Nitridlar; Nitridlaw menen qayta islew menen tanıstırıw

Tema:Nidridlar,gidrazin,gidroksilamin,azid kislotasiniń qásiyetleri.Azottiń oksokislotalari
Reje:

1. 
   Nitridlar;
   
2. 
   Nitridlaw menen qayta islew menen tanıstırıw;
   
3. 
   Gidrazin;
   
4. 
   Gidrazin sulfatning islewin tekseriw;
   
5. 
   Azidlar
   
6. 
   Azotli organikalıq birikpeler
   

Nitridlar
Nitridlar — azotiń elektr oń elementler, tiykarlanıp, metallar menen payda etgen birikpeleri. Kóbinese N. degende quramında azot hám qandayda bir metall bolǵan birikpeler túsiniledi. N. dúzilisi hám ózgesheligine kóre 3 gruppaǵa bólinedi: ion bog'li, kovalent bogli hám metall bog'li N. (yamasa metallsimon N.). Siltiiy hám ishkrriy-jer metallardıń nitridlari, Mas, K₃ N, CaN₂, mıs hám rux nitridlari ion bog'li N.ga kiredi. v, Al, Si, Ga, Ge sıyaqlı elementlerdiń nitridlari (BN. A₁ N, SiN₄, GaN, GeN₄) kovalent bogli N.ga kiredi. Bular ximiyalıq tásirinlerge shıdamlı, qıyın suyıqlanatuǵın hám termik barkaror elementlar bolıp tabıladı. Metall bog'li N. azotning birpara elementler menen birigiwinen payda boladı. Mısalı, TiN, Cr₂ N, TaN, Ta₂ N hám t.b. W₂ N, Ti₃ N, Mn₄ N oǵada qattı, mort, qıyın suyuklanadigan birikpeler. N. tex-nikaning túrli tarawlarında, atap aytqanda, yarım ótkezgishler óndiriste keń qollanıladı.
Nitridlash menen qayta islew ximiyalıq ıssılıq menen qayta islew procesin ańlatadı, bunda azot atomları málim bir temperaturada málim bir ortalıqta jumıs bólegi maydanına kirip baradı. Nitridlangan ónimler jetilisken aşınma qarsılıgına, charchoqqa shıdamlılıǵına, korroziyaga shıdamlılıǵına hám joqarı temperaturaǵa shıdamlılıǵına iye.
Nitridlaw menen qayta islew menen tanıstırıw
Dástúriy eritpe polat daǵı alyuminiy, xrom, vanadiy hám molibden elementleri nitridlash ushın júdá paydalı. Bul elementler nitridlanish temperaturasında baslanıwiy azot atomları menen baylanıs etkende turaqlı nitridlar payda etedi. Ásirese, molibden tekǵana nitrid payda etiwshi element, bálki nitridlanish temperaturasında júzege keletuǵın mortlıqtı kemeytiw wazıypasın da atqaradı. Basqa eritpe polatlar daǵı elementler, mısalı, nikel, mıs, kremniy, marganets hám basqalar, nitrlash qásiyetlerine úlken úles qospaydı. Ulıwma alǵanda, eger polat bir yamasa bir neshe nitrid payda etiwshi elementlerdi óz ishine alsa, nitridlashdan keyin tásir jaqsılaw boladı. Olar arasında alyuminiy eń kúshli nitrid elementi bolıp, quramında 0, 85 ~ 1, 5% alyuminiy bolǵan nitrlash nátiyjeleri eń jaqsı esaplanadı. Xrom óz ishine alǵan xrom polatında, eger etarli quram bolsa, jaqsı nátiyjelerge de erisiw múmkin. Biraq, eritpesiz uglerodlı polat polattı nitridlash ushın uyqas emes, sebebi olkáraınan jaratılǵan nitrlash qatlamı júdá mort hám ańsat tazalanadı.
Ádetde tómendegi tárzde isletiletuǵın nitridlovchi polattıń altı túri ámeldegi:
(1) Alyuminiyni óz ishine alǵan tómen eritpe polat (standart azotli polat )
(2) SAE 4100, 4300, 5100, 6100, 8600, 8700, 9800 ceriyali xrom elementin óz ishine alǵan orta uglerodlı kem eritpe polat.
(3) Íssı isleytuǵın polat (shama menen 5% xrom óz ishine aladı ) SAE H₁₁ (SKD-61) H₁₂, H₁₃
(4) SAE 400 ceriyali ferrit hám martensitik tat baspaytuǵın polattan
(5) Ostenitik tat baspaytuǵın polattan SAE 300 ceriyali
(6 ) Jawın menen qatıp qalatuǵın tat baspaytuǵın polattan 17-4 PH, 17-7 pH, A-286 hám basqalar
Alyuminiyni óz ishine alǵan standart nitridlovchi polat nitrlashdan keyin joqarı qattılıq hám joqarı aşınmaya sabırlı betti alıwı múmkin, biraq onıń qatıp qalǵan qatlamı da júdá mort. Kerisinshe, xrom óz ishine alǵan tómen eritpe polattan tómen qattılıq bar, lekin qatıp qalǵan qatlam salıstırǵanda mayısqaq bolıp, onıń maydanı da sezilerli aşınma qarsılıq hám nur qarsılıgına iye. Sol sebepli, materiallardı tańlawda, materiallardıń qásiyetlerine itibar beriw hám bólimlerdiń funkciyasın qandırıw ushın onıń abzallıqlarınan tolıq paydalanıw maqsetke muwapıq bolıp tabıladı. H11 (SKD61) D2 (SKD-11) sıyaqlı ásbaplar polatları joqarı sirt qattılıǵı hám joqarı yadro tásir kúshine iye.
Chelik bólimlerdiń aşınma qarsılıǵın, sirt qattılıǵın, charchoq shegarasın hám korroziyaga shıdamlılıǵın asırıń. Texnikalıq process
Nitridlashdan aldın bólektiń sırtın tazalaw
Kópshilik bólimler gazdı yog'sizlantirishdan keyin tezlik penen nitridlanishi múmkin. Birpara bólimlerdi de benzin menen tazalaw kerek, lekin eger nitridlashdan aldın aqırǵı qayta islew usılı abraziv, tegislew, parlatish hám taǵı basqalarda qollanilsa, ol nitridlanishga tosqınlıq etetuǵın sirt qatlamların islep shıǵıwı múmkin, nátiyjede nitridlashdan keyin tegis emes nitrlash qatlamları yamasa bükme kemshilikleri payda boladı. Bul waqıtta sirt qatlamın alıp taslaw ushın tómendegi eki usıldan birin qóllaw kerek. Birinshi usıl nitrlashdan aldın neftni gaz menen alıp taslaydı. Keyin sirt abraziv oksid untaqı menen abraziv tazalanadı. Ekinshi usıl - betti fosfat qatlamı menen emlew.