q o ‘yishni anglatadi hanida „tavakkalchining tavak k alchiligi“ atam asin i keltirib ch iqaradi. Shaxsdagi ta v a k k a lc h ilik n i riskom ctr deb ataluvehi m axsu s asbobda o ‘lch ab k o ‘rish m u m k in . Bu asbob yo rd a m i bilan p six o lo g ik tajribada
insonlarda muvaffaqiyatga erishish ehtim oli q o lg a n xoliso- nalik tavakkalchilikka m oyillik, ularning haqiqiy xa vf ostida iro d a v iy harakatlarini o ld in d a n aytib berish im k on iyati vujudga keltiriladi. Ir o d a a k tin in g tu zilish i B u n d a n o ld in g i iro d a m u a m m o sig a b a g ‘ish la n g a n sa h ifa la r d a ta 'k id la b o ‘tilg a n id e k , sh a x sn in g irod av iy harakatlari murakkab psixologik m azm un, m ohiyat, m a’no kasb etish i bilan tavsiflanadi. Shaxsda motivlar kurashining p ayd o b o ‘lishi uchun unga m as’uliyat, javobgarlik hissining yu klatilishi, irodaviy harakatni amalga oshirish zaruriyati- n in g tu g‘ilishi, mazkur vaziyatda shubha, ikkilanish uygko - nishi unda favqulodda irodaviy z o ‘r berishlar vujudga keltirib ch iq arish in i eslatish o ‘rinlidir. Bu voqelikni tushuntirish yoki izohlash uchun psixologik nuqtayi nazardan iroda akt tarkiblardan iborat ekanligini aniqlash hamda uning unsurlari, b o ‘linm alari, tuzilishi to ‘g ‘risida mulohaza yuritish joiz. Irodaviy harakat in son n in g miyasida tug'iladigan m aq- sadga erishish tufayligina am aliyotga tatbiq etiladi. B osh- qach aroq aytadigan b o ‘lsak, shaxs u yoki bu harakat yorda- m id a q o ‘yilgan m aqsadiga erishish y o ‘llarini anglab yetadi, y a 'n i harakat bilan m aqsad o krtasidagi uyg'unlik insonga tob ora yaqqollashadi, anglashiladi. Holbuki, sh u n d a y ek a n ,