Noorganik moddalar

H , S 0
4
m iq d o r i, mass. % 
9 8 ,0
8 0 , 0
7 0 , 0
5 7 ,0
H N S 0
4
g id r o liz la n is h darajasi, 
%
 
1,1 
2 7 ,7
4 9 ,8
100
T e m p e r a tu r a n i ortishi bilan n itro z a n in g S 0
2
ga n is b a ta n reaksiyaga 
kirishi xususiyati va nitrozilsulfat kislotaning o ‘ta c h u q u r gidrozlanishi 
o r ta d i. A m a l i y o t d a b u m a q s a d l a r u c h u n n itr o z a g a suv q o ‘shiladi.
5 .2. TEX NO LO G IK SXEM A
N i t r o z a usuli b ila n sulfat kislotasini olish j a r a y o n i quyid ag i asosiy 
b o s q i c h l a r d a n ta s h k il to p g a n : 
1
) o ltin g u g u r t t o ‘rt o k sid in i olish;
2) S 0
2
ni n i t r o z a b ila n o k sid la b sulfat kislo ta n i o lish va u la r d a n a z o t 
o k s id la rin i b irg a ajra tish ( d e n itr a ts iy a ) ; 3) a z o t o k s id la rin i a b so r b - 
siyaga tay y o rla sh ( N
2
0
3
olish); 4) a z o t o k sid la rin in g absorbsiyasi bilan 
b irg a n i t r o z a n i olish ; 5) c h iq in d i g a z la rn i s a n i t a r to z a la sh . R e a k s i­
yaga k irishuvchi fazalar sirtini kattalashtirishga erishish u c h u n ja ra y o n
n a s a d k a li m i n o r a l a r d a olib b o rilad i.
I . 2 6 - r a s m d a m in o r a li su lfat k islo ta n i olish te x n o lo g ik sxem asi 
k o ‘rsatilgan.
K o l c h e d a n n i y o n d ir is h b ila n o lin g a n k u y d irish gazi p e c h b o ‘li- 
m i d a n k eyin e l e k t r filtrla rd a t e m i r kuy in d isi c h a n g i d a n to z a la n a d i 
va ikki p a r a lle l tu r g a n m i n o r a l a r g a k ira d i, b u l a r d a n b itta si d e n i-
t r a t s i o n , ik k in c h is i m a h s u liy m i n o r a h is o b la n a d i. D e n i t r a t o r (1) ga 
g a z n in g u m u m i y h a j m i d a n 25% y a q in i k irad i. Bu m i n o r a l a r d a n
c h i q i s h d a g a z b ir o q i m g a b irla sh a d i va ik k in c h i m a h s u liy m in o r a
(3) g a k elad i. M a h s u l i y m i n o r a n i y u v u v ch i sulfat k is lo ta d a a z o t o k - 
sid la ri m i q d o r i 6 0 —7 0°C t e m p e r a t u r a d a 15 h a jm % N , 0 3g a y a q in n i 
ta sh k il qiladi.
M a h s u liy m i n o r a d a n s o ‘ng g a z o k sid lo v c h i m i n o r a (4) ga k elad i, 
bu y e r d a N O o k sidi N O , g a c h a o k sid la n is h b ila n b irg a m a k sim a l 
d a r a ja g a a b s o r b siy a u c h u n z a r u r b o ‘lgan e k v im o le k u la r a r a la s h m a n i 
hosil qiladi va a tm o s f e r a g a c h iq a r ib t a s h la n a d ig a n a z o t o k sid la rin in g
m i n i m u m i n i t a ’m in la y d i. K o ‘pi b ila n 0 ,5 h a jm % S 0
2
va 10 h ajm
% g a c h a a z o t o k sid ig a e g a b o ‘lgan ab so rb siy a u c h u n ta y y o rla n g a n
51

---