gliserati va glikolyatining olinishi.
Probirkaga 3-4 tomchi 2% li CuSO
4 
va 2-3 ml 10% li NaOH eritmasi 
quyiladi. Hosil bo’lgan havorang cho’kmaga bir necha tomchi glitserin solinadi. 
Aralashtiriladi, bunda cho’kma eriydi va eritma Cu glitserati hosil bo’lish hisobiga 
butakuz guli rangiga kiradi. Reaksiya tenglamasini yozing. 
Tajriba takrorlanadi. Glitserin o’rniga etilenglikol ishlatiladi.
Fenollarga xos sifat reaksiyalar 
 
1. Fenollarning FeCl
3
 bilan ta’siri
a) Probirkaga 2-3 dona fenolning kristalidan solib 2-3 ml suvda eritiladi, 
shundan song 1-2 tomchi 3% li FeCl
3
eritmasidan qo’shiladi. Bu reaksiya uchun 
harakterli bo’lgan binafsha rang hosil bo’ladi. Reaksiya tenglamasini yozing.

---

118 
b) 3 ta probirkaga 2-3 ml dan suyultirilgan pirokatexin, rezorsin, 
gidrohinon eritmalaridan solib, 1-2 tomchi 3% li FeCl
3
eritmasidan qo’shiladi. 
Ularga mos holda yashil, binafsha va sariq ranglar hosil bo’ladi.
c) Gidroxinon bilan boradigan reaksiyani yana quyidagicha o’tkazish 
mumkin: probirkaga yetarlicha konsentrlangan gidroxinon eritmasi tayyorlanib, 
qaynoq holatgacha qizdiriladi va 2-3 tomchi 3 % li FeCl
3 
eritmasidan qo’shiladi. 
Bunda aralashma qizil rangga kiradi. Sovutilgan eritmadan bir qancha vaqtdan 
keyin gidroxinon uzun ignachalar ko’rinishida cho’kmaga tushadi. Reaksiya 
tenglamasini yozing.