143
Şək. 6.2. Dirək gülləsinin yüklənmə sxemi
(bucurqad və yüklənmə sxemi şərti olaraq 90
döndərilib):
1 – bucurqad; 2 – zəncirin hərəkətsiz ucunun bərkit-
mə aləti.
Qazma qurğusunun tal sisteminin qarmaq və ya
avtomatik elevatorunda buruqaltı əsasın dayaq hissələri ilə
birləĢdirilməsi ctrop və kanat vasitəsilə həyata keçirilir
(səkil 6.3). Kanat ilgəyinin (səkil 6.4) uzunluğu,
hündürlüyü 41m-ə qədər buruqlar üçün 30-45m, 53m-ə
qədər buruqlar üçün isə 40-50m, ctrop uzunluğu isə 12-
15m qəbul olunur. Qazıma qurğusunun sınağı zamanı
sınaq yükləri aramla, üç mərhələdə yerləĢdirilir. Sınağın
hər mərhələsində buruğun kəllə hissəsinin meyli və yerə
oturması yüklənmiĢ və yük götürüldükdən sonra ölçülür.
146
ibarətdir. Dinamik dayanıqlıq kriterisi əsasında real
buraxıla bilən yük hesablanır. Tezlik xarakteristikaları
istismar yüklənməsinin buraxıla bilən qiymətindən artıq
olmamaq Ģərtilə yüklənmiĢ sınaq buruğunda sərbəst
əyilmə rəqsləri zamanı eksperimental olaraq təyin olunur.
Buruğun sərbəst əyilmə rəqsləri onun paraĢüt qıtılı
ilə təchiz olunmuĢ kanatla implusvari yüklənməklə
yaradılır. Kanatın sərbəst ucu buruğun təpəsinə bərkidilir.
Tarımlama isə əlavə bucurqadla yerinə yetirilir (Ģəkil 6.5).
Şək. 6.5. Təkan (impuls) sisteminin yüklənmə sxemi
1 – tros-uzatma; 2 – paraĢüt qıfıl; 3 – qoruma ilgəyi;
4 – rolik; 5 – bucurqad
147
Ġmpuls yüklənmə paraĢüt qıfılının açılması zamanı
və tarımlayıcı qurğuların aparıcı konustruksiyalarının bərk
deformasiyalarının ölçmələri aparılır.
Yük qaldırıcı qurğunun yoxlama dinamik sınağı
aĢağdakı yüklə aparılır:
Q
yt
=1,1Q
nom
Burada, Q
nom
- nominal (pasport üzrə) yük qaldırma
qabiliyyəti, kH.
Bu üsul dağıdıcı deyil, buruqda əlavə təhcizata
ehtiyac olmur və qazma quyusunun ustü üzərində aparıla
bilər. Bununla bərabər, bu üsulun yerinə yetirilməsi üçün
məlumat – ölçü kompleksi və yüksək ixtisaslı iĢçilər tələb
olunur.
Yoxlama sınaqlarına, həmçinin, konsol – döndərici
kran, tal və qazma buruğunun digər köməkçi yükqaldırıcı
avadanlıqları da məruz qalır.
Yükqaldırıcı avadanlığın aparıcı konustruksiya-
larının yoxlama statik sınaqları Q
st
=1,25Q
nom
yükü ilə
aparılır.
Buruğun yükqaldırıcı avadanlığının dinamik sınaq-
ları zamanı mexanizmlərin, tormozların, elektrik avadan-
lıqlarının, cihazların və təhlükəsizlik avadanlığının iĢləmə
qabiliyyəti yoxlanir.
Dostları ilə paylaş: