O ‘ zbekiston respublikasi oliy va o ‘ rta maxsus ta ’ lim vazirligi toshkent – 202

Xalqaro tashuvlarda ishtirok etuvchi avtotransport vositalari 
6.1avtotransport vositalariga xalqaro tashuvlarga ruxsat berish shartlari 
 
Atv jixozlash 
talablari, 
shartlari 
 
 
Shartlar va talablar mazmuni 
Atv qayd 
Qilish 
Avtomobil xaydovchisi mamlakatning mas’ul organlari yoki uning 
nomidan unga tegishli tashkilot tomonidan berilgan qayd qilish 
guvohnomasiga ega bo‘lishi kerak. Qayd qilish guvohnomasida 
eng kamida quyidagilar bo‘lishi shart: 

Qayd qilinganligini bildiruvchi, tartib raqami; 

Transport vositasining birinchi qayd qilingan sanasi; 

Transport vositasi egasining familiyasi, ismi va yashash 
joyi; 

---

725
Qayd qilish 
Raqami 
Ajralib turuvchi
Belgi 
Texnik xolati
Va 
KO‘rikdan 
O‘tish 
Transport 
vositasining 
yuki 

Transport vositasini ishlab chiqargan zavodningnomi yoki 
markasi; 

Shassining 
tartib 
raqami 
(zavod 
yoki 
zavod 
– 
tayyorlovchining seriya raqami); 

Agar, gap yukni tashish uchun mo‘ljallangan transport 
vositasi haqida ketayotgan bo‘lsa, ruxsat berilgan maksimal 
og‘irligi; 

Agar, gap yukni tashish uchun mo‘ljallangan transport 
vositasi haqida ketayotgan bo‘lsa, yuksiz og‘irlik; 

Agar muddati chegaralangan bo‘lsa, yaroqlilik vaqti. 
Guvohnomada ko‘rsatilgan ma’lumotlar faqat lotin harflari yoki 
yozuvida qilinadi yoki bularning bittasida yoziladi.
Avtomobilning old va orqa qismida qayd qilish raqami bo‘lishi 
kerak.har bitta qayd qilingan prisepning orqasidaqayd qilish 
raqami bo‘lishi kerak. Agar buksirlangan prisep (priseplar) qayd 
qilinmagan bo‘lsa, uning (yoki ularning oxirgisi) orqasiga 
avtomobilning qayd qilish raqami yozilgan bo‘lishi kerak. 
Avtomobil va qayd qilingan prisepning orqasida u qayd qilingan 
davlatning belgisi joylashishi kerak. Registrasiya qilinmagan 
prisepning orqasida avtomobilning qayd qilish belgisi qo‘yiladi. 
Avtomobil, prisep va transport vositalarining tarkibi 
Yo‘l harakati haqidagi konvensiya (yhk) ko‘rsatmalari va ilovalari 
talabiga mos kelishi kerak. Bundan tashqari, ular soz holatda 
bo‘lishi kerak.
Agar transport vositasi uchun ruxsat berilgan maksimal og‘irlik 
belgilangan bo‘lsa, transport vositasining og‘irligi va yuk og‘irligi 
birgalikda ruxsat berilgan maksimal og‘irlikdan oshmasligi kerak. 
Har qandy yuk shunday joylashgan va zarur bo‘lsa mahkamlangan 
bo‘lishi kerakki u: 

Odamlarga xavf solmasligi va davlat, jamoat yoki shaxsiy 
mulkka zarar yetkazmaslgi kerak, jumladan, yo‘lda sudralib 
yurmasligiva tushib qolmasligi lozim; 

KO‘rish va kuzatishni chegaralamasligi va transport 
vositasining mustahkamligini buzmasligi va uni boshqarishni 
qiyinlashtirmasligi kerak; 

Shovqin, 
changva 
boshqa 
noqulayliklarni 
keltirib 
chiqarmasligi kerak; 

---

726
Avtopoyezdlar 
Og‘irlik 
vaaa 
gabarit 
bo‘yicha
Cheklashlar 

Burilishlardagi ko‘rsatkichlar, stop-signallar va chiroqlarni, 
yorug‘likni aks ettiruvchi moslamalarni, qayd qilingan raqam 
va qayd qilingan davlat belgisini bekitmasligi kerak; 
Yukni saqlashni va mahkamlanishini ta’minlovchi barcha 
yordamchi moslamalar (iplar, zanjirlar, brezent) qattiq tortilgan va 
mahkamlangan bo‘lishi kerak. 
Transport vositasining old, orqa va yonbosh tomonlaridan chiqib 
turgan yuk , boshqa transport vositalarining xaydovchilari 
payqamasdan qolishlari mumkin bo‘lgan holatlarda belgilangan 
bo‘lishi kerak. Tunda mashinaning oldiga oqyorug‘lik yoki oq 
yorug‘likni aks ettiruvchi moslama, orqasida esa qizil yorug‘lik 
yokiuni aks ettiruvchi moslamani qo‘yish kerak. Jumladan, 
mexanik transport vositalarida: 

Transport vositasining old va orqasidan 1metrdan 
Ko‘p chiqib turgan yuklar hamma vaqt belgilangan bo‘lishi
Kerak; 

Yukning yonbosh tomoni transport vositasining gabaritidan 
chiqib turgan hollarda tunda oldidan belgilanishi kerak; 
Kelishilayotgan tomonlar O‘zlarining hududidayo‘lovchilarni 
tashishga mo‘ljallanganyarim prisepli transport vositalari va bir 
necha priseplarni O‘z ichiga olgan avtopoyezdlarni
Xalqaro harakatlanishiga ruxsat bermasligi mumkin. 
Kelishayotgan 
tomonlar 
O‘z 
hududlaridan 
O‘tayotgan 
avtomobillarni priseplar va transport vositalari tarkibini agarda 
ularning umumiy og‘irligi yoki O‘qqa qo‘yiladigan yuklamasi yoki 
gabarit O‘lchamlari milliy qonunchilik bilan ushbu hududda 
ro‘yxatdan O‘tgan transport vositalari uchun O‘rnatilgan 
me’yordan oshadigan bo‘lsa, xalqaro tashuvlarga ruxsat 
bermasliklari mumkin. 
Transport vositalariga qo‘yilgan talablarni uchta guruhga ajratish mumkin