O. A. Shermatov b. Z. Nosirov d. T. Islamova m. Ya. Qobulova d. B. Axmadaliyeva r. D. Imomov

Tayanch so’z va iboralar:
Rejalashtirilgan tannarxi. Korhona tannarxi. Mahsulot tannarxi. Asosiy xarajatlar. Ustama xarajatlar. Bevosita xarajatlar


Topshiriq. YUqorida qayd qilingan tayanch so’z va iboralar uchun mos keladigan ta’riflarni aniqlang:
1. Mahsulot tannarxiga bevosita qo’shiladigan xarajatlar
2. Bir birlik mahsulotni qanchaga yetishtirilganligini o’zida ifoda etuvchi xarajat
3. Korhonadja mahsulot ishlab chiqarish uchun sarflangan vositalar va mehnat haqi yig’indisi
4. Mahsulot ishlab chiqarish uchun oldindan rejalashtirilgan xarajatlar ko’lami
5. Ishlab chiqarilgan mahsulotlarni sotishdan kelgan daromad
6. Ishlab chiqarish resurslaridan foydalanishga qaratilgan xarajatlar
7. Ishlab chiqarishni tashqil eti shva boshqarish bilan bog’liq bo’lgan xarajatlar
8. Ishlab chiqarishni amalga oshirish uchun foydalaniladigan xarajatlar
9. Qatnashish ulushiga qarab to’g’ri mutanosib ravishda tannarxga qo’shiladigan xarajat
Topshiriq. Quyidagi savollarga og’zaqi javob bering:

1. 
   Mahsulot tannarxini hisoblash nima uchun kerak Paxta yetishtirish uchun qanday xarajatlar sarflash kerak
   
2. 
   Ishlab chiqarish xarajatlarini hisoblashda natural ko’rinishda sarflangan (urug’, o’g’it va boshqalar) xarajatlar qanday ko’rinishda hisobga olinadi
   
3. 
   Joriy xarajat, deb qanday xarajatga olinadi
   
4. 
   Oddiy xarajat, deb qanday xarajatga olinadi
   
5. 
   Foyda, deb nimaga aytiladi U qanday hisoblanadi
   
6. 
   Foydani ko’paytirish qanday omillarga bog’liq
   
7. 
   Mahsulot tannarxini pasaytirish nima uchun kerak
   
8. 
   Mahsulot tannarxini pasaytirishga qanday omillar ta’sir etadi
   

Topshiriq. Quyidagi misollarni ishlang:

1. 
   Fermer xo’jaligi 100 so’m foyda ko’rdi. Bu foydani xosil qilgan ishlab chiqarish xarajatlari 250 ming so’mga teng bo’lgan. Fermer ishlab chiqargan mahsulotini qanchaga sotgan
   
2. 
   Siz chorvachilik bo’yicha fermer xo’jaligi tashqil etmoqchisiz. Sizning fermangizda 10 bosh sigir bor. Sizning bir kunlik o’rtacha xarajatingiz 80 ming so’m 1 kg sut bahosi 150 so’m, sizning fermangiz ish oritmog’i uchun bir kecha kunduzda xar bir sigir o’rta hisobda qanchadan sut berishi kerak
   
3. 
   Fermerning ustama xarajatlari miqdori 2 marta ortdi. Bu xoll mahsulot tannarxiga qanday ta’sir etadi Foyda darajasigacha
   
4. 
   Fermer o’tgan yilga nisbatan asosiy xarajatlar miqdorini o’zgartirmagan xolda 20 foiz yalpi mahsulotni oshirishga erishdi. Agarda u o’tgan yili 100 ming so’m foyda olgan bo’lsa, buy ili qancha foyda olish imkoniyatiga ega bo’ldi Hisob-qitob qiling.
   
5. 
   Fermer bozor konyukturasi qulayligi tufayli o’z tovarini o’tgan yiliga nisbatan 30 foizga yuqori baho bilan sotdi. Ammo u ishlab chiqarish xarajatlarining 5 foizga oshib ketishiga yo’l qo’ydi. Agarda u o’tgan yili 300 ming so’m foyda olgan bo’lsa, buy il uning olgan foydasi necha pulni tashqil etdi