Oksidlanish-qaytarilish nazariyasi

3. Nometallarning manfiy zaryadlangan ionlari (S 2-, I -, Br -, Cl – va boshqalar).

• 4. Eng past oksidlanish darajasidagi musbat zaryadlangan metall ionlari (Sn 2+, Fe 2+, Cr 2+, Mn 2+, Cu + va boshqalar).

Bosh gruppachalarning elementlarida tartib raqami ortishi bilan qaytaruvchilik xossalari kuchayadi va oksidlovchilik xossalari susayadi.

• Bosh gruppachalarning elementlarida tartib raqami ortishi bilan qaytaruvchilik xossalari kuchayadi va oksidlovchilik xossalari susayadi.

Eng muhim oksidlovchi va qaytaruvchi moddalar

• Qaytaruvchilar: vodorod, ko’mir
• Uglerod (II) oksid
• Vodorod sulfid
• Oltingugurt (IV) oksid
• Sulfit kislota va uning tuzlari
• Yodid kislota va boshqalar.

• Oksidlovchilar: Kaliy permanganat, Kaliy manganat, Marganes (IV) oksid, Kaliy dixromat, Kaliy xromat, Kislorod, Ozon, Vodorod peroksid, Sulfat kislota, Nitrat kislota va boshqalar.

2-rejani mustahkamlash uchun savollar

• Qanday moddalar oksidlovchi bo’la oladi?
• Qanday moddalar qaytaruvchi bo’la oladi?

Oksidlanish-qaytarilish reaksiyalarining turlari:

• Oksidlanish-qaytarilish reaksiyalarining sodir bo’lish mexanizmiga ko’ra turlari 4 guruhga bo’linadi
• ➡➡➡

Oksidlanish-qaytarilish reaksiyalari asosan 4 guruhga bo’linadi:

Molekulalararo

Ichki molekulyar

Disproporsiyalanish

Sinproporsiyalanish

Atomlararo yoki molekulalararo oksidlanish-qaytarilish reaksiyalari

Oksidlovchi va qaytaruvchi atomlar alohida atomlar yoki molekulalar tarkibida bo’ladi

Ag+O2+HCl=AgCl+H2O

Al+HNO3=Al(NO3)3+N2O+H2O

Cr+H2SO4=Cr2(SO4)2+SO2+H2O

H2O2+KMnO4+H2SO4=MnSO4+K2SO4+O2+H2O

KJ+H2SO4=KHSO4+J2+SO2+H2O