Oksidlanish-qaytarilish nazariyasi

Oksidlanish-qaytarilish nazariyasi

5a-22bio guruhi talabasi : Raxmonov Komiljon

Reja:

- Oksidlanish darajasi haqida

-Oksidlovchi va qaytaruvchi moddalar

-Oksidlanish-qaytarilis reaksiyalari va ularning turlari

-Oksidlanish hamda qaytarilish jarayonlari haqida.

Oksidlanish darajalari haqida

Oksidlanish darajasi – birikma tarkibidagi atomning bergan yoki qabul qilgan elektronlar sonini ko’rsatuvchi qiymat.

Agar atom elektron qabul qilsa manfiy darajali anion hosil boʻladi.

Agar atom elektron bersa yoki yuqotsa musbat darajali kation hosil boʻladi.

Oksidlanish darajasini aniqlash qoidalari:

• Oddiy moddalarda elementlarning oksidlanish darajalari 0 ga teng bo’ladi.
• Masalan(Ag,Na, K, Al, Fe)
• Kimyoviy birikmalarni tashkil etuvchi atomlarning oksidlanish darajasi yig’indisi har doim 0 ga teng: H2SO4 (+1)*2+(+6)*1+(-2)*4=0
• Elementlarning yuqori oksidlanish darajasi ular joylashgan guruh raqamiga teng. (Ftor va kislorod bundan mustasno)

Oksidlanish darajasini aniqlash qoidasi(davomi)

• Elementning quyi oksidlanish darajasi element turgan guruh raqamidan sakkizning ayirmasiga teng:
• Masalan: Oltingugurtning quyi oksidlanish darajasi VI-8=-2
• Metall atomlari har doim musbat oksidlanish darajasini namoyon qiladi.
• Metallmaslardan faqat Ftor -1 oksidlanish darajasini namoyon qiladi. Qolgan metallmaslar ham musbat, ham manfiy oksidlanish darajasini namoyon qiladi.

1-rejani mustahkamlash uchun savollar!

• Oksidlanish darajasiga ta’rif bering.
• Oddiy moddalar qanday b oksidlanish darajasiga ega?
• Oksidlanish darajasini aniqlashda qanday qoidalarga amal qilamiz?

Oksidlovchi va qaytaruvchi moddalar!

Oksidlovchi va qaytaruvchi moddalar oddiy moddalar yoki murakkab moddalar ko’rinishida bo’lishi mumkin!

Oksidlovchilar - reaksiya vaqtida oksidlanish darajasini pasaytiradigan moddalar