bittasini tan lam ayd igan harakatga n isb a ta n qancha vaqt m obaynida qaror chiqarishga qarab an iq lash m um kin. Agar ushbu y o ‘sinda tem peram entning bir n ech ta xususiyatlari o 'lc h a n s a , u h o ld a u nin g bir x u s u s iy a ti q a n c h a k o ‘p miqdorda ifod alansa, tem p eram entnin g b oshq a xususiyati shuncha k o ‘p yoki aksincha, o z aks etish i kuzatiladi. Har qaysi tipga o ‘ziga xos xususiyatlam ing o ‘zaro alo- qasi, har bir alohida xususiyatning sifat tavsifi tem pera ment tipining boshqa xususiyatlari bilan b o g ‘liqlikda aksetadi. 0 ‘zini tuta bilm aslik yoki o ‘zini tuta bilish tem peram entning bitta tipi uchun: a) ehtiroslilik — shiddat; b) jazava—yuksak darajadagi m uvozanatsizlik; bir xil tip u ch u n o'zin i tuta bilish — em o tsio n a l-iro d a v iy bir m e 'y o r d a tutish b o ls a , boshqasi uchun u ulugVorlik va vazm inlik namunasidir. T em p eram en t tiplarini psixik xususiyatlari o ‘rtasidagi q o n u n iy m u n o s a b a tla r ta r z id a t u s h u n is h G ip p o k r a t (eram izd an o ld in g i 460 — 3 7 7 -y illa r ) to m o n id a n talqin qilingan tem peram ent to ‘g‘risidagi tu sh u n ch a m a’nosiga m os tushadi. Lekin ushbu tushuncha y u n o n c h a — krasis s o ‘zi bilan belgilangan va u lotincha— temperament m os b o lib , nisbat, munosabat , degan m a ’n o n i anglatadi. N erv siste m a sin in g u m u m iy tiplari b ila n f iz io lo g ik jih atd an tem peram ent tiplari I.P. Pavlovdan k eyin G ippokrat tiplari, ya ’ni sangvinik, xolerik, flegm atik, m ela n x o lik deb atala boshlangan. Lekin bu tushunchalar h ozirg i za m on p sixo-
