yoki tabiat hodisalariga ta’sir ko’rsatish maqsadida bajariladigan sehrgar hatti-harakatidir. Sehrgarlik harakatining shakllari turlicha bo’lib, ular hayotning har xil sohasida qo’llanilgan. Muhabbat sehri, ishlab chiqarish magiyasi, dushmanni engish sehri-avrash kabi turli ibodat va harakatlar ancha keng tarqalgan. Mehnat va ishlab chiqarish magiyasiga turli sehrli marosimlar bag’ishlangan. Oila-nikohga bag’ishlangan ko’pgina sehrgarlik marosimlari, rasm-rusumlar va odatlar mavjud. Masalan, kelin-kuyov boshidan tangalar, qandlar sochish, ulaming oyog’i ostiga oq poyondoz solish, shirin choy ichirish, kelinning oyog’ini kuyov bosishi yoki aksincha, kelin kuyov oyog’ini chaqqonlik bilan bosib olishi kabi qiziq odatlarda kelajakda oilaviy hayotni yaxshi, ahl, shirin, boy-badavlat bo’lishiga ko’maklashadi degan maqsadlar ko’zda tutilgan.
Ovga borishdan awal hayvonlar rasmiga yoki terisiga ustalik bilan nayza sanchish mashqi yoki sehrli harakat raqsi eng qadimgi ovchilar hayotida keng tarqalgan.
Xalqimiz o’rtasida chilyosin qilib kasalni davolash odati ham tez-tez o’tkaziladi. Bu marosim sehrgar-baxshilar tomonidan o’tkaziladi. Odatda birorta qo’y yoki echki so’yiladi, uning qoni bemor kishining ko’kragiga, qomiga, oyoq-qo’llariga, peshonasiga surtiladi, nim qorong’u xonada Qur’onning Yosin surasini qixq marta tilovat qilib, kasal kishiga dam solinadi, uning atrofida «ha chiq, ha chiq!» deb zikr raqsiga tushiladi, sirli duolar o’qilib musiqa chalinadi, xipchin bilan kasalni engilroq darajada savalab, «uning ichiga kirib olgan ins-jinslar» haydaladi. Kasal ruhiga ta’sir qilishga mo’ljallangan bu sehrli marosimdan so’ng kasal yo tuzaladi yoki vafot qiladi. “Chilyosindan chiqibdi yoki chiqa olmabdi” degan xabar el orasida shu odat tufayli kelib chiqqan. Sehrgarlik dini hozirgi zamonda ham folbinlik shaklida; dam solish, isitma-sovutma, qaytarma qilish, “ilmi-amal”, “oldini boylash” kabi shakllarda xalq orasida saqlanmoqda.
