Oliy matematika, statistika va ekonometrika

 
5-misol. 
Yoqilg’i korxonasining iqtisodiy faoliyat natijalarini ifodalovchi quyidagi ma’lumotlar mavjud (mln 
so’m): 
T/r 
Ko’rsatkichlar 
Miqdori 
1. 
Ishlab chiqarilgan va sotilgan tayyor mahsulotlar, joriy bahoda 
1480 
2. 
Barcha ishlov bosqichlaridan to’la o’tmagan va texnika nazorati tomonidan tekshirilib 
qabul qilinmagan mahsulotlar: 
Hisobot davrining boshida 
Hisobot davrining oxirida
200 
240 
3. 
Barterga almashtirilgan mahsulotlar 
300 
4. 
Xomashyo va ehtiyot qismlar 
600 
5. 
Yoqilg’i va energiya 
360 

---

131 
6. 
Ish haqi va mukofot pullari 
300 
7. 
Ijtimoiy sug’urta va ta’minot ajratmalari
100 
8. 
Yaroqsiz mahsulotlar
20 
9. 
Laboratoriya xarajatlari 
120 
10. 
Ishchilarga beriladigan ovqat va sut mahsulotlari 
2 
11. 
Yuridik xizmatlari haqi 
10 
12. 
Mol-mulkni sug’urta qilish xizmatlari haqi 
40 
13. 
Asosiy fondlar iste’moli (amortizatsiya) 
240 
14. 
Marketing va reklama xarajatlari
106 
15. 
Kredit xizmatlari haqi 
20 
16. 
Imorat va asbob-uskunalarning ijara xizmati haqi 
22 
Hisoblang:
1) yalpi ishlab chiqarish (
YAICH
)ni; 
2) oraliq iste’mol xarajatlari (
OI
)ni; 
3) yalpi va sof qo’shilgan qiymatni. 
Yechish:
Yuqorida qayd qilingan formulaga asosan:
1. 




 
m.
so'
mln 
1820
300
100
240
1480






B
TICH
M
YAICH
p
 
 
2. 
OI
= xomashyo materiali va ehtiyot qismlar(600) + yoqilg’i va energiya(360) + yaroqsiz(brak) mahsulotlar(20) 
+ laboratoriya xarajati(120) + ishchilarning ovqatlari va sut mahsuloti(2) + yuridik xizmatlar haqi(10) + mol-mulkni 
sug’urta qilish xizmatlari haqi(40) + marketing va reklama xarajatlari(106) + kredit xizmatlari haqi(20) + imorat va 
asbob-uskunalarning ijara xizmati haqi(22) = 1300 mln so’m. 
3.Yalpi qo’shilgan qiymatni hisoblaymiz: 
520
)
1300
(
)
1820
(



OI
YAICH
YAQQ
mln so’m. 
4. Sof qo’shilgan qiymat quyidagiga teng: 
168
)
352
(
)
520
(



AFI
YAQQ
SQQ
mln so’m.