O ’zbekiston respublikasi oliy va o ’rta maxsus ta'lim vazirligi nizomiy nomli toshkent davlat pedagogika universiteti

2. Maktabgacha ta'limyoshidagi bolalarni axloqiy jihatda tarbiyalash vazifasi va
amalga oshirish vosilalari
SHaxsning muhim ma'naviy sifatlari bo’Igan axloqiy ong, hissiyot va xulqni 
shakllantirish, vatanparvarlik, vatanga muhabbat, O’zbekiston gerbi, bayrog’i, 
madhiyasiga hurmat, insonparvarlik, mehnatga munosabat, jamoa bilan birgalikda 
qilinadigan izlanishlarga munosabat, ongli intizom va boshqa tuyg’ularni kamol 
toptirj^h axloqiy tarbiyaning asosi hisoblanadi.
^Maktabgacha ta'lim yoshidagi bolalarni ahloqiy jihatdan tarbiyalash vazifasi va 
mazmuni bolaning ma'naviy dunyoSini, uning ongini, axloqiy hislarini, shaxsiy 
sifatlarini tarbiyalash va rivojlantirishni taqozo etadi.
PI
Bolalarda ahloqiy his- 
tuyg'ular, tasavvurlar va 
xatli-harakatlarni 
tarbivalash.
Xulq madaniyati va ijobiy 
munosabatlarni 
(arbivalash.
Axloqiy tarbiya
vazifalari
Xulqdagi salbiy sifatlarni 
barham toplirish.
Axloqiy bilim berish bir qancha tarbiyaviy vazifalami bajaradi, inson hayoti va 
madaniyatining axloqiy qadriyatlari to’g’risida keng tasawur tushunchalar beradi.
71

---

Axloqiy tasavvurlar, qarash, mulohaza, baho berish kabi tushunchalarni 
shakllantirishga va shu asosda axloqiy e'tiqodni yuksaltirishga ta’sir ko’rsatadi, 
ya'ni:
Bolalarni o’zlarining axloqiy tajribalarini mushohda qilishlari va boyitishlariga 
yordam beradi;
SHaxsni o'zini axloqiy tarbiyalashga zamin yaratadi.
Axloqiy bilim, asosan axloqiy suhbatlar, ma'ruzalar, kechalar, turli kasb egalari 
biian uchrashuviar va boshqa vositalar bilan amalga oshiriladi.
Maktabgacha la'Iim muassasalarida ahloqiy tarbiya berish har xil vositalar 
yordamida amalga oshiriladi. Birinchi galda bolalarni har xil faoliyatlar vositasida 
kattalar mehnati bilan tanishtirish, mashg’ulotlarda va mashg'ulotlardan tashqari 
vaqtlarda, taTim berish orqali amalga oshiriladi.
Har xil bayramlar, ijtimoiy hayot vokealari, bolalar adabiyoti, musiqa, o'yin 
materiallari. ommaviy axborot vositalar! - oynai jahon, radio va boshqalar 
bolalarning ahloqiy tarbyasiga katta ta'sir ko’rsatadi.
Kichik yoshli bolalar axloqiy tasavvur va bilimlarni faqat uyin mashg'ulotlarida 
yaxshi o’zlashtirib oladilar. Bolalar tqmonidan o'zlashtirib olingan ahloqiy 
tasavvurlarni ular ongli ravishda tushunib etishlari dastlab mashg’ulotlarda, 
keyinchalik o ’yin, mehnat jarayonlarida, sayrda, musatqil faoliyatlar orqali amalga 
oshiriladi.