Oliy talim fan va innovatsiyalar vazirligi jizzax politexnika institti

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY TALIM FAN VA INNOVATSIYALAR VAZIRLIGI
JIZZAX POLITEXNIKA INSTITTI

“SERVIS” FAKULTETI

“IQTISODIYOT VA MENEJMENT” KAFEDRASI
“MOLIYA ASOSLARI” FANIDAN

REFERAT

Bajardi: 531-22-guruh talabalari
Tekshirdi: Nasriddinov Jasur
Mavzu: Rossiya Federatsiyasi moliya tizimi
Reja:

1. 
   Rossiya moliya tizimi
   

• 
  Davlat byudjeti
  
• 
  Byudjetdan tashqari mablag’lar
  
• 
  Umumxalq krediti
  

2. 
   Fond bozori
   

• 
  Sug’urta fondi
  

3. 
   Korxona moliyasi
   

Xulosa

1.Rossiya moliya tizimi

Rossiyaning moliya tizimi nima? Ijtimoiy reproduktsiyaning turli sharoitlarida moliyani rivojlantirishning muntazamligini tahlil qilish ularning mazmunida umumiy xususiyatlar mavjudligidan guvohlik beradi.

Bu moliya faoliyati uchun ob'ektiv sabablar va shartlar tarkibi bilan bog'liq. Bu shartlar orasida u ikkitasini tanlab oladi: tovar-pul munosabatlarining rivojlanishi va davlatning mavjudligi bu aloqalarning subʼekti sifatida.
Masalan, pul, kredit, ish haqi fondi va boshqalar kabi qiymat toifalaridan farqli o'laroq, moliya organik ravishda davlatning faoliyati bilan bog'liq.
Biroq barcha moliyaviy munosabatlarning umumiy xususiyatlariga ular o'rtasidagi ma'lum farqlar kiritilmaydi.
Shu munosabat bilan moliya tizimi moliyaviy munosabatlarning turli sohalari (bog'lanishlari) to'plami bo'lib, ularning har biri pul mablag'larining shakllanishi va ishlatilishida o'ziga xos jisni, ijtimoiy takror ishlab chiqarishda boshqa rol o'ynaydi.
Rossiya Federatsiyasi moliya tizimi moliyaviy munosabatlarning quyidagi elementlarini o'z ichiga oladi: davlat byudjeti, byudjetdan tashqari mablag'lar, davlat krediti, sug'urta fondlari, fond bozori va mulkchilikning turli shakllaridagi korxonalarning mablag'lari.
Yuqoridagi moliyaviy munosabatlarning barchasini ikkita quyi tizimga bo'lish mumkin. Bular makro darajada kengaytirilgan takror ishlab chiqarish ehtiyojlarini va mikro darajadagi mablag'lar bilan takror ishlab chiqarish jarayonini ta'minlash uchun foydalaniladigan iqtisodiy sub'ektlarning mablag'larini qondiradigan davlat mablag'laridir.
Moliya tizimining alohida bog'lanishlarga bo'linishi har bir bog'lanishning vazifalari, shuningdek, mablag'larning markazlashgan va markazlashtiriluvchi fondlarini shakllantirish va ulardan foydalanish usullari bilan bog'liq.
Pul resurslarining milliy markazlashgan fondlari moddiy ishlab chiqarish shoxobchalarida yaratilgan milliy daromadni taqsimlash va qayta taqsimlash orqali yaratiladi.
Davlatning iqtisodiy va ijtimoiy rivojlanish sohasida tutgan muhim o'rni uning moliyaviy resurslarining katta qismini markazlashtirishni zarur qiladi. Ulardan foydalanish shakllari iqtisodiy, siyosiy va ijtimoiy muammolarni hal etishda davlatning ehtiyojlarini qondiradigan budjet va byudjetdan tashqari mablag'lardir.
Pul mablag'larini shakllantirish va ulardan foydalanishning boshqa shakllari va usullari moliya tizimining kredit va sug'urta bog'lanishlaridan foydalaniladi. Markazlashtirila-tilgan mablag'lar korxonalarning pul mablag'lari va jamg'armalaridan shakllantiriladi.
Faoliyat sohasining delimitatsiyaga qaramasdan, har bir bog'lanishda pul mablag'larini shakllantirish va ulardan foydalanishning maxsus usullari va shakllaridan foydalanilishiga qaramasdan, moliya tizimi yagona tizim hisoblanadi, chunki u barcha bog'lanishlar uchun yagona resurs manbaiga asoslanadi.
Yagona moliya tizimining asosi korxonalarning moliyaviy mablag'lari hisoblanadi, chunki ular moddiy ishlab chiqarish jarayonida bevosita ishtirok etadilar.
Markazlashgan davlat mablag'larining manbai moddiy ishlab chiqarish sohasida yaratilgan milliy daromaddir. Milliy iqtisodiyotning barcha tarmoqlarida rivojlanishning ma'lum sur'atlarini ta'minlashda davlat moliyasi yetakchi o'rin tutadi; iqtisodiyot tarmoqlari va mamlakat mintaqalari, ishlab chiqarish va noishlab chiqarish sohalari o'rtasida moliyaviy resurslarni, shuningdek, mulkchilik shakllari, alohida guruhlar va aholi qatlamlari o'rtasida qayta taqsimlash. Moliyaviy resurslardan samarali foydalanish faqat davlatning faol moliyaviy siyosati asosida amalga oshiriladi.
Davlat moliyasi organik jihatdan korxonalar moliyasi bilan bog'liq. Bir tomondan, budjet daromadlarining asosiy manbai moddiy ishlab chiqarish sohasida hosil bo'ladigan milliy daromaddir.
Boshqa tomondan, kengaytirilgan takror ishlab chiqarish jarayoni nafaqat korxonalarning o'z mablag'lari hisobidan, balki budjet ajratmalari va bank kreditlaridan foydalanish ko'rinishidagi mablag'lar milliy fondini jalb qilish bilan ham amalga oshiriladi. Agar o'z mablag'lari yetishmasa, kompaniya aksiyadorlik asosida boshqa korxonalardan mablag'larni, shuningdek qimmatli qog'ozlar operatsiyalari asosida qarzga olingan mablag'larni jalb qilishi mumkin. Sug'urta kompaniyalari bilan shartnomalar tuzish orqali biznes xavflari sug'urtalanadi. Moliya tizimining tarkibiy qismlarining o'zaro bog'liqligi va o'zaro bog'liqligi moliyaning yagona axamiyati bilan bog'liq.

Moliya tizimi orqali davlat markazlashgan va decentralizatsiya qilingan pul fondlari, to'plash va iste'mol fondlarining shakllanishiga, soliqlar, davlat budjeti xarajatlari va davlat kreditidan foydalanishga ta'sir ko'rsatishi mumkin.