11.2 -rasm. Charxtoshlar [3] abraziv donJarining kesuvchi tig‘laridagi old y va orqa a burchaklar qiymatlarining nisbiy bog’lanishi. Qirqish chuquriigi / — charxtosh bir marta o’tishida qirqiladigan qatlam qalinligi. Qirqish chuquriigi, charx o’z kengligiga ko‘ra detal chegaralaridan qisman chiqqanda, charxning detalga nisbatan chekka holatda amalga osliiriluvchi koiidalang surish kattaligiga mos keladi. Xomaki jilvirlashda qirqish chuquriigi (ko’ndalang surish 5ko ) 0,01...0,08 mm chegarada va uzil-kesil jilvirlashda 0,005...0,015 mm atrofida olinadi. Bo'ylama surish 5'be.vl — bu ishlov berilayotgan detaining (yoki charxtoshning) bir marta aylanishi mobaynida (mm/ayl) mil- limetrlarda bo’ylama siljishidir. Bo‘ylama surish charxtoshning B kengligidan malum ulushlar tarzida olinadi. Xomaki jilvirlashda Sbo.yl = (0,3...0,7)B, uzil-kesil jilvirlashda — 5U,V, = (0,2...0,4)#. Charxtoshning aylanma tezligiga jilvirlashdagi qirqish tezligi V, deb ataladi. Odatda, m/sek da ifodalanuvchi jilvirlash tezligini quyidagi ifodadan hisoblanadi: y _ nDn ~ 1000 60 ' bunda D — charxtoshning diametri, mm; n — shpindelning aylanish chastotasi, ayl/min. Charxtoshning aylanma tezligi, odatda 30 m/sek dan oshmaydi. Bu chegara sopol bogiovchilar asosida ishlangan charxtoshlarning mexanik mustahkamligi bilan cheklangan. Metall boglovchilar asosida ishlangan charxlardan foydalanilgandagina 30 m/sek dan ortiq tezlikdagi jilvirlashga rux- sat etiladi. Detaining aylanish tezligi quyidagi ifodadan topiladi:
