5. G ‘ovaklar hosil bo‘lishiga moyillik. Bu xususiyat cho‘yan-
laming past haroratda suyuqlanishi (tarkibida 4,3
%
uglerod bor
cho‘yanning
Tsuyuq= l 142°C,
sanoat
cho‘yanlariniki,
odatda
Tsuyuq =1200, 1250 °C bo‘ladi) va uning suyuq holatdan qattiq holatga
tez o'tishi bilan tushuntiriladi. Shuning uchun gazlar (asosan
oksidlovchi atmosferada hosil boMadigan CO va C 0 2) metalldan
ajralib chiqishga ulgurmaydi.
6. Cho‘yan buyumlaming kimyoviy tarkibi, termik ishlanishi va
strukturasiga ko‘ra bir jinsli emasligi. Bu payvandlashning turli-tuman
texnologiyasi va usullarini qo‘llashni talab etadi. Mayda donli kulrang
cho‘yanlar yirik donli cho‘yanlarga nisbatan yaxshi payvandlanadi.
Qora cho‘yanlar yomon payvandlanadi, ular singan joyida to ‘q rangli
yirik donli tuzilishga ega bo‘ladi. Bunday cho'yanlar grafitli cho‘yan-
lar deb ataladi, chunki ularda jami uglerod erkin grafit ko‘rinishida
bo‘ladi. Bunday strukturali cho‘yanni payvandlashda zarur sifatga ega
boMgan payvand birikma hosil qilinmaydi.
Mustahkamligi yuqori va mayda donli bolg‘alanuvchan cho‘yan-
lar kulrang cho‘yanlarga nisbatan yaxshi payvandlanadi.
Dostları ilə paylaş: