Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi mirzo ulug‘bek

5.4.2-jadval.

Korrupsiyaning ijtimoiy taraqqiyotga ta’siri oqibatlari⁷³

Iqtisodiy oqibatlar	Ijtimoiy oqibatlar
davlatning makroiqtisodiy siyosatini amalga oshirishga to‘siq bo‘lishi ,iqtisodiy o‘sish sur’atlari pasayadi.	korrupsiyalashgan hukumat ta’lim va sog‘liqni saqlashga kamroq mablag‘ ajratadi
iqtisodiyotdagi real holat to‘g‘risida ishonchli axborotni ola olmaslik	adolatsizlik, ya’ni noinsof raqobat kuchayadi
soliq tushumlarining kamayishi, soliq yig‘iluvchanlik darajasining pasayishi	qonunga bo‘ysunuvchi fuqarolarning daromadi va nafliligi kamayadi
Investitsiya kirib kelishi kamayadi	boylarning soliqdan bo‘yin tovlashi soliq yukini fuqarolar yelkasiga yuklaydi
davlat resurslarini pora undirish imkoniyati yuqori bo‘lgan sohalarga yo‘naltiriladi	davlatga ishonch susayadi
tadbirkorlar xarajatlarining oshib ketishi

Korrupsiyalashgan tizimlar hech qachon fuqarolar tomonidan qo‘llab-quvvatlanmagan, shu sababdan ular siyosiy jihatdan beqarordirlar. Korrupsiya to‘g‘risida munozaralarda uning salbiy oqibatlari bilan birga ijobiy oqibatlari ham bor, degan fikrlar mavjud. Korrupsiyaning ijobiylilik konsepsiyasi korrupsiyalashgan jamiyatda siyosatchilar va amaldor-byurokratlar nazoratsizlikni yuqori darajasiga erishishlarini hisobga olmayapti. Ular o‘z xohishlariga ko‘ra yo‘riqnomalar yaratishlari mumkin. Bunda korrupsiya samarali

⁷³ Mualliflar tomonidan tuzilgan.
faoliyatga rag‘bat qilmasdan juda ko‘p yo‘riqnomalar ishlab chiqishga rag‘bat qiladi. Boshqacha qilib aytganda, pora oluvchilar ataylab yangidan-yangi to‘siqlarni yaratib, qo‘shimcha to‘lov evaziga ushbu to‘siqlarni yengib o‘tishga yordam beradilar.
Korrupsiyani ko‘r-ko‘rona madh etuvchilar poraxo‘rlik byurokratik hujjatlarni to‘plash va qayta ishlashga zarur bo‘lgan vaqtni qisqartirishini isbotlamoqchi bo‘ladilar. Lekin pora devonxona faoliyatini jadallashtirishi shart emas. Ma’lumki, Hindistonda yuqori bo‘g‘in davlat xizmatchilari quyidagi shartlarda pora oladilar: ular pora beruvchiga hujjatlarini tez qayta ishlanishiga va’da bermaydilar, lekin raqobatchi kompaniyalarning hujjatlarini rasmiylashtirish jarayonini sekinlashtirib beradilar. Korrupsiya iqtisodiyot rivojlanishini rag‘batlantiradi, degan mulohaza qonunchilik buzilishiga olib kelishi bilan xavflidir.