Odlar yurdu kolleci İstehsalat Təcrübəsi Hesabatı İxtisas: Mühasibat uçotu Qrup: 21 mu

Cədvəl 2.2.

Əsas vəsaitlərin daxili audit üzrə sorğu cədvəli

N	Suallar	Cavablar
		Hə	Yox	Digər cavab
1	Müəssisədə əsas vəsaitlərin hansı növləri (istehsalat, qeyri istehsalat, icarəyə götürülmüş) mövcuddur.	-	-	istehsalat, icarəyə götürülmüş
2	Əsas vəsaitlər üzrə hansı sənədlər doldurulur (unifikasiya olunan, ixtisaslaşdırılan və s.)	-	-	Unifikasiya olunan
3	Əsas vəsaitlərə hesablanan amortizasiya istehsal məsrəflərinin tərkibində neçə faizə bərabərdir?	-	-	40%
4	Əsas vəsaitlərin amortizasiyası müntəzəm aparılırmı?	-	-	Ildə bir dəfə
5	Müəssisədə əsas vəsaitlərin hansı qrupları mövcuddur?	-	-	1-ci qrupdan 8- ci qrupa kimi
6	Baş mühasib əsas vəsaitlərə dair ilk sənədlərin doldurulmasının düzgünlüyünə nəzarət edə bilirmi?	-	-	-
7	Müəssisədə MHBS 16 “Əsas vəsaitlərin uçotu üzrə” amortizasiya hesablanmasının hansı metodu tətbiq edilir?	-	-	Xətti metod
8	Vergilər Məcəlləsinə uyğun olaraq amortizasiya hesablanmasının hansı metoduna üstünlük verilir?	-	-	Xətti metod
9	Vergidə cəlbolunma məqsədləri üçün	-	-	Vergi

	alınan əsas vəsaitlərə hesablanan amortizasiya məbləğləri arasındakı fərq necə qeydə alınır?			registrində
10	Son üç ildə əsas vəsaitlərin yenidən qiymətləndirilməsi aparılmışdırmı və hansı üsulla?	-	+	-
11	Son illərdə əsas vəsaitlərin təmiri hansı üsulla yerinə yetirilmişdir?	-	+	-
12	Əsas vəsaitlərin satışı məsələsi müəssisədə necə baş verir və belə hal olmuşdurmu?	+	-	-
13	Müəssisədə mənəvi cəhətdən köhnələn əsas vəsaitlər varmı?	+	-	-
14	Müəssisə tərəfindən əsas vəsaitlərin silinməsi aparılmışdırmı?	+	-	-
15	əsas vəsaitlərin əvəzsiz qaydada verilməsi, yaxud daxil olması baş tutmuşdurmu?	+	-	-
16	Müəssisədə nizamnamə kapitalının tərkibində olan əsas vəsait obyekti vardırmı?	+	-	-
	Özünün dəyərini buraxılmış məhsulun maya dəyərinə təmamilə keçirə bilməyən əsas vəsaitin ilk dəyəri necə silinməlidir?	-	-	Maliyyə nəticələri hesabına
18	Son illərdə əsas vəsait obyektləri hansı vəsait hesabına satın alınmışdır?	-	-	Bölüşdürülmə miş mənfəət hesabına

26
Müəssisənin işçiləri tərəfindən doldurulan həmin sənəd daxili auditor tərəfindən zəruri dar çərçivələri aşkara çıxarmaq və gələcəkdə əsas vəsaitləri daha səmərəli istifadəsinə nail olmaq üçün ehtiyatları aşkara çıxarmağa şərait yarada bilər.

Əsas vəsaitlərin daxili auditini həyata keçirmək üçün auditor sübutlarını toplanılması metodlarına aiddir: müşahidə, inventarlaşma, hesabi yoxlamalar, məzmun və mahiyyət üzrə hesablamalar və s.


2.4. Əsas vəsaitlərin təhlilinin mənbələri və ona təsir göstərən amillərin

təhlili metodikası

Təhlil apardığımız Bakı neft maşınqayırma müəssisəsində torpaq, tikili və avadanlıqların mövcudluğu və hərəkətinin dəyişməsini nəzərdən keçirək (cədvəl 3.1.)

Cədvəlin məlumatlarının təhlili bizə belə bir nəticəyə gəlməyə əsas verir ki, təsərrüfat subyektində 2016-cı ildə sənaye təyinatlı əsas vəsaitlər 221 min manat, başqa sözlə 0,9% həcmində artmışdır. Sənaye istehsal təyinatlı əsas vəsaitlərin aktiv hissəsi il ərzində 385 min manat, yaxud 1,4%, passiv hissəsi isə 30 min manat, yaxud 0,05 artmışdır.
Ümumiyyətlə, əsas vəsaitlərin müxtəlif ünsürlərinin həcminin araşdırılmasında başlıca məqsəd təsərrüfat subyektinin malik olduğu əmlakın və qeyri-fəal hissəsi arasındakı fərqi, müxtəlif qrupların strukturunun və hər qrup xüsusi çəkisinin hesabat dövründə dəyişməsini müəyyənləşdirib, qiymətləndirməkdən ibarətdir.
Müasir idarəetmə sistemində fondverimi əsas istehsal fondlarmdan istifadəni xarakterizə edən əsas göstəricidir. Fondverimi istehsal təyinatlı əsas fondların 1 manatına, yaxud min manatına məhsul istehsahmn həcmini xarakterizə edən göstəricidir. Fоndverimi göstəricisi müəssisənin tоpdan satış qiyməti ilə məhsulun dəyərini istehsal təyinatlı əsas fondların оrta illik məbləğinə nisbəti kimi təyin
27
edilir. Planlaşdırma, hesabat və təhlil işlərində fоndverimi göstəricisi, bir qayda оlaraq, istehsal təyinatlı bütün əsas vəsaitlər, yaxud оnlarm aktiv hissəsi üzrə təyin və təhlil edilir.
“Bakı neft maşınqayırma” zavodunda 2015-2016-cı illərdə fоndverimi və fоndtutumuna məlumatların təhlili aşağıdakı cədvəldən görünür.