terak, ulaming balandligi 20—30 m bo'lgan holda yuqori qismining diametri 2—3 m). Ayrim uncha baland bo'lmagan turlarning tepa qismi keng shoxlangan bo'ladi (masalan, albitsiyada yetuk daraxtlarda balandligi 10 m bo'lsa, tepa qismining diametri 10—15 m ga yetadi). Baland butalar uchun tepa qismining diametri 3—5 m va undan katta, o'rtacha balandlikdagi butada 1—3 m, past bo'yli butada — 0 ,5 —lm. O'sish tezligi . 0 ‘sish tezkorligi - yog'och o'simliklarining muhim xususiyatidir. Tez o'suvchi daraxtlar va butalar ertaroq dekorativ va sanitariya-gigienik samara beradi va ertaroq himoyaviy xossalarni namoyon etadi. Tepa qismlarining tez bir-biriga qo'shilishi tuproqqa ishlov berishini ertaroq to'xtatishiga imkon berib, ekinlarni yaratishga ketadigan xarajatlarni kamaytiradi. Daraxtlarning ko'payishi uch yo'nalishda kechadi: balandligi bo'yicha, tepa qismining kengligi (diametri bo'yicha va yo'g'onligi (poyasining diametri)) bo'yicha. Xiyobonlarga o'tqazish uchun daraxt tanlashda balandligi, poyasi vo'g'onligining ortishi va tepasining kengligi e ’tiborga olinadi, yakka daraxt o'tqazish uchun esa — balandlik va tepa qismining eni bo'yicha o'sishi. Turli yog'och navlarida o'sish kattaligi turlichadir, lekin barcha turlarda umumiy qonuniyat kuzatiladi: daraxt hayotining birinchi yilida yillik o'sish uncha katta bo'lmaydi, keyin asta-sekin oitib boradi, ma’lum yoshga yetganda eng katta qiymatga erishadi, keyin asta-sekin karnayadi, qariganda 177
to'xtaydi. Daraxtlarning ko'pchilik turlarida yuqoriga qarab eng
