Ishning umumiy izohi. Elektroforez usuli bilan poliakrilamid gelida (PAAG), DDS-Na ishtirokida gomogenlik va rI aniqlanadi, kazeinning rN ga nisbatan eruvchanligini o’zgarishini kuzatib rI aniqlanadi (eruvchanlik eng kichik bo’lgandagi rN ko’rsatkichi).
Jihozlar va reaktivlar. Elektroforez asbobi, probirkalar – 6 dona, har xil rN dagi atsetat bufer yig’masi (NaOOCCH3, CH3 COOH), 2 mg/ml kazeinning fiziologik eritmadagi (6 ml) eritmasi, marker oqsili (OZA) (SACH)-68000, KA-30000, OV-43000, RA-13700), 40%-li akrilamid-bisakrilamid eritmasi, rN 8,0 bo’lgan 0,2 M natriy fosfat, 10%-li DDS- Na, 0,1%-li kumassi R-250 yoki 2-propanol: CH3 COOH : H20=12:10:78 aralashmasidagi 0,5%-li qoraamid IOB, 25% TXU, metanol : CH3 COOH : H20=40:10:50-100 ml.
Ishning borishi. Elektroforez asbobining 4 ta shisha naychasi tagidan polietilen yoki rezinka plyonkasi bilan berkitilib, vertikal holatda o’rnatiladi va naychaning 1/5 hajmi bo’sh qolguncha polimerlashtiradigan initsiator solingan (quyishdan oldin qo’shiladi) monomer aralashmasi quyiladi.
Aralashma tarkibi: 40% monomer aralashmasi – 12%-gacha (T=12%, S=3,3)* . rN 8,0 bo’lgan 0,2 M natriy fosfat-0,1 M gacha. 10%-li DDS-Na0,1% gacha TYeMYeD – bir ml gel uchun 2 mkl-gacha. 5% PSA – har bir ml gel uchun 10 mkl-gacha (to’ldirishdan oldin).
4 ta naychaning hammasiga bir xil hajmda aralashma qo’yiladi va tekis gel qavatini hosil qilish uchun tepasidan asta-sekin 0,1-0,2 ml suv qatlami hosil qilinadi.polimerlanish tugagandan so’ng (gel bilan suv o’rtasida aniq chegara hosil bo’lganligi aniqlanadi), PAAG solingan naychaning tagidagi plyonka olinib, yuqoridagi rezervuarga mahkamlanadi. Rezervuar rN 8,0 bo’lgan 0,1 M natriy fosfat, 0,1%-li DDS-Na elektrolit eritmasi bilan to’ldiriladi. Marker oqsilining namunalari har bir naychaga 20-mkg-dan (20 mkg oqsil eritmasining 1 mg/ml 0,1 M fosfat buferi, 2,3% DDC-Na, 7% glitserin va 0,01% bromfenol ko’ki solinadi, shu buferning o’zida kazein (5 mr/ml) har bir naychaga 100 mkg-D 1 solinadi.
Asbob platina elektrodlari yordamida o’zgarmas tok manbaiga ulanadi. Elektroforez tokning kuchi har naychaga 2 mA (hammasi 8 mA) yoki 8 v/sm (taxminan 100 v) da 2 soat davomida reper bo’yog’i (bromfenol ko’ki) naychaning tagiga otguncha olib boriladi. Elektroforez tugagach tok o’chiriladi, gel naychadan meditsina shpritsi yordamida suvni gel bilan naycha ichki devori oralig’iga yuborish orqali ajratib olinadi. Geldagi oqsillar alohida-alohida probirkalarda 30 min davomida 25% TXU; 30 min 10% sirka kislotasi tutgan 40% -li metanolda fiksatsiyalanadi va shundan so’ng kumassi yoki amid qorasi eritmasida (uy haroratida 2-4 soat, 60 0Сda 30-40 min) bo’yaladi. Ortiqcha bo’yoqni yuvish ko’p marotaba izo-propanol-sirka kislota-suv aralashmasini almashtirish bilan olib boriladi. Oqsillarning geldagi joylshishi (turgan joyi) ko’k (binafsha-ko’k) yo’l holatda, har bir oqsil oralig’ining (yurgan masofasining) uzunligi gel chegarasidan (mm da) o’lchanadi, natijasi jadvalga yoziladi:
Oqsilning yurgan masofasi (RI) reper bo’yog’ining masofasiga nisbatan yoki oqsilning yuqoriga surilishi bilan (bu holda RA) aniqlanadi. Jadvaldagi ma‘lumotlar bo’yicha 1gM ni RI G’В nisbatan grafigi chiziladi va kazoin komponentlarining M aniqlanadi.
Elektroforez quyilgandan so’ng kazeinning rI ni aniqlashga kirishiladi. Buning uchun 6 ta probirkaga I ml dan fiziologik eritmadagi kazeinning 2 mg/ml kontsentratsiyali eritmasi qo’yiladi va har bir probirkaga 1 ml dan atsetat buferi (har xil rN 3,5 dan 6 gacha) qo’shiladi. Probirkadagi aralashma aralashtiriladi va 30 minut sovuqxonada qoldiriladi. Shundan so’ng natija kuzatiladi. Barqaror cho’kma hosil qilgan rN ga teng bo’lgan probirka belgilanadi.
R – geldagi akrilamid va bisakrilamidning umumiy kontseptsiyasi, S-bisakrilamidning aralashmadagi nisbiy miqdori.
