Uchinchi tasnif (guruh) innovatsion imkoniyatlarga asoslanadi. Ushbu jarayon quyidagilarni hisobga oladi:
- ta'lim dasturlari, o'quv rejalari, qabul qilinganlarning zukkoligi va o'zgartirishlari;
- o'zgarishlarga mos keladigan yangiliklar dolzarb bo'lishi;
- radikal o'zgarishlar.
Yangilik joriy eishning to‘rtinchi klassifikatsiyasi (guruh)da oldingilariga qarab asoslash. Bu yondashuv yangilik o‘rin almashuvchi yoki ochib beruvchilar bo'lishi ham mumkin. Unda ta'lim tizimda yangilanishlar sifatida:
-shaxs haqidagi kompleks fanlarga erishish, ilg‘or pedagogik tajriba;
-tajribalarni olib borish;
10
-ijtimoiy buyurtmani davlat ahamiyatidagi qonun hujjatlarda aks etishi;
-chet elda amalga oshirilgan tajribalari.
Respublikamizda rivojlanayotgan innovatsion siyosat ta’lim tizimi oldidagi zarur va mas’uliyatli vazifa hisoblanadi. Sankt-Peterburg shahrida bo'lib o'tgan “Sakkizlik guruhi” tomonidan qabul qilingan “XXI asrda innovatsion jamiyat uchun ta’lim” to‘g‘risidagi hujjat fikrlarini kattalashtirishni inobatga olish hamda muammolarning yechimini yechishni taqozo etadi.
Fanlarni kelgusida rivojlantirish maqsadida innovatsion faoliyatga tayyor shaxsni kamolga yetkazishni taklif qilish, ya’nifaoliyat yurutishidan qat’iy nazar bo'lajak o'qituvchi innovatsiya hamda yangilikka boy bo'lgan bilimlarga tayyor bo‘lishi kerak.
Ta’lim tizimida birinchilardan bo'lib sohasi faol bo'gan innovatsion faoliyatni boshlagan. Ma’lum bir bosqich, ya'ni XX asr oxirlarida bu harakatlar yo‘lga qo‘yila boshladi. Misol tariqasida, V.K.Dyachenko va A.G.Rivinlar o‘qitishning jamoaviy tarzda, D.B.Elkonin, V.V.Davbidov, L.V.Zankovlar fikricha rivojlantiruvchi innovatsiyalar haqida qarashlari o‘z davrining eng dolzarb mavzularidan biri bo'lgan. Shundan boshqa innovatsion ta’lim texnologiyasi: dialektik o‘qitishning usullari (V.L.Zarina, A.I.Goncharuk), “Ekologiya va dialektika” (L.V.Tarasov), o‘qitishning individual yo‘nalishli usuli (A.A.Yarulov), loyiha bilan o‘z-o‘zini refleksiya (G.P.Shedrovitskaya), evristik usulda o‘qitish (A.V.Xutorskoy) dialogli madaniyat (S.Yu.Kurganov, V.S.Bibler) hamda boshqa olimlarni misol tariqasida keltirish mumkin [14].
Yuqorida aytib o'tilgan texnologiyalar orqali bilim darajasini ko'tarish, o‘quv jarayonid bo'lgan qiziqishni yanada oshirish, o‘quv jarayonida berilayotgan ma'lumotlarnini tushunishni takomillashtirish, funksional bilimlarni shakllantirish, nazariy tafakkurni, ekologik va iqtisodiy ongni, muloqot ko‘nikmalarini rivojlantirish. , ijtimoiy faollik, fuqarolik, o'z-o'zini anglashga e'tibor va boshqa vazifalar.
Aytib o'tilgan ta’lim texnologiyalar ularning innovatsiyalari ta'lim
11
oluvchilarda zaruriy sifatlarni shakllanishi hisoblanib, innovatsion tafakkur hamda qobiliyatni innovatsion faoliyatiga yo‘naltirishga e’tibor qaratilmagan. Bunday go'yalar “innovatsion ta’lim texnologiyalari” va “innovatsion ta’lim” tushunchalarini quyidagicha tushuntirish mumkin: