Kutubxona xodimlari statistikasi Kutubxona xodimlari statistikasi xodimlar soni, ularning malakasi hamda madumoti, yoshi bo‘yicha guruxlanishini, kutubxonalarning turiga ko‘ra bo‘linishini o‘rganadi. Statistikaning bu qismi xodimlar tayyorlash va ularning malakasini oshirishni rejalashtirish uchun juda kerak. Kutubxona xodimlarining statistik xisobi kutubxonalarning yillik xisoboti madumotlariga asoslanadi.
Bir kutubxona xodimining ish yuklamasi ko„rsatkichikutubxona faoliyatini baxolash uchun ahamiyatga ega. Kutubxonachining ish yuklamasi yuqori bo‘lsa barcha ishlarni sifatli bajarilishini ta^minlash qiyinlashadi.
Kitobxonlarning umumiy soni, qatnashlar, kitob berilishi, kitob fondlari bo‘yicha ish yuklamalari kutubxona va kutubxona xodimi ish yuklamasining yetakchi ko‘rsatkichlari xisoblanadi. Ish yuklamasi ko‘rsatkichlari quyidagicha xisoblanadi:
Agar bir necha kutubxona faoliyati taxlil qilinsa va taqqoslashtirilsa, barcha kutubxona shtatlariga taqsim qilish bo‘yicha xisoblanadi;
Agar bir xil jarayonlarni bajaruvchi bo‘limlarning ishlari taqqoslansa, kutubxona xodimlari soni xizmat ko‘rsatish punktlariga taqsim qilish bo‘yicha xisoblanadi (tarmoqli bo‘limlar, o‘quv zallari va boshq. ).
Kutubxona xodimlari sonining ish yuklamasini aniqlashda shtat jadvali bo‘yicha, xodimlarning asosiy soni bo‘yicha yil oxirida xisoblanadi, Agar yil davomida shtat jadvalida o‘zgarishlar bo‘lsa, shtat birligi sonining o‘rtacha miqdori aniqlanadi.
Ish yuklamasi ko‘rsatkichlari quyidagi formula bo‘yicha xisoblanadi:
Ish xajmi
Ish yuklamasi=
Kutubxona xodimlari soni
Bir kutubxona xodimining kitobxonlar soni bo‘yicha ish yuklamasi barcha kitob berish punktidagi xizmat ko‘rsatilgan kitobxonlarning umumiy soni, kutubxona xodimlari soniga bo‘linadi.
Fond bo‘yicha ish yuklamasi jami kutubxona fondini kutubxona xodimlari
soniga bo„lish orqali xisoblanadi.
Kitob berilishi bo„yicha ish yuklamasini xisoblash uchun kitob berilishining umumiy soni, kutubxona xodimlari soniga bo„linadi.
Nazorat savollari Axborot-kutubxona statistikasining predmeti nima?
Axborot - kutubxona statistikasining ahamiyati nima?
Intensivlik daraja ta’rifini bilasizmi?
Axborot-kutubxona tarmoqlarini zichligi ko„rsatkichi nima?
Fondni aylanish formulasini ko „ rsating?
Kitob bilan ta’minlanganlik formulasini bilasizmi?
Kompleks bo„limlar nima va unga qanday bo„limlar kiradi?
Funksional bo„limga qanday bo„limlar kiradi?
Oliy ta’lim muassasalari qoshidagi axborot- resurs markazlarida qanday bo„limlar mavjud?
O„rta maxsus, kasb-xunar ta’limi muassasalari qoshidagi axborot- resurs markazlarida qanday bodimlar mavjud?
Axborot- kutubxona markazlarida qanday bo„limlar mavjud
Rejalashtirish nima?
Strategik rejalashtirish deganda nimani tushunasiz?
Axborot-kutubxona faoliyatini rejalashtirish qanday tamoyillarga asoslanadi?
Foydalanilgan adabiyotlar “Library management 101: A practical guide” by DIANE L.VELASQUEZ 2013 ISBN 978-0-8389-1148-8(paper) 978--0-8389- 9502-0(pdf)
“Fundamentals of Library and Informational science”, by ABDUWAHAB OLANREWAJU ISSA, Ph.D in 2013, pages - 133.
Harris, M.H. History of Libraries in the Western World, 4th ed. (Scarecrow, 2011)