Nurmamatov ramazon abdirashid o'gli bo'lajak texnologik ta'lim o’qituvchilarini shaxsga yo'naltirilgan texnologiyalar asosida innovatsion faoliyatga tayyorlash”

3.3.1 - jadval
Qarshi davlat universitetida tahsil olayotgan 019-65- va 019-66-guruhlarida o‘tkazilgan tajriba-sinov ishlari natijalari

O‘zlashtirish natijalari	Tajriba guruhidagi ta'lim oluvchilar soni m = 17		Nazorat guruhida ta'lim oluvchilar soni n = 15
a’lo	2	6	2	3
yaxshi	6	8	4	5
qoniqarli	9	3	9	7
qoniqarsiz	-	-	-	-

3.3.2-jadval
Qarshi davlat universitetida tahsil olayotgan 019-65- va 019-66- guruhlarda o‘tkazilgan tajriba-sinov ishining natijalari (% larda)

O‘zlashtirish natijalari	Tajriba guruhidagi ta'lim oluvchilar soni m = 17				Nazorat guruhida ta'lim oluvchilar soni n = 15
	Tajriba boshida		Tajriba oxirida	Tajriba boshida		Tajriba oxirida
a’lo	12 %	35 %		13 %		20 %
yaxshi	35 %	47 %		27 %		33 %
qoniqarli	53 %	18 %		60 %		47 %
qoniqarsiz	-	-		-		-

Jadvaldan ko‘rinib turibdiki, tajriba boshida texnologiya fanini o‘qitishda tajriba-sinov guruhida “a’lo” baho olgan ta'lim oluvchilar nazorat guruhiga nisbatan 1 % ga va “yaxshi” baho olgan ta'lim oluvchilar nazorat guruhiga nisbatan 8 % ga ortgan, “qoniqarli” baho olgan ta'lim oluvchilar 7 % ga kamaygan, tajriba oxirida tajriba-sinov guruhidagi ta'lim oluvchilarning natijalari esa – “a’lo” baho 15 % ga, “yaxshi” baho 14 % ga ortgan, “qoniqarli” baho olgan ta'lim oluvchilar nazorat guruhiga nisbatan 29 % ga kamaygan.
73
3.3.3- jadval
Texnologik ta'lim bo‘yicha amaldagi an'anaviy dars asosida ta’lim olgan nazorat guruhi va biz tomondan tavsiya etilgan metodlar asosida ta’lim olgan tajriba-sinov guruhi ta'lim oluvchilarining o‘zlashtirish ko‘rsatkichlari:

Ko‘rsatkichlar	Tajriba guruhi 019-65- guruh			Nazorat guruhi 019-66- guruh
	Tajriba boshida		Tajriba oxirida		Tajriba boshida	Tajriba oxirida
O‘rtacha arifmetik qiymat	3,59	4,17			3,53	3,73
Samaradorlik ko‘rsatkichi	1,16			1,06

Yuqoridagi natijalarga ko‘ra olib borilgan tadqiqot ishining samarali ekanligi isbotlandi.

III bob bo’yicha xulosa
Bu bobda bo’lajak texnologik ta'lim o’qituvchilarini tayyorlashda bilim va ko‘nikmalari natijalari testlar, savollarga berilgan javoblar, topshiriqlarni bajarishlarida ularning ijobiy yechimini topishlariga qarab aniqlandi. Biz taklif etgan chambarchaslashgan dasturlar asosida o‘qitishda ta’lim samaradorligining oshishini tajribalarda kuzatdik. Buning uchun 2021-2022 va 2022-2023 o‘quv yilida 019-65 guruhi nazorat guruhi hamda 019-66- guruhi tajriba-sinov guruhlari deb tanlandi. Mazkur guruhlarda tahsil olayotgan 32 nafar bo'lajak texnologiya o'qituvchilar tajriba-sinov ishlarida ishtirok ettiribb, nazorat guruhida texnologik ta'limi yo’nalishida ta’lim jarayonidagi dasturlar va metodiklar asosida, tajriba guruhida shu fan takomillashtirilgan, fanlararo chambarchaslikka asoslangan o‘quv dasturi va o‘qitishning noan’anaviy metodlari asosida tashkil etilib, tadqiqot-kuzatuv ishlari olib borildi.
Olib borilgan natijalarni matematik-statistik metodlari yordamida hisob-kitob
74
XULOSA
Hozirgi vaqtda bir qator ilmiy-tadqiqot ishlari talabalarning tizimli-faollik yondashuviga asoslangan mustaqil ishlari hamda tushunish usullaridan foydalangan holda o‘qitish texnologiyalarini ishlab chiqdi va faollashtirdi.Bu ta'lim oluvchilarga ma’lumotlar bilan intensiv ishlash metodlarini ko‘p hajmdagi ma’lumotlarni tartiblashtirish, saqlash, taqdim etish va o‘zlashtirishni o‘rgatadi. Ushbu metodlar darsliklar va turli o‘quv qo‘llanmalarni taklif qilishda asos qilib olinishi mumkin. Bu metodning yangiligi ta’lim mazmunini tizimli yondashuv asosida ta’lim psixologiyasi va shaxsning qobiliyatlarini rivojlantiruvchi pedagogikaning yangi gumanistik konsepsiyasini hisobga olgan holda ishlab chiqishni taqozo etadi.
O‘qitish texnologiyasi – birinchidan, pedagogik texnologiya sifatida jarayonli - harakata spektini anglatadi. Bu, ta’lim jarayonini o‘zgaruvchan sharoitlarda, belgilangan vaqt davomida istiqbollashtirilgan natijalarga kafolatli erishishga va ta'lim jarayonini amalga oshirishni ta'minlaydigan usul va vositalarning tartibli birligini o'zida mujassam etgan ta'lim modelini ishlab chiqish va amalga oshirishning texnologik jarayoni bo'lsa, ikkinchidan, bu kelajakdagi maqsad va vazifalarga erishishning pedagogik jarayonidir. Shuningdek, ta'lim faoliyati loyihasini amalga oshirish to'g'risidagi fakt.
Ish davomida quyidagi xulosalar chiqarildi:
1. Innovatsion faoliyatning pedagogik-psixologik xususiyatlarini tahlil qilish va o‘rganishda adabiyot hamda ilmiy manbalardan o‘rganildi.
2. Innovatsion faoliyatni tashkil etishda innovatsiya va innovatsion texnologiyalarning bo’lajak texnologiya ta’limi o’qituvchilarinig faoliyatida juda zarurligi, buning uchun ularni innovatsion faoliyatga tayyorlash bosqichlari ishlab chiqildi.
3. Texnologik ta’limning bo‘lajak kadrlarini tayyorlashda pedagogik innovatsiyalardan foydalanish imkoniyatlari, shaxsga yo‘naltirilgan texnologiyalarning mohiyati va qo‘llanilishi va ularning bugungi kundagi ahamiyati atroflicha tushuntirilgan.
75
4. Bo’lajak o’qituvchilarda innovatsion faoliyatni shakllantirish metodikasini ishlab chiqishda Klaster, Aqliy hujum, Tezkor savol javob, Kichik guruhlarda ishlash kabi metodlarni qo'llash boyicha tavsiyalar ishlab chiqildi.
5. Bo'lajak texnologik ta'lim o’qituvchilarini shaxsga yo'naltirilgan texnologiyalar asosida innovatsion faoliyatga tayyorlash bo'yicha tajriba sinov ishlari QDU Texnologik ta’lim yo’nalishi 019-65 va 019-66 guruhlarda tashkil etildi va natijalari matematik-statistik jadvallarda ko'rsatildi.
Shaxsiylashtirilgan ta'lim sharoitida o'qituvchilarga an'anaviy tizimdan kam bo'lmagan muhim ahamiyatga ega bo'lgan ta'lim jarayonida alohida rol va funktsiya beriladi. Agar an’anaviy ta’limda biz bilim predmeti va bilimning eng malakali manbai bo‘lgan nazorat qiluvchi darslik rolida bo‘lsak, yangi ta’lim paradigmasida biz barkamol o‘quvchilarning mustaqil faol bilish faoliyati asoschilarimiz. maslahatchi va yordamchi vazifasini bajaradi.
O‘quvchiga yo‘naltirilgan ta’lim mazmunini texnologiyalashtirish asosan o‘quv-didaktik materiallarni ishlab chiqish, o‘quvchi shaxsi rivojlanishini nazorat qilish ishlarini qayta ko‘rib chiqishni nazarda tutadi. Texnologiya o‘quvchiga o‘quv materialining mazmunini o‘zi tanlash, o‘z-o‘zini baholashni amalga oshirish imkonini beradi.
Amalga oshirilgan nazariy va eksperimental tadqiqotlar asosida kelajakdagi texnologik ta'lim kadrlarini kasbiy faoliyatga tayyorlashda pedagogik innovatsiyalar imkoniyatlarini kengaytirish bo'yicha tavsiyalar ishlab chiqilgan:
1. O‘quv rejalaridagi umumkasbiy fanlar blokidagi pedagogika-psixologiya fanlari mazmunini ilg‘or ta’lim texnologiyalari bilan boyitish va texnologik ta’lim yo‘nalishlariga qo‘yiladigan malaka talablarida ko‘rsatilgan kasbiy va shaxsiy qobiliyatlarni shakllantirishda innovatsion texnologiyalarni o‘quv dasturlariga joriy etish. ta'lim texnologiyalari bo'yicha maxsus kurslarni kengroq joriy etish kerak.
2. Oliy ta’lim muassasalarida bo‘lajak texnologik ta’limi bo'lgusi kadrlar larini innovatsion salohityatini shakllantirish uchun ularni 1-kursdan boshlab bosqichma-bosqich innovatsion faoliyatga o‘rgatish, mustaqil tarzda innovatsion
76
fikrlarni izlashlari hamda amaliy ishlanmalar bilan innovatsion tanlovlar va loyihalardagi ishtiroklarini ta’minlash hamda pedagogik muammolarning nostandart yechimlarini topishga yo‘naltirish maqsadga muvofiq.