Nqhq tikintisi və istismarı

Dəmir-beton yüklərlə ballastlaşdırma. Müasir tikinti sahələrində dəmir-beton məmulatlarının istifadəsi geniş yayılmışdır. Çuğun yeklırin əvəzinə dəmir-beton yüklərinin istifadəsi metal sərfinin azalmasına və ballastlaşdırmanın ucuzlaşmasına səbəb olur. Konstruktiv quruluşlarına görə dəmir-beton ballastlar: yəhər tipli, şarnilli, halqavari olur. Bunların hazırlanması üçün çınqıl, qum, vulkanların püskürmə məhsulları, şlaq-portlan sementi (markası 300 400). Dəmir-beton ballastın çəkisi çuğun ballastdan az olduğu üçün onların ölçülərinin böyüməsinə səbəb olur və geniş aralarla istifadəsinə səbəb olur. Bu çatışmazlığı aradan qaldırılması üçün tərkibində filiz olan ağır çınqıllardan istifadə edilir. Yəhər tipli yüklər bir qayda olaraq əsasən çay, bataqlıq şəraitində b/k-lar üçün istifadə olunur. Bəzi hallarda qazılmış xəndəklərdə … belə yüklərdən istifadə olunur. Ballastın borunun izolə qatını zədələməməsi üçün quraşdırılma yerinə 3 qat polimer aralarına bitum qatı çəkilmiş “xalçacıqlar” yapışdırılır. Çatışmayan cəhəti:
1) onun ağırlıq mərkəzinin borunun mərkəzinin ağırlıq mərkəzindən hündür olmasıdır. Bu səbəbdən də ballast yükü aşa bilər.
2) ballastın yük daşıma qabiliyyətinin az olamasından bəzən bu ballastın partlaya bilir.
Şarnirli yükü yarım çevrənin orta oxundan şarnir ilə birləşməsi ilə fərqlənir.

Ş.29.1
Sualtı b/k-ların səlist beton qatı ilə ballastlaşdırılması bu boru kəmərlərinin ayrı-ayrı yüklərlə ballastlaşdırılmasına nisbətən böyük üstünlüyə malikdir. Əvvəla belə beton örtük b/k-nın izolə edilmiş üst qatının mexaniki zədələrdən qoruyur; istənilən endirmə qurğularında hərəkəti asanlaşmış olur; dəniz dibində qruntun növündən asılı olmayaraq dartılma prosesini asanlaşdırır. Monolit beton qatının b/k üzərinə çəkilməsinin bir neçə üsulu var. Bunlardan biri hazır b/k-nın üzərinə armatur şəbəkəsi bərkidildikdən sonra xüsusi sement vurucu toplar vasitəsilə üzərinə quru beton təzyiq altında vurulur sonra onu nəmləşdirirlər. Digər üsul pnevmo-beton qurğuları vasitəsilə hazır beton qarışığı borunun üzərinə vurulur. Armatur toru boru üzərində 20–25 mm məsafədə bərkidilir.