YAM Si = ---------- yeM Si- intensivlashtirishning iqtisodiy samaradorligi, so’m/ga;
YAM-yalpi mahsulot qiymati, so’m;
EM-er maydoni, ga.
Xo’jalik yalpi mahsuloti taqqoslama baholarda baholanadi. Bunday baholanish ushbu ko’rsatkichni dinamikada, shuningdek bir xil sharoitda ishlaydigan qator xo’jaliklar faoliyatini taqqoslashni o’tkazishda foydalanish imkonini beradi. Hosildorlikning oshishi va bir vaqtning o’zida unga sarflangan tannarxning pasayishi intensivlashtirish samaradorligining yuqori darajada ekanligini bildiradi. Bunday holatda yerga sarf qilingan har bir so’m nafaqat xarajatlarni qoplaydigan qo’shimcha mahsulot olib kelmasdan, balki qo’shimcha sof daromad olish imkonini ham beradi:
13 - bir gektar qishloq xo’jaligiga yaroqli yerga to’g’ri kelgan yalpi daromad:
YAD Si = ------------ EM bu yerda YAD - yalpi daromad (sof mahsulot), so’m
Bu ko’rsatkich ancha takomillashgan ishlab chiqarish vositalarida, ilg’or tehnologiyada, qishloq xo’jaligi ekinlarining yuqori navi va mollar zoti hamda boshqalarda bajarilgan, qo’shimcha mablag’lardan oqilona foydalanishni aks ettiradi.
-bir gektar qishloq xo’jaligiga yaroqli yerga to’g’ri kelgan sof daromad ѐki foyda:
SD F Si = -------- yoki ------- yeM yeM bu yerda SD- sof daromad, so’m:
F- foyda, so’m
Bu ko’rsatkich alohida ahamiyatga ega. Modomiki, sof daromad qo’shimcha qo’yilmalarning asosiy manbai hisoblanar ekan, u holda kelgusida ishlab chiqarishni kengaytirish va mustahkamlash uning hajmiga bog’liq. Qishloq xo’jaligini izchillik bilan intensivlashtirish qo’shimcha mablag’larning yuqori, tez qaytarilishiga va mos ravishda sof daromadning o’sishiga olib keladi.
SHunday qilib, qishloq xo’jaligini intensivlashtirishning iqtisodiy samaradorligi bir gektar yerdan ishlab chiqariladigan mahsulotning ko’payishida, mahsulot birligiga sarflangan jonli va buyumlashgan mehnat xarajatlarining pasayishida o’z aksini topadi.
