jinslar ancha yetuk voshida o'sish ilgariroq to'xtamaydigan tez o'suvchi jinslardan olib ketishlari ham mumkin. Ko'pchilik daraxtlarda tepa qismining eniga qarab o'sish balandlikka qarab с sishdan orqada qoladi, lekin balandlikka o'sish to'xtaganidan keyin ham davom etadi. Daraxt navlari poyasi yo'g'onligining eng tez o'sishi yuqoriga qarab o'sishi jadalligi davri bilan yoki mos tushadi yoki ko'pincha kechroq boshlanadi va uzoqroq davom etadi. Uzoq yashashi. Daraxt navlarining yashashi davomiyligi bog‘- park qurilishi uchun katta ahamiyatga ega. Daraxtlarning umri liar xil. M a’lum bir qonuniyat kuzatiladi: tez o'suvchi daraxtlar sekin o'suvchi daraxtlarga qaraganda, odatda, kamroq yashaydi (bundan chinor, oddiy shumtol, lola daraxti mustasno). 178
Tashqi muhitning uzoq ta’sir etuvchi omillari ta’sirida tegishli shakllar va biologik xossalar shakllangan bo‘lib, ular o ‘simliklarga m a’lum sharoitlarda yashashlariga imkon beradi. Agar tashqi muhit o'simlik bu o ‘zgarishlarga moslashadigan darajada o ‘zgarsa, u yashashda davom etadi, lekin bunda u o ‘zgaradi, bu o'zgarish uning organizmining yo faqat bir qismiga ta’sir ko'rsatadi yoki butun oiganizmga ta’sir ko'rsatadi. Muhitning kuchli o'zgarishlariga o'simlik unga moslasha olmaydi natijada, organizmning hayotiy funksiyalarida jiddiy o'zgarishlar yuz beradi, bu uni halok bo'lishiga olib keladi. Shuning uchun Ъо%"-рагк qurilish uchun dekorativ materialni tanlashda unga faqat tashqi