Ijtimoiy taraqqiyot va qadriyatlarning o’ zgarib borishi. Ijtimoiy fikrlar rivojida tarix va taraqqiyotni turli xil tushunish: ilmiy, diniy,
falsafiy, dialektik, idealistik va boshqalar. Jamiyat va uning rivojini aksiologik
tushunish va uning taraqqiyotni falsafiy, politologik, kulturologik va sotsiologik
tushunishlar bilan aloqasi. Qadriyatlarga munosabat o’zgarishi. Qadriyat mezonlari
o’zgarishining o’ziga xos xususiyatlari. Qadriyatlar o’zgarishi dialektikasining
zamonaviy xususiyatlari.
Inson, uning hayoti va erkinligi qadriyat sifatida. Falsafada inson muammosining qo’yilishi. Insonning bioijtimoiy mohiyati.
Biologik mavjudotlar uchun oliy qadriyat-nasl qoldirish ekanligi. Inson tabiatning oliy
mahsuli,uning egasi ekanligi. Insonning hayoti (umri) va o’limi masalasi. Hayot
- inson uchun oliy qadriyatdir. Shaxs va uning erkinligi muammosi. Erkinlik
qadriyat sifatida. Falsafada inson yashashi (hayotining) ma’nosi masalasiga turli xil
yondoshuvlar.
Moddiy - iqtisodiy qadriyatlar, inson hayoti va ul arni jamiyat taraqqiyotiga ta’siri.
Moddiy-iqtisodiy qadriyatlar tizimi. Geografik muhit tushunchasi, uning
moddiy qadriyatlarning negizi ekanligi.Geografik muhit - inson va jamiyat
mavjudligining zaruriy sharti sifatida. Tabiiy resurslar va ularning turlari. Inson va
jamiyatning tabiiy resurslardan foydalana olish imkoniyati. Tabiiy resurslarning
jamiyat taraqqiyotiga ta’siri. Mustaqillik va moddiy-iqtisodiy qadriyatlar.
Ikkinchi tabiat (sun’iy tabiat) moddiy qadriyat sifatida. Sun’iy tabiatning
moddiy-iqtisodiy hayotdagi o’rni va uning kelajakdagi imkoniyatlari.
187
Mulk - iqtisodiy qadriyatlar negizi ekanligi. Mustaqil O’zbekistonda mulkning
asosiy shakllari va ularning huquqiy tengligi. Xususiy mulk qadriyat sifatida. Davlat
mulki va xususiy mulkning uyg’unligi masalasi.