Om qonuni (talaffuzi: Om) — oʻtkazgichda oʻtayotgan oʻzgarmas tok kuchi bilan uning uchlaridagi potensiallar farqi {\displaystyle U} ning oʻzaro bogʻliqligini ifodalovchi qonun. Formulasi quyidagicha:[1][2]
Om qonuni (talaffuzi: Om) — oʻtkazgichda oʻtayotgan oʻzgarmas tok kuchi bilan uning uchlaridagi potensiallar farqi {\displaystyle U} ning oʻzaro bogʻliqligini ifodalovchi qonun. Formulasi quyidagicha:[1][2]
{\displaystyle U=IR}Ohm qonunining tarmoqlangan elektr zanjiri uchun umumlashgan koʻrinishi Kirchhoff qoidalari bilan tushuntiriladi.[3] Ohm qonuni 1826-yilda olmon fizigi va matematigi Georg Ohm tomonidan o'rnatilgan bo'lib, 1827-yili nashr etilgan va uning nomiga atalgan.
"o‘tkazgich bu shunchaki elektr zanjirning passiv qismi xolos" - qabilidagi yanglish fikr XIX asrning 40-yillarigacha deyarli hamma fiziklar qat'iy ishonadigan ommalashgan fikr edi. Ular, "modomiki shunday ekan, o‘tkazgichlarni tadqiq qilishdan naf yo‘q" deb hisoblashardi.
"o‘tkazgich bu shunchaki elektr zanjirning passiv qismi xolos" - qabilidagi yanglish fikr XIX asrning 40-yillarigacha deyarli hamma fiziklar qat'iy ishonadigan ommalashgan fikr edi. Ular, "modomiki shunday ekan, o‘tkazgichlarni tadqiq qilishdan naf yo‘q" deb hisoblashardi.
o‘tkazgichlarning o‘tkazuvchanlik xossalari yuzasidan ilk ilmiy tekshirishlar olib borgan olimlar qatoriga Stefano Marianini (1790-1866) kiradi. Stefano o‘z kashfiyotiga tasodifan to‘qnash kelib qolgan. U elektr batareykalarining xossalarini o‘rganar ekan, Volt ustunlarining soni ortgani bilan, ulardagi umumiy kuchlanishni ko‘rsatuvchi strelkaga ta'sir qiluvchi elektromagnit ta'sir sezilarli darajada oshmayotganini sezib qoldi. Shunga ko‘ra Marianini, har bir Volt ustuni, tok oqib o‘tishi yo‘liga o‘ziga xos g‘ov bo‘layotgan bo‘lsa kerak degan fikrga keldi. U ikkita faol va nofaol (ya'ni, orasi nam qog‘oz bilan to‘silgan ikkita mis plastinadan iborat Volt ustuni) yordamida tajriba qilib ko‘rdi. Marianini bu orqali, hozirgi zamon maktab o‘quvchilari ham yaxshi biladigan, ya'ni tashqi zanjirning umumiy qarshiligi e'tiborga olinmaydigan ko‘rinishdagi Om qonunining xususiy holini keltirib chiqargan edi.
Om Marianinining xizmatlarini e'tirof etib, uning izlanishlariga doim hurmat bilan qaragan. Lekin Marinini izlanishlari Om uchun qo‘llanma bo‘lmagan va Om o‘z faoliyatida Marianini tajribasiga murojaat qilmagan.
