«Ona tili» 9-sinf

Darsning qismlari
Belgilangan vaqt.
1.	Tashkiliy qism	3 daqiqa
2.	O`tilgan mavzuni takrorlash	12 daqiqa
3.	Yangi mavzu bayoni	14 daqiqa
4.	Mustahkamlash	12 daqiqa
5.	Baholash	2 daqiqa
6.	Uyga vazifa	2 daqiqa

Darsning maqsadi:
a) ta’limiy: Ona tili fanining nazariy va amaliy asoslarini o’rganish jarayonida o’quvchilarda estetik did, estetik ong, ona tiliga muhabbat, badiiy tafakkur va tasavvurini kamolga yetkazish va barkamol avlod tarbiyasiga zamin yaratish.
b) tarbiyaviy: Ona tili fani orqali o’quvchilarga DTS asosida dars berish.
c) rivojlantiruvchi: O’quvchilarni tafakkur va idrokini kengaytirish, ularni mustaqil fikrlashga o’rgatish.
Dars uslubi: an’anaviy, noan’anaviy (tagiga chizilsin)
Dars jihozi: Darslik, kompyuter, tarqatma materiallar, ko’rgazmali qurollar...
Dars shiori: Tilga ixtiyorsiz - elga e`tiborsiz. ( A. Navoiy )
Foydalaniladigan adabiyotlar:
«Ona tili» 9-sinf uchun darslik. 9-sinf darsligining elektron varianti.
I. Darsning borishi:
a) salomlashish b) sinf tozaligi va davomatni nazorat qilish
c) kirish suhbati, o’quvchilarning og’zaki nutqini o’stirish
II. O’tgan mavzuni so’rash.
a) individual - tarqatma materiallar, kartochka.
b) Frontal (guruh bilan ishlash)
III. Yangi mavzu
1-topshiriq. Matnni o’qib, qanday nutq uslubiga mansubligini ayting.
Buxoro shahar 1-maktab direktori N.Jalolovga 9-sinf o’quvchisi Karim Salimovdan


TUSHUNTIRISH XATI
Men onamning qattiq betobligi tufayli o’n kun davomida darslarga kela olmadim. Qoldirgan darslarimni o’zlashtirib olishga va’da beraman. Ilova: Onamning kasalligi haqidagi ma’lumotnoma.(si)
(imzo) K.Salimov
(Tushuntirish xati yozilgan kun(sana))


Bilib oling. Adabiy tilning yozma rasmiy shakliga xos bo’lib, muayyan nutqiy qolip, qat’iy odat tusiga kirib qolgan shakllarga ega bo’lgan nutq uslubi rasmiy uslub sanaladi.
Bu uslub davlat arboblari o’rtasidagi diplomatik munosabatlarda, idora, korxona, muassasalarning rasmiy ish yuritish jarayonlarida, shaxslarning ariza, tilxat, ishonch qog’ozi singari ish yuritish qog’ozlarida qo’llaniladi.


242-mashq. Matnni o’qing. Mazmunini so’zlab bering.
Ish yuritish hujjatlari qo’llanish doirasi, maqsad va vazifalariga ko’ra to’rt guruhga bo’linadi: l.Tashkiliy hujjatlar (guvohnoma, yo’riqnoma, nizom, shartnoma va boshqalar). 2. Farmoyish hujjatlari (buyruq, ko’rsatma, farmoyish).
3. Ma’lumot-axborot hujjatlari (ariza, bayonnoma, dalolatnoma, ishonchnoma, tavsifnoma, tarjimai hol, tilxat, tushuntirish xati, e’lon va boshqalar). 4.Xizmat yozishmalari (taklifnoma, telegramma, xatlar),
Ish yuritish hujjatlarining har bir turi o’ziga xos nutqiy qoliplarga ega. Masalan, xizmat yozishmalarida quyidagi qoliplar ko’proq uchraydi:
1) «Sizga ...ni ma’lum qilaman(miz)»
bildiraman(miz)
eslataman(miz)
2) ...ga rozilik bildiradi
kafolat beradi
qarshi emas yoki farmoyish hujjatlarda gap kesimlari «... tayinlansin», «topshirilsin» kabi majhul nisbat, III shaxs, buyruq maylidagi fe’llar orqali ifodalanadi.


243-mashq. Ko’chiring. O’ziga xos uslubiy belgilarning ostiga chizing.
Samarqand shahar 10-maktab
direktori K.Komilovga
9-sinf o’quvchisi H.Akbarovdan