Oliy ta’lim tizimi pedagog va rahbar kadrlarini qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirishni tashkil etish bosh ilmiy metodik markazi

Baholash ko‘rsatkichlari
Baholash darajasi
ball	O‘qituvchi bahosi
1	Fan bo‘yicha tasdiqlangan ishchi o‘quv dasturi, ma’ruzalar matni (o‘quv-metodik majmua, fan silabusi, amaliy mashg‘ulotlar uchun topshiriqlar to‘plami)ning mavjudligi va sifati	2
2	Internet yoki boshqa manbadan olingan (asosan ingliz tilidagi) ma’lumotlardan foydalanish sifati	1
3.	Ma’ruza mavzusiga bog‘liq holda Blum taksonomiyasiga asosan o‘quv maqsadlarning shakllantirilganligi	6
4.	Blum taksonomiyasiga asosan belgilangan o‘quv maqsadlarning maqsadga muvofiqligi va amalga oshirish yo‘llari	4
5	Ta’lim-tarbiya jarayonida foydalanila- digan Keys-stadi topshiriqlarining mavjudligi	5
6.	Innovastion va axborot texnologiyalardan foydalanish uchun tarqatma va didaktik vositalarning mavjudligi	4
7.	Ta’lim-tarbiya jarayonida mavzular bo‘yicha taqdimot uchun slayd, animastiya, o‘quv va videofilm va elektron darsliklarning mavjudligi	4
8.	Kursdan tashkil etiladigan ta’lim-tarbiya jarayonida ma’ruza mashg‘ulotlari mazmuni- ning seminar, amaliy, laboratoriya mashg‘uloti bilan uzviyligi	1
9.	Talabalarning joriy, oraliq va yakuniy nazorati uchun tayyorlangan nazorat topshiriqlarining qiyinlik darajasi ko‘rsatkichlari	1
10.	Talabalarga berilgan mustaqil ishlar	2

mazmuni, bajarish yuzasidan ko‘rsatmalar, baholash mezonlari va ularning darajasi

Jami 30 ball

• Ma’ruza mashg‘ulotini kuzatish, tahlil qilish va samaradorlik koeffistentini aniqlash.

O‘qituvchining ma’ruza mashg‘ulotlarni tashkil etish va o‘tkazish mahorati mezonlari mezonlari

№	Baholash ko‘rsatkichlari	Baholash ballari
		Ball	O‘qituvchi bali
I	Tashkiliy qism	10
1	Ma’ruza mashg‘ulotining o‘z vaqtida va o‘z auditoriyasida boshlanishi, ko‘rgazma vositalarining mavjudligi	1
2	Ma’ruza mashg‘ulotining borishi bilan tanishtirish, ma’naviyat daqiqasi va qiziqarli analogiyadan foydalanish	2
3	Ma’ruza mashg‘ulotining boshlanishida mavzuga oid muammoli vaziyatning vujudga keltirilishi, bugungi kunning dolzarb muammolariga bog‘lanishi	1
4	Mavzu mazmuniga bog‘liq holda kasbiy yo‘naltirilganlikni amalga oshirilishi	2
5	O‘quv maqsadlarining shakllantirilgan- ligi va talabalar zimmasiga yuklatilishi	1
6	Ma’ruza mashg‘ulotining zamon talablari, shaklan va mazmunan kalendar-rejaga mos kelishi	3
II	Yangi mavzuni o‘rganish	40
7	Talabalarning bilim, ko‘nikma va malakalarini faollashtirish va mavzulararo bog‘lanishni amalga oshirishda ularning avval o‘zlashtirgan bilim, ko‘nikma va malakalaridan foydalanish darajasi	2
8	Fanlararo, boblararo, mavzulararo bog‘lanishning keng qamrovliligi, tempi, maqsadga muvofiqligi, uzviyligi.	3
9	Mavzu mazmunidagi asosiy g‘oya, qonunlar,	5

	qonuniyatlarning yoritilishi, tushunchalar va ko‘nikmalarni shakllantirish bosqichla- ri ketma-ketligiga amal qilinganligi
10	Talabalarning bilish faoliyatining tashkil etilish shakli (yalpi, individual, kichik guruhlar) va boshqarilishi	10
11	Innovastion va axborot texnologiyalardan o‘z o‘rnida samarali foydalanish darajasi	10
12	Taqdimot materiallarining sifati, mazmunning qamrab olinganligi, o‘z vaqtida foydalanilish holati	5
13	Mavzu mazmuniga bog‘liq holda Keys-stadi topshiriqlarining tuzilganligi va o‘z vaqtida foydalanilishi.	5
III	Ma’ruza mashg‘ulotning mazmuni sifati:	10
14	Ma’ruza mashg‘uloti mazmunining g‘oyaviy- siyosiy yo‘naltirilganligi, ilmiy-nazariy, metodologik jihatdan asoslanganlik darajasi	2
15	Ma’ruza mazmunidagi ma’lumotlarning yangiligi va dolzarbligi, talabalar ongi va qalbiga milliy g‘oyalarning singdirilishi	2
16	Nazariya va amaliyot, ta’lim-tarbiyaning uzviyligiga amal qilinishi	2
17	Ma’ruza mazmuniga fan yangiliklari, innovastiyalarning kiritilganligi, talaba- larni innovastiyalar va ilmiy-tadqiqot ishlariga yo‘naltirilganligi	3
18	O‘qituvchining muloqot madaniyati, nutqining ravonligi, intonastiyasi, tempi va ovoz tembri	1
IY	Ma’ruza mashg‘ulotda talabalar faolligi va holati	10
19	Talabalarning fanni o‘rganishga bo‘lgan motivastiyasi	3
20	Talabalar tomonidan Keys-stadi topshi- riqlarini bajarish jarayonida avval	5

	o‘zlashtirilgan bilim, ko‘nikma va malakalaridan foydalanish ko‘nikmasining mavjudligi
21	Talabalarning ma’ruza mashg‘uloti jarayonida faolligi holati	1
22	Talabalarda muomala, nutq va kiyinish madaniyati holati	1

Jami 70 ball

Oliy ta’lim muassasalarida ma’ruza mashg‘ulotini kuzatish va tahlil qilish

Mashg‘ulotlarni kuzatish bosqichlari

Oliy ta’lim muassasalarida ma’ruza mashg‘uloti - ta’lim-tarbiya jarayonini tashkil etishning asosiy shakli hisoblanadi. Mazkur mashg‘ulotni kuzatish uchun, avvalo, ma’ruza mashg‘ulotining tipi (kirish, muammoli, umumlashtiruvchi), maqsadi va vazifalari, foydalaniladigan innovastion texnologiyalarni aniqlab olish zarur.

Mashg‘ulot quyidagi bosqichlarga bo‘lib tahlil qilinadi:

Umumiy ma’lumotlar: guruh, o‘quv fani, ma’ruza mashg‘uloti tipi, turi (frontal, kichik guruhlarda ishlash), mavzusi, mashg‘ulot o‘tkazilayotgan vaqt.

O‘qituvchining mashg‘ulotga tayyorgarligi: o‘qituvchida o‘quv fanini o‘qitish rejalashtirilgan ishchi dasturi, istiqbol reja, mavzuli-taqvim reja, mavzu bo‘yicha Keys stadi topshiriqlari, kichik guruhlarda o‘qitish metodidan foydalanish imkonini beradigan o‘quv topshiriqlari majmuasi, mustaqil ta’lim rejasi, reyting tizimi bo‘yicha baholash me’yorlarini qamrab olgan fan silabusi, mashg‘ulot ishlanmasi va texnologik xaritaning mavjudligi, o‘tgan va yangi mavzu bo‘yicha talabalarning bilimlarini nazorat qilish va baholash uchun topshiriqlarning etarli nusxada bo‘lishi;

Eslatma: o‘qituvchida yuqorida qayd etilganlarning birortasi bo‘lmagan holda o‘qituvchi mashg‘ulotga qo‘yilmasligi mumkin.

O‘quv xonasining mashg‘ulotga tayyorgarligi: auditoriyaning sanitariya-gigiena qoidalariga javob berishi, talab darajasida jihozlanganligi, talabalarning yoshlik va fiziologik xususiyatlari hisobga olingan holda yoritilganligi, mebellar mosligi, o‘quv va ko‘rgazma jihozlari va mavzu bo‘yicha taqdimotning mavjudligi.

Mashg‘ulotning tashkiliy qismi: mashg‘ulotning o‘z vaqtida boshlanishi, o‘qituvchi va talabalarning mashg‘ulotga munosabati, salomlashish odobi, guruhda ongli intizomning mavjudligi, davomatni aniqlash, o‘tgan mavzu va uy topshi- riqlarini aniqlash, tashkiliy qism uchun sarflangan vaqt.

Yangi mavzu yuzasidan talabalarning bilimlarini faollashtirish. Fanlararo, boblararo, mavzulararo bog‘lanishni amalga oshirilganligi, Keys stadi topshirig‘i, Aqliy hujum o‘tkazilganligi, topshiriqlarning keng qamrov- liligi, topshiriqlarning murakkablik darajasi va ketma-ketligi, tempi, rag‘batlantirishning mavjudligi, uning haqqoniyligi, uzviyligi. Talabalar o‘quv motivlarining holati. Ajratilgan vaqt.

O‘tgan mavzuni yakunlash va yangi mavzu bilan bog‘lanishi. O‘qituvchi tomonidan foydalanilgan metodlar va ko‘rgazma vositalari, unda talabalarning bilimlaridan foydalanishi, tipik xato va kamchiliklarni bartaraf etishi, yakunlashning keng qamrovliligi, asosiy tushuncha va tayanch so‘zlarga urg‘u berishi, xulosalashi, ajratilgan vaqt.
O‘qituvchining talabalarning javoblari, bilim, ko‘nikma va malakalaridagi kamchiliklarni aniqlay olish mahorati, talabalar intizomi va ularni saqlash uchun qo‘llanilgan choralar.

Yangi mavzuni o‘rganish:

• Talabalarni yangi mavzuning o‘quv maqsadlari, vazifalari, ma’ruza davomida kichik guruhlarning mashg‘ulot davomida bajariladigan ishlar bilan tanishtirilishi, o‘quv maqsadlarining qo‘yilishda talabalarning ishtiroki.

  
  

• Yangi mavzuning mazmuni, asosiy g‘oya, qonunlar, qonuniyatlarning yoritilishi, talabalarda shakllantiriladigan tushuncha, ko‘nikma va malakalar, talabalar tomonidan o‘zlashtirish bosqichlariga amal qilinganligi.

  
  

• Mavzu bayonida o‘qitish prinstiplariga amal qilinganligi (ilmiylik, tushunarlilik, tizimlilik, keng qamrovlilik, nazariya va amaliyot birligi, mahalliy hamda qo‘shimcha materiallar bilan boyitilganlik, ta’lim-tarbiya uzviyligini amalga oshirish va h.k.).

  
  

• Mavzu bayonida fanlararo, bo‘limlararo, mavzulararo bog‘lanishning amalga oshirilganligi.

  
  

• Mavzuni o‘rganishda foydalanilgan reproduktiv (og‘zaki, ko‘rgazmali, amaliy) va faol (muammoli, mantiqiy, ijodiy izlanishli, didaktik o‘yinli va h.k.) metodlar, vositalar (ko‘rgazmali qurollar, laboratoriya jihozlari, tarqatma va didaktik materiallar, o‘quv-texnik va kompyuter vositasi va h.k.);

  
  

• Ma’ruza mashg‘ulotida foydalanilgan innovastion va axborot texnologiyalar (muammoli, modulli, didaktik-o‘yinli, hamkorlikda o‘qitish)ning mavzu mazmuniga muvofiq tanlanganligi. Innovastion texnologiyalarning talabalar bilish faoliyatini tashkil etish, bilim zahirasi, egallangan ko‘nikma va malakalari, yoshlik va psixologik xususiyatlariga mosligi.

  
  

• Mashg‘ulot davomida Keys stadi va aqliy hujum topshiriqi asosida muammoli vaziyatlarning tug‘dirilishi, ularni hal etishda talabalar bilimidan

  
  

foydalanishi, talabalarning bilish faoliyati va ularning mashg‘ulotdagi ishtiroki. Yangi mavzuni o‘rganishga ajratilgan vaqt.

• Ma’ruza mashg‘uloti mazmuniga bog‘liq holda taqdimot materiallarining mavjudligi va o‘z o‘rnida maqsadga muvofiq foydalanilganligi.

  
  

• O‘qituvchining nutqi, dikstiyasi, pedagogik mahorati, muloqot madaniyati, o‘quv maqsadlari va topshiriqlarini qo‘ya olishi, talabalarning bilish faoliyatini tashkil etish va boshqarish ko‘nikmalari, o‘zini tutishi, mimikasi, his - hayajonini boshqara olishi, talabalarga nisbatan pedagogik (avtoritar yoki insonparvarlashgan) munosabati.