O. T. Husanov konstitutsiyaviy

qayerda sud m ustaqil bo'lmas ekan, shu yerda qonun talablari va
adolat b u zilish i m uqarrarligi4 
qayd etildi.
1 Bu haqda qarang: 0 ‘zbekistonda sud hokimiyati: islohotlar davri. - Т.: «Adolat*, 2002. 19-20-betlar.
2 Qarang: Karimov I.A. 0 ‘zbekiston XXI asrga intilmoqda. - Т.: « 0 ‘zbekiston*, 1999. 2 9-30-b etlar.
3 Qarang: Karimov I.A. Ozod va obod Vatan, erkin va farovon hayot - pirovard maqsadimiz. - Т.:
« 0 ‘zbekiston*, 2000. 29 -3 0 -b etla r.
4 Karimov I.A. 0 ‘zbekistonda demokratik o ‘zgarishlarni yanada chuqurlashtirish va fuqarolik jamiyati
asoslarini shakllantirishning asosiy yo‘nalishlari. - Т.: « 0 ‘zbekiston*. 2002. 13, 14, 28, 29-betlar.
346

---

Prezidentning 2005-yilda bo‘lib o'tgan Oliy Majlis palatalarining qo‘shma 
majlisidagi m a’ruzasida bayon qilingan ko‘rsatmalarning sud-huquq sohasini 
isloh qilish, fuqarolarning huquqlarini himoya qilishdagi ahamiyati kattadir.
M a ’ruzada sud-huquq tizimini isloh qilish va liberallashtirishga alohida e’tibor 
berish qayd qilinar ekan, o‘tgan yillar davomida sud-huquq tizimi qurilmasining 
mutlaqo yangi Konsepsiyasi amalda joriy qilinganligi e’tirof etildi. Sud-huquq 
sohasidagi islohotlar natijasida:
- sudlarning ixtisoslashuvi amalga oshirilganligi;
- sud ishlarini apellyatsiya va kassatsiya tarzida ko‘rish institutlarining 
joriy etilganligi;
- tergov-surishtiruv va kishilarni hibsda saqlash muddatlarining qisqarganligi, 
ishlarni sudda ko‘rib chiqishning qat’iy muddatlari belgilanganligi;
- sud sohasida kadrlarni tanlash va tasdiqlashning samarali va demokratik 
mexanizmi yaratilganligi;
- sud qarorlarining ijrosi kuchayganligi (bunda departamentning roli);
- prokuratura organlarining sud jarayoniga aralashuvini cheklash bo‘yicha 
qonun normalariga o‘zgartirishlar kiritilganligi;
- sud jarayonida prokuror va advokat huquqlarining tenglashtirilganligi 
alohida qayd etildi.
Shu bilan birga, sudlarning vakolatini kengaytirish, mustaqilligini ta ’minlash 
bo‘yicha aniq vazifalar belgilandi.
Jumladan:
- prokuratura vakolatlarining bir qismini sudga o‘tkazish;
- shaxsni ushlab turish, hibsga olish, shuningdek, boshqa protsessual 
majburiy choralarni qo‘llash uchun sanksiya berish huquqlarini sudlarga 
o‘tkazish kerakligi;
- jazolash tizimidan o‘lim jazosini chiqarib tashlash zarurligi va boshqalar1.
Bularning hammasi qonunchilikda o‘z ifodasini topdi. Natijada, fuqarolarni
ushlab turish, hibsga olishga sanksiya berish vakolati sudlarga o‘tkazildi, jazolar 
tizimidan o‘lim jazosi butunlay chiqarib tashlandi.
Sudya kadrlarni tanlash, tavsiya qilish masalasini yanada takomillashtirish 
uchun 2006-yil 17-martda Prezidentning « 0 ‘zbekiston Respublikasi Prezidenti 
huzuridagi Sudyalarni tanlash va lavozimlarga tavsiya etish bo‘yicha malaka 
komissiyasi faoliyatini takom illashtirish to ‘g ‘risida»gi Farmoni qabul qilindi.
2012-yil 2-avgustda 0 ‘zbekiston Respublikasi Prezidentining «Sud tizimi 
xodimlarini ijtimoiy muhofaza qilishni tubdan yaxshilash chora-tadbirlari 
to‘g ‘risida»gi Farmoni va 2012-yil 29-dekabrda «O‘zbekiston Respublikasi 
Prezidenti huzuridagi Sudyalarni tanlash va lavozimlarga tavsiya etish bo‘yicha 
oliy malaka komissiyasi faoliyatini takomillashtirish to‘g ‘risida»gi Farmoyishi