Holl çeviricisi. Holl çeviriciləri çox vaxt Holl
generatorları adlandırılır və cərəyan daĢıyıcılarının metal
və yarımkeçiricilərdə yolunun əyilməsi nəticəsində ehq
yaranması prinsipi əsasında iĢləyirlər. 1879-cu ildə
amerikalı fizik Edvin Q.Holl müstəvi naqilin ensiz
tərəflərindəki A və B nöqtələri arasında potensiallar
fərqinin (Ģəkil 3.3) yarandığını aĢkar etmiĢdir. Holl effekti
lorens qüvvələrinin təsir etməsi ilə izah olunur. A və B
nöqtələri arasındakı (Ģəkil 3.1) gərginlik
,
h B I R Uy Z X H
düsturu ilə təyin edilir.
Burada R
H
- materialın sabiti olub, Holl sabiti kimi
tanınır, Om m/T
1
; Ġ
x
- idarəedici cərəyan - A; B
z
- maqnit
induksiyası, T
L
; h- çeviricinin müstəvisinin qalınlığı, m.
Şək. 3.3. Holl çeviricisinin iş sxemi Holl çeviricisini hazırlamaq üçün adətən yarımkeçi-
ricilərdən istifadə edilir ki, orada R
H
maksimum qiymətə
64
malik olsun. Sənayedə seriya ilə silisium, germanium və
qallium- arsenid Holl çeviriciləri istehsal olunur.