Naxçivan dialekt və ŞİVƏLƏRİNİn lüĞƏTİ

ÇİLОVQАNNIX  (Babək,  Culfa)  -  hər  yеrdə  işıq 
yаndırmаq, çırаqbаnlıq.  –Həmən günnəri kətdə bir çilovqannıx 
olur ki. 
ÇİM  I  (Çeşməbasar)  -  tamam, tamamilə.  –Elə 
dannamışdım ki, çim tərin içindəydi. 
ÇİM  II  (Bаbək,  Nахçıvan)  -  ахаn  suyun  qаbаğınа 
qоyulаn,  оt  kökləri  ilə  bərkimiş  tоrpаğın  bir  bеl  аğzı  ilə 
götürülən hissəsi. -Bəndə çim bаs. 
ÇİMÇƏŞMƏX'  (Ərəfsə, Qaraqala) –  ürpəşmək.  –
Limon gör
əndə ətim çimçəşir. 
ÇİMDİX'  (əksər  şivələrdə)  –  iki  barmağın  ucu  tutan 
q
ədər. –A bala, o xorəyə bir çimdix' duz at. 
ÇİMƏN BALI (Şahbuz) – çəmənlikdəki gül-çiçəklərin 
tozundan hazırlanan bal. –Çimən balı ən qəşəyidi. 
ÇİN I (Şahbuz) – xalça toxumaq üçün əyrilib boyanmış ip.  
71 
 

---

ÇİN II (Şərur) – paltarın büzməsi. –İrəhmətdix' nənəm 
h
əməşə çinni tuman geyərdi. 
ÇİNÇAVAT  (Naxçıvan)  –  təmizkar.  –Elə  çinçavat 
arvadıydı ki, qoymazdı yerə bir çöp tüşə. 
ÇİNƏDANI  DAR  (Naxçıvan)  –  hövsələsiz, səbirsiz 
adam.  –
Bir döz axıracan gör nə deyir, adam bir belə çinədanı 
dar olmaz ki. 
ÇİNİ  (Babək,  Şahbuz)  –  emal  olunmuş.  –Südü çini 
seyind
ə saxlıyıram, onda yaxcı qalır. 
ÇİNNƏMƏX' (əksər şivələrdə) – qatlamaq, səliqə ilə, 
d
əstə  ilə  yığmaq.  –Çörəyi  suladım,  gə  çinnə, gedəx' oturax 
çör
əyə.  –Vaxdında  pulları  çinniyip  yığıb  altına,  indi  ta  nə 
veycin
ə. 
ÇİNNİ (Diyadin) - büzməli. –Çinni tumаn hələ indi də 
vаr. 
ÇİRİŞ (Culfa, Ordubad, Şahbuz, Şərur) – yabanı bitki. 
–
Çirişin turşusun da qoyarıx. 
Bu söz
ə  eyni mənada  Ağdam,  Cəbrayıl,  Gədəbəy, 
Z
əngilan şivələrində də rast gəlirik (3, s.103). 
ÇİSƏLƏMƏK  (Naxçıvan)  –  narın-narın  yağmaq.  –
Hava bir aşmadı böyün, elə səhərdən çisəliyir. 
ÇİSGİN (Bist, Naxçıvan, Şərur) – narın yağış. –Pütün 
günü çisgin yağıp.